Genleşme ve büzülme olaylarından yararlandığımız uygulamaları açıklayınız.

Genleşme ve büzülme olaylarından yararlandığımız uygulamaları açıklayınız. Aşağıdaki fotoğrafta gördüğünüz balonlar Ürgüp ve çevresinde turistik gezi amaçlı kullanılmaktadır. Balonun sepet kısmında
bulunan ısıtıcı yardımıyla balonun içindeki hava ısıtılır. Isınan hava genleşir ve genleşen hava balonu şişirip havalanmasını sağlar. Balonun alçalması veya yere inmesi istendiğinde ise ısıtma işlemi durdurulur.

Termometreler de sıvıların ısı etkisi ile genleşmesi özelliğinden yararlanılarak yapılan araçlardır. Termometre haznesinin içerisinde bulunan sıvı sıcaklığı yüksek bir madde ile temas ettiğinde arasında ısı alışverişi gerçekleşir. Termometrenin içerisindeki sıvı, ısı aldığında genleşir ve cam boyunda yükselir. Temas ettiği maddenin sıcaklığı düşük olduğunda bu kez tersi gerçekleşir. Sıvı büzülür ve sıvının boyu aşağı doğru hareket eder.

Katı, sıvı ve gazların genleşmesi veya büzülmesi günlük yaşamda pek çok alanda kullanılmaktadır. Örneğin metal çerçevedeki gözlüklere cam takılırken ısı etkisi ile genleşme özelliğinden yararlanılır. Isıtılan çerçeve genleşir ve cam takılır. Daha sonra metal soğutulup cam çerçeve içerisine sıkıştırılır.

Katıların genleşme özelliğinden yararlanılarak yapılan metal çiftleri, yangın alarmı, fırın, ütü, buzdolabı gibi pek çok aracın veya sistemin yapısında bulunur.

Metal çiftleri eşit uzunluktaki farklı metal çubukların birbirine perçinlenmesi ile yapılır. İki metal çubuk ısıtıldığında aynı miktarda uzamayacağı için birbiri üzerine bükülür. Aşağıdaki şematik çizimde ütü vb. ısı veren araçlarda metal çiftlerinin termostat olarak nasıl kullanıldığı gösterilmiştir.

Açmakta zorlandığınız kavanoz kapağını ters çevirerek sıcak su içerisinde bekletirseniz kapak genleşeceği için kolayca açılır.

Hadi Paylaş!