Vietnamlı devlet adamı Ho Şi Minh Hayatı

Vietnamlı devlet adamı (Hanoi, 1890- Hanoi, 1969).

Çin Hindi Kominist Partisinin Kurucusu Ho Şi Minh

Yoksul bir aydının oğlu olan Ho Şi Mihn (asıl adı Nguyen Ay Kuok’tur; Ho Şi Minh “Işık Taşıyan” anlamına gelir), Hue Lisesi’nde öğrenim gördü. Daha sonra yaklaşık yedi yıl süreyle deniz ticaretinde çalışarak Asya, Avrupa ve Amerika arasında dolaştı. 1917’de Paris’te oturmaya karar vere­rek Çinhindili göçmenlerin arasında yaşadı. Zamanla siyaset yaşamından hoşlanmaya başladı ve bu arada ulu­sal, devrimci düşünceleriyle dikkati çekti. 1919’da Versailles Barış Konferansı’na katılarak yurttaşlarına öz­gürlük tanınmasını istedi. Sosyalist Parti üyesi olarak Tours Kongresine katıldı. Komünist Parti’ye dönüşen Sovyet yanlısı kanada üye oldu ve kesin olarak siyasal ve devrimci savaşıma atıldı. Gazetecilik yaparak Sömürgelerarası Birlik’in yayın or­ganı Paria’yı kurdu. 1924’te Moskova’ da Komintern toplantılarına Güney­doğu Asya temsilcisi olarak katıldı ve Fransız Komünist Partisi’nin sömürge siyasetini suçladı. 1925’te Çin’e gitti ve uzun yıllar Güneydoğu Asya’da dolaştı.

1930’da Çinhindi Komünist Partisini kurarak bu parti içinde kısa sürede kendini kabul ettirdi.

VİETMİNH

Devrimin önderi ve stratejisini sapta­yan kişi olan Ho Şi Minh, Fransız yet­kililer tarafından aranmaya başla­yınca, kaçarak Moskova’ya gitti. Daha sonra savaşımını Kanton’dan sürdürmeye koyuldu. 1941’de Vietminh’i, yani Vietnam Bağımsızlık Cephesini oluşturdu. Guomintanglı Çinliler tarafından tutuklandı ve çeşitli şiirler yazdı. Cezaevinden çık­tıktan sonra, japonların Fransızları Çinhindi’nden çıkartmasından yarar­lanarak 25 Ağustos 1945’te Hanoi’ye girdi. 2 Eylülde Vietnam Demokratik Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını ve kuruluşunu ilan etti. Bunun üstüne De Gaulle askeri bir birlik gönderdi. Fontainebleau anlaşmalarından son­ra Vietnam, Fransız Birliği içinde özgür bir devlet olarak tanındı, ama anlaşmalara uyulmadı. Aralık 1946’ da Ho Şi Minh yeniden savaşıma baş­ladı. Fransızlar Dien Bien Fu’da Mayıs 1954’te bozguna uğradılar ve savaş 20 Temmuz 1954’te sona erdi. Cenevre konferansında Ho Şi Minh Vietnam’ın bölünmesini kabul etti.

Vietnam Savaşı

Vietnam halkı için Ho Şi Minh savaş kahramanı “Ho Amca” oldu. 1956’da toprak reformunun neden olduğu köy­lü başkaldırmaları da bu sıfatı yıpra­tamadı.

1956’dan 1959’a kadar, Lao Dong Partisi’nin genel sekreterliğini yaptı. 1959’da Güney Vietnam’da Diem’e karşı sürdürülen savaşıma destek ol­du. Aynı yıl, genel sekreterlik görev­lerini Le Duan’a bırakarak kendini bütünüyle devrimci savaşa verdi. Ona göre, Güney’in özgürlüğü, Kuzey’deki sosyalizmin kuruluşu kadar önemliy­di. Güney’de A.B.D. yardımı arttıkça Hanoi de gerillalara sağladığı deste­ği artırdı. 1965’te A.B.D. Kuzey Viet­nam’ı bombaladığında Ho Şi Minh ar­tık yalnızca Vietnam devrim başkam değil, ama bütün ulusal özgürlük ha­reketlerinin kahramanı olmuştu. 1968’de bombardımanlara ara veril­diğinde, görüşmelere başlamayı kabul etti. Direnme hareketine katüanlar 1969’da A.B.D’liler tarafmdan geçerli muhatap sayıldılar. Aynı yıl, Ho Şi Minh öldü. Nisan 1975’te de adı, Say­gon’a verildi.

Ho Şi Minh, Çin ile S.S.C.B’nin deste­ğini sağlamış ama bu iki ülke arasın­da da bağımsız kalmaya özen göster­miştir.

Hadi Paylaş!