İtalya’da Eskiçağ’da Latium bölgesinde oturan halklara verilen ad.
Latin sözcüğü Romalıların kendilerine bağladıkları ya da ortadan kaldırdıkları halkları (Aequiler, Herniciler, Volsciler, Aurunclar) belirtmek için de kullandır. Roma’nm tek bir halk halinde bir araya getirdiği bu topluluklar, Romalı bilincinin oluşmasında büyük rol oynamışlardır.
İlk Latinler, Tiber ırmağının alçak vadisiyle Mons Albanus’un küçük volkanik kütlesinin egemen olduğu bataklık ovadan oluşan oldukça sınırlı bir alanda oturuyorlardı. Bu topluluk, savunması kolay dağlık bölgelere iyice yerleşmiş olan Etrüskler (kuzeyde), Sabinler ve Aequiler (doğuda), Herniciler (güneydoğuda) ve Volsciler (güneyde) gibi halklar tarafından dört bir yandan sarılmıştı.Bu son derece sınırlı olan alanda Latinler çok sayıda siteler kurdular; bunlar da ortak düşmanlara karşı kendilerini koruyabilmek için federal birlikler oluşturdular. En önemli birlik, Alba çevresinde, başlıcalan Lanuvium, Aricia, Pedum, Nomentum, Gabii, Tusculum, Velitrae, Tibur, Preneste ve Antium olan otuzdan fazla sitenin bir araya geldiği Alba Birliği’ydi. Kurulan konfederasyonlar bir konsey tarafından yönetilirdi; başında da, siteler tarafından sırayla seçilen askeri bir önder bulunurdu. Roma, kurulduktan sonra arası açıldığı için Alba’yı yıktı ve Latium’un denetimini ele geçirmek istedi. Ama Latin kentleri bir birlik oluşturarak, önce Roma’ya karşı direndiler (Regillum gölü savaşı, İ.Ö. 496’ya doğru), daha sonra Roma’yla bir saldırı ve savunma bağlaşması yaptılar. Roma ve yeni müttefikleri bu tarihten sonra komşuları Aequiler ve Volscilerle savaşmaya başladılar ve Volscileri 329’da yenilgiye uğratarak Latin birliğine kattılar.Bu fetih hareketlerinden sonra, Roma, başlıca siteler arasmdaki anlaşmazlıklar nedeniyle güçsüz düşen konfederasyona oranla giderek önem kazanıyordu. Ama konfederasyon, her iki halkın eşitliğini ve yüksek görevlerin bölüşülmesini isteyerek başkaldırdı.Roma’nın bu istekleri geri çevirmesi üstüne 340’ta Latin savaşı patlak verdi. Konfederasyon 338’de yenilgiye uğratılarak dağıtıldı. Roma senatosu, yeniden oluşturulmaması için gerekli önlemleri aldı(toplantı yasağı, başka kentten biriyle evlenme yasağı, vb.) ve sitede Roma kolonileri kurdu. Böylece, başlangıçta önemsiz bir konfedere site olan Roma, nüfusuyla Latium’da birliği sağladı.
Son Yorumlar