Medüz, Knidliler (Cnidaria) dalının serbest yaşayan türü.
Hemen hemen bütün medüzler denizde yaşarlar, ama seyrek olarak tatlı suda yaşayan türleri de vardır. Denizde serbest olarak yüzen ve çevresinden dalayıcı dokunaçlar çıkan çan biçimindeki Jelatinsi medüzlere halk dilinde denizanası adı verilir.
Bir medüz, şemsiye adı verilen ters dönmüş çanak biçimindeki bir bölümle, bunun alt yüzünün merkezine tutunmuş ağızborusu (manubrium) adı verilen dikey bir eksenden oluşur. Çevresine dokunaçların bağlandığı şemsiyedeki kasların kasılması hayvanın ileriye doğru fırlayarak hareket etmesini sağlar. Medüzün çevresinde yer alan duyu organları bir sinir ağıyla bağlantılıdır. Ağızborusunun tabanında bulunan ağız, ışınsal kanallara bölünmüş karmaşık bir sindirim boşluğuna açılır. Çoğunlukla dört tane olan bu ışınsal kanallar cinsellik bezlerinilaşırlar.
Suyun içindeki küçük hayvansal organizmalarla beslenen medüzlerin bedenlerinin büyük bir bölümü (% 99’a kadar) sudan oluşur. Çok büyük boylara erişenleri vardır: Sözgelimi, Cyanea capillata’nın çapı 3 m, dokunaçlarıysa 4 m’dir. Medüzlerin üstderilerindeki yakıcı hücre ya da yakıcı kapsüllerin neden olduğu “dalama” öldürücü olabilir. Dokunaçlar insan bedenine değdikleri yerlerde ağrılı tahrişlere yol açarlar.
Son Yorumlar