Güvercin
Çeşitli güvercin türleri olan güvercinimsiler (Columbiformes) ailesine bağlı karinalı kuştur.
Çeşitli boylarda ve türlerine göre tüyleri farklı renklerde (yanardöner, madeni pırıltılı, çoğunlukla gri, yeşil ya da esmerimsi) olan bu kuş türü güvercin, kutup bölgeleri dışında hemen her yerinde (özellikle de tropikal bölgelerde yaygın) yaşayan bir kuştur. Başı yuvarlak, gagası yumuşak, gaga ucuysa serttir; burun delikleri de bir zarla örtülüdür. Kanatları güçlü ve geniş olan güvercinlerin kemik iskeleti kırılgandır. Genellikle dişi ve erkek cinsler benzer. Tüneyici, yürüyücü olabilen ve uzun uçuşlar yapabilen (özellikle göçmen türler) bu kuşlar tanecil ya da yemişçildir. Güvercinler derme çatma olarak çalı çırpıyla rastgele bir yere yaptıkları yuvalarına bir ya da iki yumurta yaparlar. Yumurtadan az gelişmiş olarak çıkan yavrular, anne ve babasının kursağında oluşan bir çeşit sütle (güvercin sütü) beslenirler.
Kentlerde yaşayan evcil ve yarı evcil güvercinlerin atası kaya güvercinidir. (Columba livia). Yaklaşık 4000 yıl önce evcilleştirilmiş olan kaya güvercini, 30 cm kadar boyunda yaklaşık 300 gram gelir, sırtı külrengi mavi, kanatlarının üstünde 2 siyah şerit bulunan bir kuştur.
Kaya güvercininden biraz daha büyük olan ve tahtalı güvercin ya da alaboyun (Columba paiumbus) kanatları üstündeki beyaz şerit ve boynunun her iki tarafındaki beyaz beneklerden ayrılır. Avrupa, Asya ve Kuzey Afrika’da yaşayan bu tür, avcılar tarafından çok tercih edilen bir kuştur.
Avrupa ülkelerinde yaygın olarak bulunan adi kumru (StreptopeJia turtur) güvercinlerin yakın akrabasıdır. Başındaki tüyler gri-mavi, sırtındakiler esmer ve kızılımsıdır, kuyruğuysa gri ve beyaz tüylerle kaplıdır. Kolyeli kumru (Streptopelia decaocto) boynundaki kolyeye benzer siyah halkadan tanınır. Kuzey Amerika’da eskiden çok sayıda görülen göçmen güvercinse (Eciopistes Migratorius) avcılar tarafından sistemli bir biçimde yok edilmiş, son örnekleri de XX. yy’ın başlarında ortadan kalkmıştır. Aynı biçimde eskiden Hint Okyanusu’ndaki adalarda yaşayan ve dodogiller (Raphidae) ailesine bağlı olan kanatsız ve büyük güvercinlerin de XVIII. yy’ın ortalarına doğru soyu tükenmiştir.
Posta güvercini îlkçağ’dan bu yana haber ulaştırmada kullanılan güvercindir. Eski çağlarda hemen hemen bütün orduların bir güvercinliği olurdu. Posta güvercininin yön saptama yeteneğinin mekanizması henüz uzmanlar tarafından tam anlamıyla açıklığa kavuşturulamamıştır. Bu kuşların aştıkları uzaklıklar ne kadar uzarsa, yuvaya dönüşlerinin de o kadar kolay olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca yön saptama becerilerinin beynin çalışma biçiminden olduğu söylenir. Güvercinin şaşırtıcı bir belleği (bir güvercin dört yıl önce ayrıldığı yetiştiricisini tanıyabilir) vardır.
Son Yorumlar