Ses hangi ortamlarda yayılabilir? Ses, ses kaynaklarının titreşimi sonucunda oluşur. Oluşan sesler havayı da titreştirerek kulağımıza gelir. Kulağımıza gelen sesler de kulak zarında titreşimlere neden olur. Beynimiz bu titreşimleri ses olarak algılar ve duyma olayı gerçekleşir. Ancak insan kulağı her sesi duyamaz.
Belirli bir şiddet aralığındaki sesleri işitebilir. Gerek sesin oluşumunda gerekse sesin iletiminde titreşim hareketi oldukça önemlidir. Titreşimler sonucunda oluşan sesler, tıpkı suya atılan taşın oluşturduğu gibi dalgalar halinde yayılır. Ayrıca ses, sadece sıvılarda değil katı ve gazlarda da yayılır. Sesin yayılması için katı, sıvı veya gaz gibi maddesel bir ortam gereklidir. Ses, maddesel olmayan ortamlarda yayılmaz.
Sesin katılarda yayılması
Evlerin dış kapıları genellikle tahta veya metal gibi katı maddelerden yapılmaktadır. Eve gelen kişi kapıya eliyle veya tokmakla vurarak ses üretir. Kapının vurulmasıyla oluşan ses önce katıda sonra da gaz ortamında yayılarak kulağımıza ulaşmaktadır. Sokakta darbeli matkapla asfaltın delinmesi sonucunda oluşan sesler önce hava ortamında daha sonra da katı ortam olan duvarlarda yayılarak kulağımıza ulaşır.
Sesin sıvılarda yayılması
Yüzerken kulaklarımızı suya batırdığımızda dışarıdaki sesleri uğultulu olsa da duyarız. Balina, yunus, karides gibi canlılar su içerisinde çıkardıkları sesler ile birbirleriyle iletişim kurar. Cansızlar da sıvı içerisinde ses çıkarır. İki taşı su içerisinde birbirine vurduğumuzda çıkan sesi hem sıvı hem de gaz ortamında duyabiliriz. Bu olaylar sesin sıvı ortamında yayıldığını göstermektedir.
Sesin gazlarda yayılması
Öğretmenimizin veya bizim konuşurken çıkardığımız sesler, bir gaz ortamı olan havada yayılarak kulağımıza gelir. Yolda yürürken ağustos böceğinin sesi ve ağacın yapraklarını titreştiren rüzgarın sesi havada yayılarak kulağımıza ulaşır. Akşam yapılan havai fişek gösterisi hem görsel bakımdan hem de çıkardığı ses bakımından etkileyicidir. Tüm bu örneklerde sesin yayılmasını sağlayan, havada bulunan gazlardır.
Bilgi için çok teşekkürler
Akustik ses yalıtım adına faydalı bilgi olmuş tşkler