Türkler, İslamiyeti kabul etmeden önce yaşadıkları hayata bağlı olarak bir edebiyat oluşturmuşlardı. Bu edebiyat yabancı etkilerden uzaktı ve bütünüyle milli özellikler taşımaktaydı. Türkler, Müslümanlığı 8. yüzyılda tanımaya başladı. Bu yüzyılda Maveraünnehir bölgesine kadar yayılan Müslümanlarla komşu olan Türkler, yavaş yavâş Müslüman olmaya başlamıştı. 10. yüzyılda Türkler, topluluklar halinde Müslümanlığı kabul etmiş ve 920 yılında ilk Müslüman […]
Edebiyat
YAZILI TÜRK EDEBİYATI Yazılı Türk edebiyatı, Türk edebiyatının ilk yazılı örnekleri oian Orhun Yazıtları’nm oluşturulduğu 8. yüzyıldan 10. yüzyıla kadar olan dönemi kapsar. Türk edebiyatının ilk yazılı ürünleri 6. yüzyılda oluşturulan Yenisey Yazıtları’dır; ancak bu yazıtlar, okunamadığı için belge değeri taşımaz. Yazılı Türk Edebiyatının Özellikleri Bu dönemde Göktürkçe ve Uygarca ile ürünler verilmiştir. Ürünlerde hem […]
DESTAN Çok eski zamanlarda ulusları derinden etkilemiş ve sonraki dönemlerde de etkileri sürmüş savaş, göç, doğal afet gibi olağanüstü olaylarla ilgili söylenmiş uzun manzum öykülere destan denir. Destanlar, anonimdir; çağdan çağa, ağızdan ağıza aktarılırken değişikliğe uğrayabilir. Destanlarda anlatılan olaylar ve kişiler olağanüstü özellikler taşıyabilir. SAKA DESTANLARI a) Alp Er Tunga Destanı Bu destanda Saka Türklerinin […]
İSLAM UYGARLIĞI ÖNCESİ TÜRK EDEBİYATI İslamiyet öncesi Türk edebiyatı, Türklerin Orta Asya’da oluşturdukları, her türlü dış etkiden uzak; dil, şekil ve içerik yönünden ulusal olan bir edebiyattır. Bu edebiyat, tarihin bilinmeyen dönemlerinde başlamış ve 11. yüzyıla kadar devam etmiştir. Çağlar boyunca göçebe bir yaşam süren Türkler farklı inanç sistemlerinin etkisinde kalmıştır. İslamiyet öncesi Türk edebiyatında […]
Çoğu zaman isim soylu sözcüklerin sonuna gelerek onların cümlede yüklem olarak kullanılmaIarını sağlayan ek ve sözcüklere ekfiil denir. “i(mek)” fiilinin çeşitli şekillerde kullanılmasıyla oluşur. Ekfiiller: a) Geniş zaman, b) -miş’li geçmiş zaman, c) -di’li geçmiş zaman, d) Dilek – şart kipi biçiminde çekime girerler. Her cümlede yargıyı üzerinde taşıyan sözcük, fiil olmayabilir; adlar da böyle […]
Filleri yapı bakımından üç grupta inceleyebiliriz: A) Basit (Yalın) Fiiller: Yapım eki almamış fiillere basit fiiller denir. oku (mak) bil (mek) uç (mak)… gibi. B) Türemiş Fiiller: Basit (kök) haldeki fiillere yapım eklerinin getirilmesiyle elde edilen fiillere türemiş fiiller denir. Addan, sıfattan ya da bir fiilden yeni fiiller türetilebilir. koş — uş (mak) […]
Zaman ve kip anlamı bakımından fiilleri iki grupta inceleyebiliriz: A) Basit Zamanlı Fiiller: Tek bir kip ekiyle çekimlenmiş olan fiiller basit zamanlıdır: İstanbul’u dinliyorum gözlerim kapalı. (şimdiki zaman) Kaptanın gözünde tüter dönüş özlemi. (Geniş zaman) Özlediğimiz bahar, nihayet geldi. (Geçmiş zaman) Yukarıdaki cümlelerde altı çizili fiiller tek bir zaman eki almıştır. Bu fiillerin hepsi de basit […]
FİİLİMSİLER Fiilden türedikleri halda ad, sıfat, bağlaç, zarf görevlerinde kullanılabilen ve yan cümlecikler kurabilen sözcüklere fiilimsi (eylemsi) denir. Fiilimsiler, fiilden türeyen, ancak fiilin özelliklerini gösteremeyen sözcüklerdir. Öteden beri, çalışmayı çok sever. (Fiilimsi, isim görevli) Koyunları otlatan çoban o gün hastaydı. (Fiilimsi, sıfat görevli) Cadde cadde gazete satarak geçimini sağlıyor. (Fiilimsi, zarf görevli) Elimdeki işi tamamlayınca size haber […]
Ekspresyonizm (Dışavurumculuk) 20.yüzyıl sanat akımıdır.Fransızca kökenli expresyon yani açıklama,anlatım sözcüğünden gelmiştir. Naturalizme tepki olarak doğan bir akımdır. Naturalizmle birlikte aynı zamanda empresyonizm (izlenimcilik) akımına da tepki olarak doğmuştur.Bu akım daha çok bir sanat akımıdır.Yaşanan hayatın içinde dünyanın geleneksel gerçekçilik anlatılmasına karşı karşı çıkan bir akımdır. ” Empresyonizm, yalnızlaşan aydın insan ruhunun çığlığıdır.”Bu akımın edebiyat cephesine baktığımızda […]
Son Yorumlar