12 Eylül Darbesi Nedir? 12 Eylül Rejimi ve Milli Güvenlik Konseyi, 12 Eylül 1980 de Türk Silahlı Kuvvetleri, ülkenin yönetimine, komuta kademe ve zinciri içinde bütünü ile el koymuştur. Genelkurmay Başkanının başkanlığında, Hava, Kara, Deniz Kuvvetleri Komutanları ile Jandarma Genel Komutanından meydana gelen Milli Güvenlik Konseyi, TBMM’yi ve Hükumeti kapatmış, siyasi partileri yasaklamış, yeni bir […]
1961 Anayasasında Hangi Değişiklikler Yapılmıştır? Özellikle 1969 seçimlerinden sonra iktidarlar, 1961 Anayasasını eleştirmeye, Anayasanın ülke gereksinmelerine cevap vermediği görüşünü işlemeye başlamışlardır. Bu tür eleştiriler, özellikle 12 Mart 1971 Muhtırasından sonra kurulan partisiz hükümet döneminde artmıştır. Anayasaya yapılan eleştiriler, genel çizgileri ile aşağıdaki gibi sıralanabilir: 1961 Anayasasına yapılan eleştiriler a) Anayasanın özgürlükler düzeni toplumun gereksinmelerine uymaz. Anayasa, […]
1961 Anayasasının Özellikleri Nelerdir? 1924 Anayasası ile Karşılaştırılması, 1961 Anayasası, 27 Mayıs devriminden önce, ülkede karşılaşılan sistem sorunlarına cevap olma, yeni çağdaş anayasalardan da faydalanarak, demokratik bir anayasa yapma hedefi güden bir Anayasa olmuştur. Her anayasa gibi, 1961 Anayasası da, yapıldığı zamanda ülkeye sahip olan güçlerin uzlaşmalarının bir neticesi olarak meydana çıkmıştır. Çok partili dönem […]
1961 Anayasası nasıl hazırlanmış ve kabul edilmiştir? Anayasanın yapılmasında izlenen yol. Anayasanın yapılmasında, Kurucu Meclisçe izlenecek yol aşağıdaki biçimde özetlenebilir: a) Temsilciler Meclisi, yirmi üyeden oluşan bir Anayasa Komisyonu ile yine aynı sayıdan oluşan bir Seçim Kanunu Komisyonu kuracaktır. b) Komisyonun hazırladığı metinler, Temsilciler Meclisi Genel Kurulunda görüşüldükten sonra, Milli Birlik Komitesine gönderilecektir. Milli Birlik […]
1961 Anayasası Kurucu Meclis Nasıl Oluşturulmuştur? İzlenecek yol açısından Milli Birlik Komitesinde beliren görüş ayrılığı, 13 Haziran 1960 da Komitenin yapısında değişiklik yapılarak giderilmiştir. Bu değişiklik, Devlet Başkanının Milli Birlik Komitesini feshetmesi ve 14 üyeyi dışarıda bırakarak yeniden kurması biçiminde olmuştur. Komite dışında bırakılan üyeler, isteklerine bakılmaksızın yurt dışı görevlere atanmışlardır. Milli Birlik Komitesi, 14 […]
27 Mayıs İhtilali Nasıl Gerçekleşti? Rejim ve Milli Birlik Komitesi, 1950-1960 dönemi sonlarında, Meclisteki parti çoğunluğunun bir baskı aracı olarak kullanılmasına, karşıt fikirlerin, cezalar ağırlaştırılarak, özgürlükler kısıtlanarak önlenmek istenmesine karşı duyulan tepki ve huzursuzlukların çoğalması üzerine, 27 Mayıs 1960 yılında Ordu Türkiye Devletinin yönetimine el koymuştur. 38 subaydan kurulu Milli Birlik Komitesi, Türkiye Büyük Millet […]
1950-1960 Dönemi Özellikleri ve Çok Partili Sistem, 1950 1960 dönemi, 1950 genel seçimlerinde Demokrat Parti seçimleri kazanarak, iktidar, resmen kurulduğu 1924 yılından beri iktidar olan Cumhuriyet Halk Partisi de, muhalefet partisi olmuştur. Demokrat partinin iktidarda bulunduğu 1950-1960 döneminin başlıca özellikleri aşağıdaki gibi sıralanabilir: a) 1950 seçimleri sonunda, Ulusal Kurtuluş Savaşının ve devrimlerin siyasal örgütü olan […]
İkinci Dünya Savaşı Sonrası Çok Partili Sisteme Geçiş Nasıl Gerçekleşti? İkinci Dünya Savaşı sonrası, 1939 yılında, Cumhuriyet Halk Partisi kurultayından sonra, tek partinin Meclis çalışmalarını içerden denetlemek üzere bir Müstakil Grup kuruldu ise de, çok partili siyasal yaşama geçme, ancak İkinci Dünya Savaşının bitmesinden sonra olabilmiştir. İkinci Dünya Savaşından sonra Dünyada yeni bir denge ortaya […]
Cumhuriyetin ilk yılları ve çok partili denemeleri nelerdir? Cumhuriyetin başlangıç döneminde, tek parti bir devlet ideolojisi olmamıştır. İkinci Büyük Millet Meclisi seçimini izleyen günlerde, Anadolu ve Rumeli Müdafaai Hukuk Cemiyetinin Halk Fırkasına dönüşmesinden sonra, parti içinde ve dışında oluşan yeni karşıt akımları destekleyenler, 17 Kasım 1924 de Terakki Perver Cumhuriyet Fırkasını kurmuşlardır. Kazım Karabekir Paşanın […]
1924 Anayasası ve Çok Partili Dönem Uygulaması, Çok Partili Dönem ,1924 Anayasası, her hangi bir değişikliğe uğramadan, hem tek parti, hem çok partili dönemde uygulanmıştır. Tek partili Cumhuriyet, 1924 Anayasasının bir özelliği değildir. 1924 Anayasası döneminde, siyasal yaşamın tek partili, ya da çok partili olarak sürmesi toplum yaşamındaki gelişmeler ve önderlerin tutumları ile yakından ilgilidir.
Son Yorumlar