Milletvekili Yasama dokunulmazlığı Nedir? Yasama dokunulmazlığı, seçimden sonra veya önce, bir suç işlediği iddia edilen milletvekilinin, meclisten karar çıkmadıkça, sorguya çekilememesi, tutulamaması, tutuklanamaması, ve yargılanamamasıdır. Yasama dokunulmazlığının amacı, milletvekilinin görevini her türlü kuşkudan uzak olarak yapmasını sağlamak, suç işlediği savı ile, görevinden geçici de olsa uzaklaştırılmasını önlemektir. Yasama dokunulmazlığı, salt bir nitelik taşımaz; her zaman […]
Milletvekili Yasama sorumsuzluğu Nedir? Milletvekilleri, Meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden, ileri sürdükleri düşüncelerden ve bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan dolayı, sorumlu olmazlar. Buna, yasama sorumsuzluğu denir. Yasama sorumsuzluğu. salt bir nitelik taşır ve milletvekiline süresiz bir koruma sağlar; milletvekilliği sona erdikten sonra da devam eder. Anayasa, 1924 ve 1961 Anayasalarından farklı olarak, yasama […]
Milletvekili Yasama Ayrıcalığı Nedir? Milletvekillerinin görevlerini serbestçe yerine getirebilmeleri için, kendilerine yasama ayrıcalığı, ya da yasama bağışıklığı denen bazı ayrıcalıklar tanınmıştır. Bunlardan biri, yasama sorumsuzluğu, diğeri de yasama dokunulmazlığıdır. Gerek 1961 Anayasası, gerekse 1982 Anayasası, her iki ayrıcalığı bir maddede düzenlemiş, maddenin kenarbaşlığı olarak yalnız yasama dokunulmazlığı deyimini kullanmıştır (madde 83). Madde başlığı ile madde […]
Milletvekilliği İle Bağdaşmayan İşler Nelerdir? Milletvekillerinin görevlerini yürütürken, toplumdaki çeşitli güçlerin, özellikle yürütmenin ve iş çevrelerinin etkisinde kalmaması, nüfuz ticaretine aracı olmaması için, bazı önlemlerin alınması gerekli görülmüştür. Anayasa bu konuyu, 1961 Anayasasına göre, daha ayrıntılı bir biçimde düzenlenmiştir. Anayasa, milletvekilligi ile bağdaşmayan işlerin bir kısmını kendisi belirtmiş, bir kısmının da saptanmasını yasakoyucunun takdirine bırakmıştır […]
Milletvekillerinin Ulus Temsilciliği ve Milletvekilliği Yemini Nedir? Ulus Temsilciliği Anayasa, 1924 ve 1961 Anayasaları gibi, emirle bağlı vekillik kuramını değil, temsil kuramını benimseyerek, milletvekillerini tüm ulusun temsilcileri saymıştır, (madde. 80). Bunun doğal sonucu, bir milletvekilinin seçmenlerine verdiği sözü tutmaması veya parti değiştirmesi, onun temsilcilik niteliğinde herhangi bir hukuksal değişiklik doğurmamasıdır. Milletvekili, seçildiği andan itibaren ulusu […]
Seçimlerin Yönetimi ve Denetimi Nasıl Yapılır? Seçimlerin, yargının genel yönetim ve denetimi altında yapılmasının anayasal bir kural ve bunu yürütecek kuruluşun da, anayasal bir organ durumuna gelmesi, 1961 Anayasası ile oluşmuştur. 1982 Anayasası da, bu düzenlemeyi aynen benimsemiştir (m. 79). Buna göre, seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili işlemleri […]
1982 Anayasına Göre Nasıl bir Seçim Sistemimiz Var?, Anayasa, Türkiye Büyük Millet Meclisi seçimleri için uygulanacak seçim sistemini, 1961 Anayasası gibi, belirtmemiştir. Seçim sistemini saptamayı, yasama organının takdirine bırakmıştır. 1950-60 arası dönemde çoğunluk sistemi ile elde edilen sonuçlar, çoğunluk sistemine karşı kuşkuyu artırmış ve nisbi temsil akımına güç kazandırmıştır. Bunun sonucu olarak da 1961 Anayasasından […]
Seçimin Ertelenmesi Ne Zaman Uygulanır? Ara Seçimler Nedir? Seçimin ertelenmesi Savaş nedeni ile, yeni seçimlerin yapılmasına olanak bulunmaması durumunda, seçimlerin bir yıl geriye bırakılmasına Meclis karar verebilir. Geri bırakma nedeninin devam etmesi durumunda, geriye bırakma işlemi yenilenebilir (m. 78). Danışma Meclisi, seçimlerin geri bırakılmasını Meclisten isteme yetkisini Cumhurbaşkanına tanımıştı. Bu kural, Milli Güvenlik Konseyince madde […]
Cumhurbaşkanı ne zaman seçimin yenilenmesi kararı verir? Cumhurbaşkanınca seçimin yenilenmesi kararı, 1961 Anayasası ile getirilmiştir. 1961 Anayasası Cumhurbaşkanına bu yetkiyi tanırken oldukça çekingen davranmış ve getirdiği koşullar ile mekanizmanın işlemesini güçleştirmiştir. 1961 Anayasasının getirdiği sisteme göre, Cumhurbaşkanının Meclis seçiminin yenilenmesine karar verebilmesi için : a) 18 aylık süre içinde iki kez Bakanlar Kurulunun düşürülmesi ve […]
Seçim Dönemi ve Seçimlerin Yenilenmesi Şartları Nelerdir? Seçim dönemi nedir? Anayasa, dört yıllık gelenekten ayrılarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi ve yerel yönetim seçimlerinin beş yılda bir yapılması kuralını getirmiştir (m. 77/1-127/3). Böyle bir yola gidilmesinin nedenleri arasında, genel seçimlerden sonra çıkan iktidara programını gerçekleştirebilmesi için yeterli bir süre tanıma ve ülkeyi kısa aralıklarla seçim heyecanı […]
Son Yorumlar