Fransız kadın kahramanı (Domremy, 1412-Rouen, 1431).
Köylü bir ailenin çocuğu olan Jeanne (Jeanne’a soyluluk verilmeden önce ailenin adı Darc diye yazılıyordu) basit bir biçimde yetişti: Okuma yazma bilmiyordu, yalnızca birkaç dua öğrenmişti, kiliseye gidiyordu ve yılda bir kez de günah çıkarıyordu. Çocukluğu ermişlerin yaşam öykülerini dinlemekle geçti. Ama, 1421’den sonra savaş Jeanne’ın yaşadığı bölgedeki huzuru bozdu. Köylülerin çevredeki İngiliz-Bourgogne çetelerine karşı kendilerini savunmaları, ürünlerini ve sürülerini korumaları, kralları Charles VII için dua etmeleri gerekti. Sınır bölgelerindeki yurtseverlik yeniden canlanmıştı.
1425’e doğru, jeanne bazı ermişlerin kendisine göründüğünü ve gidip kraldan yardım istemesini söylediklerini açıkladı (o dönemde, kâhinlerin, büyücülerin, şarlatanların, manastırlardan ayrılan keşişlerin ülkeyi baştan başa dolaşıp halkı kışkırttıklarını da burada belirtmek gerekir).
Ocak 1429’da kararını veren jeanne, Domremy yakınındaki Vaucouleurs’e giderek, Charles VII’nin yandaşı olan garnizon komutanı Robert de Baudricourt’la görüştü. Yarı yarıya ikna olan komutan, jeanne’ın yanına bir muhafız birliği verdi. Jeanne 13 Şubatta köyünden ayrılıp 23 Şubatta Chinon’a vardı. Charles VII kendisini ancak iki gün sonra kabul etti, jeanne’ı sorguya çeken dinbüimcüer Bourges kralına bu dürüst köylü kızının aklı başında ve dindar olduğu konusunda güvence verdiler. Onlara göre jeanne gerçekten Tanrı tarafından gönderilmişti.
1428’den beri İngiliz yüzbaşısı Salisbury tarafından kuşatılmış olan Orleans kenti açlığa boyun eğmiş durumdaydı. 29 Nisan günü, jeanne kentin kuşatılmamış tek kapısından Orleans’a girdi; bunun üstüne Fransızlar cesaret kazandılar ve birçok subay jeanne’ın çevresinde toplandı. 8 Mayısta İngilizler kuşatmayı kaldırdılar ve l8Haziranda Patay’de yenik düştüler. Böylece Loire bölgesi kurtarılmış oldu.
Kral Charles VII 17 Temmuzda Reims’de kral olarak kutsandı; jeanne görevini başarmıştı. Charles VII’nin kutsal taç giyme töreniyle Troyes anlaşması (1420) yürürlükten kalktı ve Bourges kralı yasallığını kazandı, jeanne’a, Charles VII tarafından soyluluk verildi.Daha sonra jeanne d’Arc İngilizleri ülkenin her yanından kovmak istedi, ama Paris önlerinde başarısızlığa uğradı (8 Eylül 1429) 1430 Martında Charles VII yanlıları ile de France’ta yeniden saldırıya geçtiler (Saint-Pierre-le Moûtier kuşatması, La Charite-sur-Loire önlerindeki bozgun). Bourgogne dükü İyi Philippe III’ün kuşatmasındaki Compiegne’i kurtarmaya gelen jeanne, 23 Mayısta Bourgogne’luların eline düştü ve Beauvais piskoposu Pierre Cauchon’un aracılığıyla İngilizlere satıldı.
Charles VII’nin sarayındaki görevlilerin bazıları Bourgogne düküyle anlaşma yoluna gitmek istiyor, bazıları da, jeanne’ın yol açtığı coşkudan ürküyorlardı. İngilizlerse, jeanne d’Arc’ı şeytanın emrindeki bir din sapkını ilan ederek Charles VII’nin yasallığını yıkmak istiyorlardı.
Pierre Cauchon, 9 Ocak 1431’de engizisyon kurallarına uygun olarak jeanne d’Arc’la ilgili davayı başlattı, jeanne d’Arc, engizisyonun din bilimci yargıçlarını, bir başka deyişle Kilise’yi reddettiğine göre din sapkınlığı ve şeytanın esini söz konusuydu, jeanne d’Arc, bir kez.Saint-Ouen mezarlığında toplanmış düşmanca bir kalabalığın önünde hatalarını kabul etme zaafını gösterdiyse de kendini çabuk toparladı.
Papaya başvurusu göz önüne alınmayan jeanne d’Arc, 30 Mayısta Rouen’da Vieux-Marche alanında yakıldı. İngilizler ve Bourgogne’lular jeanne d’Arc’ın son dakikalarında pişmanlık duyduğunu belirttiğini yaydılar. Charles VII bu olaylar karşısında bir tepki gösteremedi, ama jeanne d’Arc’ın görevinin kutsal olduğunu kabul ettirmesigerekiyordu. 1449’da Rouen’ın başına geçtiğinde, davanın yeniden incelenmesine karar verdi. Tanıklar dinlendi ve 7 Temmuz 1456’da mahkeme, jeanne d’Arc’ın suçlu olmadığını ve tamamen aklandığım açıkladı. 1431’deki davanın adaletsiz ve kötü yönetilmiş olduğuna karar verildi. 1456 davasının yargıçları, jeanne d’Arc’ın din sapkını ve büyücü olmadığına karar verdiler, ama kral ve Kilise gibi onlar da jeanne’ın bir azize olduğunu ileri sürmediler, jeanne d’Arc ancak 1909’da Kilise tarafından kutsal kişi, 1920’de de ermiş ilan edildi.
Son Yorumlar