Heinrich IV’ü Canossa’da gösteren bir minyatür.
Germania imparatoru (Goslar, 1050- Liege, 1106). Babası Heinrich III’ün sağlığında Germania kralı seçilen (1052) Heinrich IV, babası öldüğünde ancak altı yaşındaydı, annesi Agnes, daha sonra da Köln ve Bremen başpiskoposları, 1065’e kadar naipliği üstlendiler. Bu arada, Alman prensleri ve bazı yüksek rütbeli papazlar, bu durumu sarsmak ve birtakım ayrıcalıklar elde etmek için Heinrich IV un yaşının küçük olmasından yararlandılar. Heinrich IV rüştünü ispat ettikten sonra krallık iktidarını yeniden diriltip canlandırmak için çalıştı; Thuringen’de büyük bir arazi edindi; yüksek aristokrasiye, zorbalıkla ele geçirmiş oldukları krallık arazileri ve haklarını geri vermeyi kabul ettirdi. Bu siyaset, prenslerin hoşnutsuzluğuna neden oldu. Saksonya bölgesinde 1073’te bir ayaklanma başgösterdi. İsyanı bastırmak için, Heinrich IV, küçük soylu sınıftan ve yeni kurulan kentlerden destek aradı. Özellikle, Alman Kilisesi üstünde yetkisini sürdürmesi, yani piskoposları atama hakkını elinde tutması gerekiyordu. Bu da Heinrich IV’ü kilise reformuna karşı çıkmaya yöneltti. 1073’teki papa seçiminde, Papalık tacını kızgın ve tutkulu Gregorius VlI’nin giymesi,olayların gidişini hızlandırdı. Papa göreve başlar başlamaz, piskoposların laik yönetim tarafından atanmasını yasakladı; bu hareket, Germen hükümdarının yetkilerine indirilmiş sert bir darbe oldu; bundan sonra çatışma başladı. Almanya’da aristokratların ayaklanmasını durdurduktan sonra Heinrich IV, İtalya’da olduğu gibi burada da açık bulunan piskoposluklara atamaları sürdürdü, 1076’da da papaya görevini bıraktırdı. Gregorius VlI’nin kralı aforoz etme ve görevini bıraktırma olarak ortaya çıkan tepkisi o kadar şiddetli oldu ki, sarsılmış olan Alman piskoposları boyun eğdiler. Alman prensleri de kendisine karşı yeniden savaşa giriştiler. Heinrich IV, boyun eğmek zorunda kaldı; bunun sonunda da Canossa’da günahı bağışlandı. Bu,kısa süreli bir rahatlamadan başka bir şey değildi: Heinrich IV, Kiliseyle arası düzeldikten sonra hükümdar oldu; Heinrich IV’ün düşmanı olan prensler, Rudolf von Schvvaben’i Roma kralı olarak seçtiler.
Heinrich IV, artık iki cephede savaşmak zorunda kalmıştı. İtalya’da, dinde reform yanlısı olan Papalığa karşı savaştı. Yeniden aforoz edildi, papaya karşı Clemens III’ü papalığa atadı ve onu 1084’te Roma’ya yerleştirerek elinden imparatorluk tacını giydi. Ancak bu,göstermelik bir başarıydı, Almanya’da reform gerçekten ilerliyor ve piskoposlar imparatordan kopuyorlardı; İtalya’ya yaptığı yeni bir sefer başarısızlıkla sonuçlandı. Bu durumda Heinrich IV kesin olarak savaşı kaybetti: 1093’te Urbanus II Roma’ya döndü ve Heinrich IV’ le pek ilgilenmeden, Haçlı seferi hazırladı. Ülke içinde de yavaş yavaş Alman soylu sınıfına yabancılaşan imparatorun oğlu Heinrich V, 1104’te aristokratların başına geçti, Gregorius yandaşlarının yardımıyla babasını iktidardan uzaklaştırdı
Son Yorumlar