Ölçeklerdeki Sayılar neyi ifade eder?

Sayfadaki Türkiye , Ege Bölgesi, İzmir çevresini gösteren haritaları inceleyiniz. Aralarında fark var mı?  Söyleyiniz. Ölçeklerinde ki sayılar, sizce neyi ifade ediyor?

Dünya’nın ya da Türkiye’nin yada bir il veya ilçenin tamamını bir düzlem üzerine çizmek mümkün olamazdı. Bunun için haritası yapılacak yer için küçültme yapılır. Bu küçültme rastgele yapılmaz. bir şehir haritası  ile dünya haritası aynı boyutta olabilir ama ölçekleri vasıtası ile üzerindeki ayrıntılar faklıdır.

Haritası yapılacak bir yerin özelliklerinin bozulmaması ve kolay kullanılabilmesi için gerçek ölçüleri belli bir oranda küçültülmesi oranına ölçek adı verilir.

Haritaların arasındaki farklar; her üçündede ayrıntılar faklıdır. İzmir kıyılarının ayrıntıları net olarak görülür.

Küçük yerleşim yerleri de gözükmektedir. Ege kıyıları haritasında ayrıntıular azalmakta daha büyük yerleşimler gözükmekte, Türkiye haritasında ise kıyı ayrıntıları iyice kaybolmuş, sadece il merkezleri ve sınırları gözükmektedir. Ölçeklerindeki sayılar küçültme oranlarını gösterir. Başa bir deyişle ne kadar küçülerek kağıda geçirildiğinin oranıdır.

En büyük ölçekli harita İzmir çevresi haritasıdır. 1/3000 oranında küçüldüğünü gösterir. Payda büyüdükçe gösterdiği alan büyümektedir.

Sayfadaki üç haritanın nerelere a it olduğunu söyleyiniz. Haritalardaki ölçekleri belirtiniz.

3 Tane harita vardır. İzmir gösteren harita 1/3000 büyük ölçekli bir haritadır. Ege bölgesini gösteren harita, ölçeği 1/10000 dir 1/20000’e kadar olan haritalara Büyük ölçekli haritalar denmektedir. Bu haritada büyük ölçekli bir haritadır. Türkiye Haritasının ölçeği 1/15900000dir. Küçük öllçekli bir harita denmektedir.

Yollar ve yerleşim merkezleri hangisinde ayrıntılı, hangisinde daha az ayrıntılı olarak gösterilmiştir?

Yollar ve yerleşim yerleri ayrıntıları en çok olan 1/3000 ölçekli İzmir çevresi haritasıdır. Ölçek büyüdükçe yani payda küçüldükçe ayrıntı ve deta artar küçül yerleşim merkezlerini ve de yollarını görmek mümkün olur. En az ayrıntı Türkiye haritasındadır. Sadece il sınırları gözükmekte yerleşim merkezlerini ve yolları görmek mümkün değildir.

Sayfadaki haritaları karşılaştırarak hangi özelliklerin değiştiğini listeleyiniz.

BüyükGenişAzFazlaDarİzohipsler arası yükselti farkı fazla (100-200 m gibi) Haritalar ölçekleri bakımından büyük ölçekli, orta ölçekli ve küçük ölçekli haritalar olmak üzere üçe ayrılır. Bazı haritalarda yer  ekilleri, yollar, yerleşim merkezleri ayrıntılı olarak gösterilir. Bunlar,1/200 000’den büyük ölçekli haritalardır. 1/200 000 ile 1/500 000 ölçekli haritalarda daha az ayrıntıya yer verilir.

Bu nitelikteki haritalarda dağ, ova, akarsu ve göller gösterilir mi? Neden?Haritaların Dağ ova akarsu gibi yeryüzü şekillerinin gösterebilmesi için Fiziki Harita olması gerekir. Siyasi haritalar yani yukarıda gördüğümüz haritalar bunları gösteremez.

Hadi Paylaş!