Fransız fizikçisi ve kimyacısı (Saint- Leonard-de-Noblat, 1778-Paris, 1850). 1797 yılında Ecole Polytechnique’e giren ve 1809’dan 1839’a kadar aynı kuruluşta görev alan Louis joseph Gay-Lussac, Paris’te bilimsel araştırmalarını sürdürürken kimyacı C. Berthollet’den büyük ölçüde etki-lendi; başlıca çalışma arkadaşı da gene Berthollet’nin öğrencisi L.j. Thenard oldu. A.L. Lavoisier, L. Pasteur ve F. Arago’nun çağdaşı olan Gay- Lussac deney yaparken iki kez ağır biçimde yaralandığı halde, tehlikeli çalışmalardan kaçınmayarak, j. B. Biot’yla birlikte atmosferle ilgili araştırmalar yaptı ve balonla 7 000 m’ye kadar yükseldi, j. Dalton ile aynı zamanda, ama ondan bağımsız olarak, kendi adını taşıyan, gazların sabit basınçta genleşme yasasını hazırladı (1802).
Joseph Gay-Lussac
Her iki bilim adamı da sabit basınçta genleşme katsayısı için, pek doğru olmayan 1/266 değerini buldular. A.von Humboldt’la tanıştıktan sonra 1805’ten 1809 yılına kadar birlikte çalışarak, gaz bileşiklerinin hacim yasasını açıkladı. Gay-Lussac aynı dönemde Thenard’la birlikte bor elementini buldu, hidroflüorik ve hidroflüoroborik asitleri, 1811 yılında da, B. Courtois’nın ortaya çıkardığı iyotun çeşitli bileşiklerini hazırladı. Organik maddelerin çözümlenmesini aydınlattı; 1815’te siyanojeni inceleyerek serbest kökler kimyasına ışık tuttu, ayrıca şeker, nişasta ve selüloz gibi bileşiklerin kaba formüllerini belirtti. Aynı yıl, buhar yoğunluklarının ölçümü aracılığıyla, maddelerin molekül “ağırlıklarını” belirledi. Klorölçümü (1824), alkaliölçümü (1828) ve gümüşölçü- münü (1832) düzenledi; sanayi kimyasının gelişmesinde de katkısı olan kimyacı ayrıca,alkol oranını ölçmeye yarayan ve alkol miktarını sm3 olarak veren alkolölçeri yaptı. Günümüzde, sülfürik asit sanayisi, kurşun oda yönteminde, hâlâ, Glover ve Gay-Lussac kulelerinden yararlanır.
Son Yorumlar