Defterinize “ekonomi” sözcüğünü yazınız. “Ekonomi” deyince aklınıza gelenleri ok çıkararak birer sözcükle yazınız. Yeni sözcüklerin size anımsattıklarını da aynı yöntemle yazınız. Oluşturmuş olduğunuz zihin haritanızı kullanarak ekonomiyi etkileyen faktörleri sıralayınız.
Ekonomiyi etkileyen faktörler
Coğrafi Konum
Dünya enlemlere ayrılmıştır ve belirli enlemler arasında güneş ışınlarının geliş açısına bağlı olarak bazı iklim koşulları hakimdir. Türkiye’de yer aldığı enlem itibarıyla ılıman kuşakta yer alır. Konumu Türkiye’de dört mevsimin yaşanmasını sağlamıştır. Bu nedenle de Türkiye’nin farklı yerlerinde farklı tarım ürünleri elde edilebilmektedir. Ayrıca yaz ve kış mevsimi de turizm faaliyetlerine uygundur. Yer aldığı enlemler dışında Türkiye çevresindeki devletler ve ticaret yolları açısından da önemli bir coğrafi konuma sahiptir. Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan konumdadır ve petrol üreten Orta Doğu ülkeleri ile Avrupa ülkeleri arasında yer alır. Sonuç olarak ticari faaliyetleri olumlu yönde etkiler.
Yer Şekilleri
Türkiye’nin üzerinde bulunduğu kara parçası yüksek bir kara parçasıdır. Yani dağlık arazinin geniş yer kapladığı bir ülkedir. Topraklarının yüzde 60’ının yüksekliği 750 metrenin üzerindedir. Yüksek bölgeler tarıma hem iklim koşulları hem de arazinin işlenmesi açısından uygun değildir. Bu nedenle bu bölgelerde hayvancılık faaliyetleri yoğunlaşmıştır. Bu özellikler Türkiye’nin ekonomik faaliyetlerinin olumsuz etkilenmesine neden olmuştur. Ancak kıyılarda çok elverişli araziler ve iklim koşulları vardır. Bu da ekonomiyi tam tersi olarak olumlu etkilemiştir. Sonuç olarak alçak kıyı ovalarında ekonomi daha güçlüdür, yüksek ve dağlık arazilerde ekonomik faaliyetler çok gelişememiştir.
İklim
Türkiye büyük ölçüde tarım ürünleri ile ekonomisini yaşatmaktadır. Bu nedenle de iklim özellikleri ekonomik faaliyetler üzerinde son derece etkilidir. Tarımın sağlıklı olarak sürdürülebilmesi için yağmur yağışı çok önemlidir. Yağmur, tarım ile uğraşan kişilerin sağlayamayacağı kadar sulama imkanı sağlar. Özellikle sulamanın yeterli miktarda gerçekleştirilemediği bölgelerde yağmur çok etkileyici olmaktadır. Ayrıca olması gerekenden fazla miktarda görülen soğuk havalar da tarım ürünlerini kötü yönde etkiler. Yani tarımın etkin olarak yapılabilmesi için ılıman iklim koşullarına ve yeterli sulama imkanı gereklidir. Yüksek kesimlerde ve doğu kesimlerinde kış çok sert geçtiğinden çok az tarım ürünü yetiştirilebilir. Batıya doğru gelindikçe ve kıyı kesimlere ulaşıldıkça tarım yapılabilen süre büyük oranda artar ve daha farklı tarım ürünleri yetiştirilebilir.
Nüfus ve Yerleşme
Türkiye’de genç nüfus çok fazladır. Bu nedenle genç beyinler farklı fikirlere ve ekonomik faaliyetlere başvurmaktadır. Bu da tarım dışında birçok ekonomik faaliyetin gelişmesine ve iş sahibi olan nüfusun artmasına neden olmuştur. Bir ülkede ne kadar çok insan çalışır durumdaysa ekonomik faaliyetler de o kadar dinamiktir. Ayrıca hızlı kentleşme yaşanan ülkemizde kırsal kesimlerdeki nüfus giderek azalmaktadır. Tarım toprakları da gelişen teknolojiyle daha verimli hale getirilmiştir ve bu da tarım ürünlerinden elde edilen gelirin artmasını sağlamıştır.
Son Yorumlar