Osmanlı Devleti Döneminde gerçekleştirilen insan hak ve özgürlüklerine ilişkin önemli olayları ve gelişmeleri yazınız.
Kanuni Sultan Süleyman Yasaları
En uzun süre yönetimde kalan Osmanlı padişahı I. Süleyman (1520-1566) kendisinden önceki padişahların çıkarmış olduğu kanunları toplatarak yeni bir düzenleme yapmıştır. Bu yüzden tarihe Kanuni Sultan Süleyman olarak geçmiştir. Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi salonunda dünyanın önemli hukukçularının resimlerinin arasında Kanuni Sultan Süleyman’ın resmi de bulunmaktadır. Onun düzenlediği kanunlardan bazıları şunlardır:
- Bir kişi bir başkasıyla kavga edip birbirinin sakalını yolsalar ikisi de kınanır. Zenginse yirmi akçe, fakirse on akçe alınır.
- Bir kişi, bir kişinin kasten gözünü çıkarırsa ya da dişini kırarsa kısas uygulanır.
- Bir yerde misafir olarak kalan kişinin malı çalınırsa hırsızı oradakiler bulmalıdır. Eğer bulamazlarsa o kişinin zararını karşılamak zorundadır.
Kanunuesasi, (1876) İlk Türk ve Osmanlı Anayasası
Osmanlı Devleti sultanlarından II. Abdülhamit’in emriyle 28 kişilik bir heyet tarafından hazırlanmıştır. 23 Aralık 1876’da kabul ve ilan edilmiştir. Bu yasayla devletin yönetim şekli ve ayrıca kişilerin devlete karşı olan hakları ve görevleri belirlenmiştir.
Bunun yanında devletin vatandaşına karşı olan görev ve sorumluluklarına da yer verilmiştir. Kanunuesasi’de vatandaşların haklarıyla ilgili düzenlemelerden bazıları şunlardır:
- Osmanlı vatandaşlarının tamamı başkalarının özgürlüklerine zarar vermemek koşuluyla kişisel özgürlüğe sahiptirler.
- Yasalar önünde tüm vatandaşlar eşittir.
- İşkence ve her türlü eziyet kesinlikle ve tamamen yasaktır.
- Mahkemeler açık yapılacak, herkes mahkeme huzurunda hakkını savunmak için gerekli gördüğü yasal araçları kullanabilecektir. Mahkemelere baskı yapılmayacaktır.
- Yasada olmayan bir sebepten dolayı hiç kimsenin özel mülküne zorla girilemez.
- Vatandaşlar ticaret ve seyahat amacıyla istediği yere gidebilme ve istediği kişilerle toplanıp görüşebilme özgürlüğüne sahiptir.
- Yasaya uymak koşuluyla her vatandaş eğitim alma hakkına sahiptir.
Son Yorumlar