Fisyon Nedir? Enerji Üretimi ve Atom Bombası Nasıl Olur? Genellikle, yavaş nötronlar aracılığıyla, tanecik bombardımanı etkisi altında, ağır bir çekirdeğin, daha hafif iki çekirdeğe bölünmesi.
Bir gram uranyum çekirdeğinin parçalanması, 3 ton kömürün yanması kadar enerji açığa çıkarır. Resimde Phenix reaktörü görülmektedir.
Fisyonun Tarihi
Yapay radyoaktifliğin bulunmasından sonra, birçok fizikçi, yeni radyoelementler elde etmeye çalıştı. Aralarından Fermi de, nötronları mermi olarak kullanmayı düşündü (nötronlar, yüksüz oldukları için çekirdeğe kolaylıkla girebilirler). Özellikle ağır çekirdekler söz konusu olduğunda, nötron bombardımanıyla elde edilen radyoelementlerin p-ışını yaydıkları çok geçmeden dikkati çekti. Sonuçta elde edilen çekirdek, devirli sınıflandırmada, başlangıç çekirdeğinden bir sonrakidir. Elde edilen etkinliğin, nötronların izlediği yola su ya da parafin konulduğunda daha yüksek olduğu da gözlendi. Böylece, devirli sınıflandırma çizelgesinin sonuncu elementi olan, 92 atom numaralı uranyum üstünde deney yapmaya girişildi ve oldukça şaşırtıcı sonuçlar elde edildi. Çok sayıda yeni etkinlik bulunmuştu. Ama, günden güne kesinleşen çözümlemelerden, bu etkinlikler ile sınıflandırmanın ortasında yer alan elementlerin kimyasal benzeşmeleri saptandı. Böylece, İ. Curie ve Savitch lantanın varolduğu sonucuna varırlarken, Hahn ve Strassmann da baryumu buldular. Bohr’un sıvı damlası modelinden yararlanan Lise Meitner ve Frish, şu sonucu açıkladılar: Uranyum çekirdeği bir nötron yakaladıktan sonra, devirli çizelgenin ortalarında yer alan elementlerin izotopları olan iki ayrı fisyon parçacığına ayrılır. Bohr, yalnızca, uranyumun 235 izotopunun buna neden olduğunu ve bu olayın yavaş nötronların etkisiyle gerçekleştiğini gösterdi (bu da su ve parafinin etkisinin nötronları yavaşlattığını açıklar). Bunun yanı sıra, bir de nötron yayınımının oluşması gerektiği düşüncesi, 1939 yılında doğrulandı.
FİSYONUN UYGULAMA ALANLARI
Ağır çekirdeklerin fisyonuyla birlikte çok büyük bir enerji açığa çıkar. Ayrıca, nötronlar bir tepkimeyi sürdürebilirler; yani, zincirleme bir tepkimeye neden olabilirler. Oluşan çekirdeklerin toplam kütlesi, bölünen
çekirdeğinkinden az olduğuna göre, açığa çıkan enerji bir kütle yitimine denk düşer. Bir gram uranyum çekirdeğinin bütünüyle parçalanması, 8,2.107kJ enerjiye denktir. Bu enerji, bir atom bombasının patlaması sırasında apansızın, nükleer reaktörlerde de derece derece açığa çıkar. Fisyonun çok sayıda, büyük kütleli nüklitlerden başlayarak, hızlı ya da yavaş nötronlar, Y ışınları, elektronlar, protonlar, dötonlar, hattâ yapay mezonlar aracılığıyla oluşabildiği, artık bilinen bir gerçektir.
Son Yorumlar