Mondros Ateşkes Anlaşması Maddeleri Nelerdir?

Mondros Ateşkes Anlaşması (30 EKİM 1918)

1918 yılı sonlarına doğru Bulgaristan’ın savaştan çekilmesi Osmanlı Devleti ileAlmanya arasındaki bağlantıyı kesmişti.Almanya’dan gerekli yardımlar alınamayacaktı. Trakya ve İstanbul, olası bir Yunan saldırısına karşı açık hâle gelmişti. İngilizlerin de Suriye ve Filistin üzerinden ilerlemesi Osmanlı Devletini zor durumda bırakmıştı. Bu süreçte İttihat ve Terakki üyeleri hükûmetten çekildi.

Sadrazamlığa getirilen Ahmet İzzet Paşa, devletin içinde bulunduğu şartları değerlendirerek İtilaf Devletlerinden ateşkes isteğinde bulundu. İki taraf arasındaki görüşmeler Limni Adasının Mondros Limanı’nda İngilizlere ait olan Agamemnon Zırhlısı’nda 27 Ekim 1918’de başladı. İtilaf Devletlerini İngiliz Amiral Calthorpe (Kalthorp) Osmanlı Devleti’ni ise Bahriye Nazırı Rauf Bey başkanlığında bir heyet temsil ediyordu.

Yapılan görüşmeler sonucunda anlaşma 30 Ekim 1918’de imzalandı. 25 maddeden oluşan anlaşmanın bazı maddeleri şunlardır:

• Boğazlar İtilaf Devletlerine açılacak, Karadeniz’e geçiş serbest olacak, istihkamlar İtilaf Devletleri tarafından işgal edilecektir.

• Osmanlı orduları terhis edilecek (sınırın korunması ve iç güvenlik hariç) orduya ait silah, cephane ve askeri taşıtlar İtilaf Devletlerine bırakılacaktır.

• Güvenliği sağlamak amacıyla Osmanlı savaş gemileri dışındaki gemiler İtilaf Devletlerine teslim olacak ve İtilaf Devletlerinin gösterdikleri limanlarda gözaltında tutulacaktır.

• Toros tünelleri, deniz işletmeleri ve demir yolları İtilaf Devletleri kontrolüne bırakılacaktır.

• Hükûmet haberleşmesi dışındaki telsiz, telefon, telgraf ve kabloları İtilaf Devletleri kontrol edecektir.

• İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehlikede gördükleri herhangi bir stratejik bölgeyi işgal edebileceklerdir (7. madde).

• Vilayetisitte’de (Altı Doğu Anadolu ili: Sivas, Erzurum, Bitlis, Van, Diyarbakır, Elazığ) herhangi bir karışıklık çıkarsa İtilaf Devletleri bu bölgeleri işgal edebilecektir (24. madde).

• Kafkasya ve İran içlerindeki Türk kuvvetleri I. Dünya Savaşı öncesi sınırlara dönecektir.

Mondros Ateşkes Anlaşmasındaki maddelerle İtilaf Devletlerinin amaçları nelerdir?