Fetişizm Nedir? Fetişler Putlar Muskalar, “İlkel” diye nitelenen toplumlarda doğaüstü güçte olduğuna inanılan canlı ya da cansız varlıklara, fetişlere tapınma (fetiş sözcüğü, Portekizlilerin Kongo’da yaşayan ilkel toplulukların kutsal eşyalarına verdikleri addır).
Benin’de Kandi bölgesinde başarılı sünnet için tanrının onayını almak amacıyla yapılmış bir fetiş.
FETİŞLER, PUTLAR, MUSKALAR
Önceleri Afrika’daki zenci kabilelerin kültlerini belirten fetişizm terimi, daha sonra, büyülü güçler maledilen doğadaki canlı ya da cansız nesnelere tapınan bütün halkların dinlerini belirtmede kullanılmaya başlanmıştır.
Fetişizm, çoktanrıcılıktan köklü biçimde ayrılır. Çoktanrıcılığm putları, tanrıların tasvirleridir. Oysa fetişizmde tanrı, fetişin kendisidir; bununla birlikte, olaylara ancak bir aracı olarak karışabilir. Bu anlamda ele alındığında, fetişlerin kutsallığına ve fetişlere tapınmaya yalnızca Afrika’da rastlanmaz. Amerika’daki çok sayıda “vahşi” kabilede, Okyanusya yerlilerinde ve Orta Asya’daki çeşitli halklarda da fetişizm görülür. Afrika halklarının çok sayıda fetiş tanrıları vardır; bunlar genellikle kabileden kabileye değişiklik gösterir. Sözgelimi Uidahlar yılana, Bijagoslar horoza, Kalabarlar köpekbalığına, Dahomeyliler pantere, Beninliler kertenkeleye taparlar. Ama bunlar bir anlamda ulusal tanrılardır. Zenci Afrika topluluklarında, bu ortak fetişten ayrı olarak her bireyin bir de kendi özel fetişi vardır. Bu bireyler inanç değiştirip müslümanlık ya da hıristiyanlığı benimsedikten sonra bile, genellikle fetişlerini saklarlar.
“Evrimci” din tarihçileri, fetişizmi, insanda din düşüncesinin gelişmesinin ilk evresi saymaktadırlar. Oysa gelenekçiler fetişizmi, boş inançlar ve büyücülük, kısacası, dinsel alan için zararlı ve asalak öğeler olarak görürler.
Fildişi Kıyısı’nda kötülükle savaşmaya hazırlanan fetişçiler.
EROTİK FETİŞİZM
1888 yılında Binet, cinsel istek uyandıran erotik fetişizm terimini ortaya attı. Bu terim, bir insanın belirli bir yerine (göğüsler, baldırlar, gözler, saçlar, vb.) ya da bu kişiyle ilgili, bedeninin bir bölümüne ilişkin bir eşyaya (bütün giyim eşyaları, ayakkabılar, hattâ gözlükler) duyulan aşırı isteği belirtiyordu. Bu fetişizm cinsel simgelerle ilgili olduğu ölçüde, fetişlerin sınırsız sayıda olduğu görülmüştür. En yaygın olan fetişizm, libidonun ürettiği fetişizmdir. Fetiş-nesne zevk için kaçınılmaz oluyor, tehlikeli bir durum gösteriyor ya da bir istenilen varlığın tam anlamıyla yerine geçiyorsa, durum olağan değildir ve bir hastalık söz konusudur.
Fetişizme en çok erkeklerde rastlanır; temelinde genellikle çocukluk döneminde libidoyu özel olarak etkileyen güçlü bir heyecan şokunun yattığı görülür.
Son Yorumlar