Sadettin Kaynak Hayatı ve Besteciliği

Türk bestecisi (İstanbul, 1895 – İstan­bul, 1961).

Çocuk yaşmda sesinin güzelliğiyle dik­kati çeken Sadettin Kaynak, Hafız Melek Efendi’den ilahi meşk ederek müziğe başladı. İstanbul Üniversitesi İlahiyet Fakültesi’ni bitirdikten sonra Sultanselim Camisi’nde, ardından da Sultanahmet Camisi’nde başimam ve hatip oldu. 1914’te yedek subay ola­rak gittiği Diyarbakır’da halk müziğiy­le ilgilendi.

1926’da besteciliği bir meslek olarak benimseyen Sadettin Kaynak, aynı yıl plak doldurmak üzere Berlin’e gitti (bu konuda başka dış yolculukları da oldu). Pek çok plağa dinsel ve din dışı yapıtlar okudu. Önceleri nota bilme­yen sanatçı sonradan notayı en yetkin bir biçimde öğrendi.

Sadettin Kaynak, ilahiler, besteler, şarkılar, fanteziler, türküler olmak üzere 400’den fazla yapıt besteledi, revüler için de müzik yazdı. Cemal Re­şit Rey ile ortaklaşa besteledikleri Alabanda adlı tanınmış revünün Türk müziğiyle ilgili bölümlerini yazdı. Bir zamanlar ülkemizde moda olan Arap filmlerinin birçoğuna uyarlama (adaptasyon) müzik yaptı. Bu arada kendi bestelediği şarkılar ve fantezi­ler de Türk filmlerinde seslendirildi. Tanınmış okuyucuların çoğu Sadettin Kaynak’ın yapıtlarım plaklara okudu­lar.

Her dönemde halkın beğenisini kazan­mış bir besteci olan Sadettin Kaynak’ ın yapıtlarından 138’i mirasçıları ta­rafından tescil ettirilmiştir.

Besteciliği

Sadettin Kaynak’m Türk müziği usul­lerini büyük bir ustalıkla kullanarak bestelediği sağlam teknikli, coşkun ya­pıtlarında özellikle “nağme” zenginliği dikkati çeker. Sanatçı aynı yapıt içinde makamdan makama geçişlerde büyük bir başarı gösterdi. Şarkıları­nın “aranağmeleri” de çok parlak ve güzeldir.

Kısacası son derece belirgin olan kendine göre bir üslubu, tarzı vardır.

Saadettin Kaynak kendi zamanında ve sonradan pek çok kişi tarafından ama son derece kötü bir biçimde tak­lit edildi. Arap filmlerine yaptığı uyarlama­lar da sonraları bilinçsizce tak­lit edilince, yoz bir tarz olan arabesk müzik ortaya çıktı. Ancak, bu olayı doğrudan Sadettin Kaynak’a yükle­mek yanlış olur; çünkü onun gerçek­leştirdiği uyarlamalarda ve kendi bes­telerinde yozlaşmış ezgilere, belli bir değeri olmayan sözlere raslamak çok zordur.

Hadi Paylaş!