Mehmet Ali Abed Kimdir? Türk asıllı Suriyeli devlet adamı (Şam 1867-Cenova 1939). Abdülhamid Il’nin tahttan feragatine kadar (1909) Osmanlı imparatorluğunun Washington büyük elçiliğini yaptı, Lozan (Lausanne) antlaşmasında Suriye tabiiyetini seçti ve Fransa, Milletler cemiyeti’nde, Doğu ülkeleri mandasını elde ettikten sonra, 1922’den 1931’e kadar, Şam’daki, Suriye hükümetlerinde birkaç kere bakanlık yaptı. Suriye maliyesini düzenledi, birçok sanayi şirketleri kurdu, batı ülkeleri kanunlardan (özellikle, İsviçre ve Fransa kanunlarından) büyük ölçüde ilham alarak kanunları değiştirdi, muhakeme usullerini ıslah etti ve memlekete bir danıştay kazandırdı. 1925-1926 yılları arasında Harran dürzilerini hükmü altına almak için bunlarla pazarlığa girişen general Sarrail’e yardım etti.
Her iki tarafa da zora başvurmamayı tavsiye ederek kısa zamanda isyanı yatıştırdı. 1932’de birinci Suriye meclisince ilk cumhurbaşkanı seçildi. Bir anayasa hazırladı ve Fransa ile müzakerelerde bulunduktan sonra Suriye’nin bağımsızlığını ilan etti. 1938’de cumhurbaşkanlığından ayrıldı.
Son Yorumlar