İspanya kralı Felipe V, (Versailles, 1683-Mad- rid, 1746).
Büyük Veliaht Louis de France’ın (1661-1711) ikinci oğlu olan Anjou dükü Felipe, Louis JÖV’ün torunuydu. Çocuksuz ölen kral Çarlos Il’nin vasiyeti üstüne, 1700’de İspanya tahtına çıktı.
Krallığı önce, kendi adayı bulunan Avusturya dışında bütün Avrupa tarafından tanındı. Daha sonra, İngiltere, Hollanda, Prusya ve Portekiz, Avusturya’yla birleşerek Louis XIV’e karşı çıktılar. Felipe V’in tahtını korumak için Ispanya’da sürdürdüğü İspanya veraset savaşları, Utrecht (1713) ve Rastatt (1714) anlaşmalarıyla son buldu: İspanya Minorca ve Cebelitarık’ın yanı sıra Sicilya’yı, Napoli krallığını, Milanese bölgesini, Sardinya ve Hollanda’yı yitirdi; ama Felipe V tacını korudu.
FRANSA’NIN GÜVENİLMEZ MÜTTEFİĞİ
Ispanya’ya gelişinde çok iyi karşılanan Felipe V, çevresindeki Fransızların hasisliği ve ilk karısı Maria Luisa Gabriel de Savoia’nm nedimesi Ur- sins prensesinin siyasal rolü nedeniyle çok sayıda düşman kazandı. Karısı ölünce evlendiği (1714) İsabel Farnesio (italyancası Elisabetta Far- nese), bakan Alberoni’nin de desteğiyle saraya İtalyan etkisini getirdi. Louis XIV’ün ölümü (1715) üstüne Felipe V’in Fransa kralı olacağını sanan Alberoni, onu Fransa, İngiltere ve Avusturya’ya karşı savaşa sürükledi ve savaş 1720’de bakanın gözden düşmesiyle son buldu. Felipe V, Louis XV’in yakında öleceğini sanarak, Fransa tahtına çıkabilmek amacıyla 1724 ’te bir süre kendi tahtından ayrıldı; ama öz oğlu Luis I’in ölümü üstüne yeniden tahta döndü.
İsabel Farnesio’nun siyaseti, çatışma konusu olan İtalyan topraklarını, çocukları için elde etmeye yönelikti. Louis XV’in Marie Leszczynska’yla (daha önce başka bir kızla nişanlıydı) evlenmesi sonucu Fransa’yla aralarında ortaya çıkan kısa bir kopukluktan sonra, Felipe V, Avusturya, Fransa ve İngiltere’ye yaklaştı: Böylece, büyük oğlu Carlos III, Parma ve Pia- cenza topraklarını elde etti. Polonya veraset savaşları sırasında Fransa’yla ittifak yapan Felipe V, Viyana anlaşmasında (1738), Parma ile Piacenza’yı Avusturya’ya bırakan Carlos III için, Napoli ve Sicilya’yı elde etti. Avusturya taht kavgaları sırasında Fransa’dan yana oldu; ama savaş bitmeden önce öldü.
Son Yorumlar