Türk saz ozanı (Çıldır, Kars, 1853 — ?, 1912). Asıl adı Haşan olan ve çocukluğu çobanlıkla geçen Çıldırlı Âşık Şenlik, bölgenin âşıklarından dersler aldı. Şiirlerinde doğa, aşk, dostluk, sevgi gibi konuların yanı sıra tasavvuf konularını da işledi. Zehirlenerek öldürülen Çıldırlı Âşık Şenlik’in bazı olaylardan esinlenerek yazdığı Latif Şah, Sevdakâr (1938) ve Salman Bey, türkülü halk […]
Türk halk ozanı (Bayburt, 1797—?, 1859). Erzurum ve Trabzon Medreselerinde öğrenim gören, Rus ordusunun Bayburt ve Erzurum’u istilasını 1828 gören Bayburtlu Zihni, çeşitli kentlerde devlet hizmetlerinde çalıştı. Kendisinin bir Divan ozanı olduğunu söyleyen ve Divan şiiri tarzında şiirler (kaside, gazel, naat, mesnevi) de yazan Bayburtlu Zihni, günümüze halk şiiri tarzındaki şiirleriyle kalmıştır. Özellikle, Rus istilasının […]
Türk saz ozanı {?—?, 1707). Orduya girerek Mehmed IV, Ahmed II, Mustafa II dönemlerinde sınır kalelerinde bulunan, kimi savaşlara ordu ozanı olarak katılan Âşık Ömer, Divan şiirine hayran kalarak yazdığı şiirlerinde aruz ölçüsünü ve Divan nazım biçimlerini kullandı. Öte yandan, saz şiiri geleneğinde yazdıklarında dil, duyuş ve anlatış yönünden başarılı örnekler verdi. Bu nedenle, bazı […]
Türk saz ozanı (Şarkışla,1901- Sivas, 1981). Genç yaşta saz çalıp şiir söylemeye başlayan ve Alevi geleneğini izleyerek Hacı Bektaş Veli tekkesine gidip İzzeti mahlasını alan Âşık Ali izzet Özkan, 1940’tan sonra Ülkü dergisinde şiirler yayımlamaya başladı, Halkevleri’nde ve okullarda konserler verdi. Bir ara Köy Enstitüleri’nde Âşık Veysel ile birlikte gezici saz öğretmenliği yaptı. Ali İzzet […]
Türk tasavvuf ozan. (Sayram, Batı Türkistan, ?, 1166). Buhara’da bilgin ve mutasavvıf Şeyh Yusuf Hemedani’ye bağlanan ve onun üçüncü halifesi olarak Buhara’ da şeyhlik postuna oturan (1160) Ahmet Yesevi, tasavvufi halk şiirinin öncülerindendir. İslamlığı benimsemeye başlayan göçebe Türk boyları arasında tasavvuf düşüncesini yaymak amacıyla yazdığı şiirleri biçim olarak halk şiirinden kaynaklanır. Sonradan “hikmet” adıyla anılan […]
Kuvvet itme ve çekmedir. Uygulanan kuvvet; cisimleri hareket ettirebilir, hızlandırabilir, yavaşlatabilir veya durdurabilir. Çarpan otomobil duran otomobile bir kuvvet uygular bu kuvvet sonunda duran aracı iter. Duran otomobilinin hareket sebebi hareket halindeki çarpan otomobilin bir kuvvet uygulamasıdır.
Tavşan övünmeyi çok sever, yaşlı kaplumbağa ile alay etmekten büyük zevk duyarmış. Karşıdan gelen kaplumbağayı görünce her zaman yaptığı gibi alaycı bir tavır takınmış. “Hey! Kaplumbağa kardeş, 30 metre yolu kaç günde gidiyorsun?” demiş. “Sen o yolu gidene kadar ben 3 kilometre yol giderim.” diye iddia etmiş. Tavşanın alaycı tavırlarından kurtuluş olmadığını anlayan kaplumbağa, kendini […]
Sürat farkı vardır. Bisikletle gittiğimizde daha süratli gitmekteyiz. Daha kısa zamanda okula ulaşırız.
Atasözü Sözlü edebiyat geleneğinde, toplumun özlem, gözlem, eleştiri ve değer yargılarını kalıplaşmış bir anlatımla veren özlü sözlere atasözleri denir. Anonim halk edebiyatı ürünleri olan atasözlerinin, söyleyenleri belli değildir; bu özellikleriyle özdeyişlerden (vecize) ayrılırlar. Bilmece Halk edebiyatında, çözüm bekleyen küçük bir sorunun kalıplaşmış şiirsel bir anlatımından oluşan sözlü edebiyat türüne bilmece denir. Atasözleri gibi anonim halk […]
Halk Edebiyatı Sanat Anlayışı Kökü çok eskilere uzanan ve temel niteliği “sözlü”, “ulusal” bir edebiyat geleneği olan Halk edebiyatı sanatçısı, “hüner ve marifet” göstermek gibi bir amaç benimsemez; gözlemlerini, izlenimlerini duygu ve düşüncelerini içten bir dille, biraz da savrukça yansıtmakla yetinir. Bir başka deyişle, titiz bir şiir işçiliği görülmez Halk şiirinde. Ayrıca ayrıntıya da pek […]
Son Yorumlar