Enel Hak Nedir? Arapça Ben Hakk’ım anlamında. Büyük mutasavvuf Hallacı Mansur’un, kendi anlayışına göre Tanrı’nın insanda tecelli ettiğini belirtmek için söylediği ünlü Ben Allah’ım sözü, Mansur bu sözü nedeniyle işkence görerek asılmıştır. Kendisi, bir kaç kez, sözünden dönmesi için yapılan telkinleri reddetmiş, sözünde ısrarlı olmuştur.
Sufiler, daha sonralararı, bu sözün, bir şathiyat, yani önce anlamsız, hatta küfür olarak görünse bile dikkatle yorumlandığında öyle olmadığı anlaşılan bir söz olduğunu belirtmişler, bir coşkunluk anında sufi’nin Allah sevgisiyle kendinden geçtiğinde böyle bir sözü sarfedebileceğini kabullenmişlerdir.
Erzurumlu İbrahim Hakkı, Mansur’un bu sözü kendinden değil Hakk’tandır. Söyleyen o değil Hakk İdi. demiş ve bunu şu kıt’asıyla ifade etmişti:
Hallaç enel Hak söyledi Hakdır sözü Hak söyledi Nadan mukayyed anladı Amma ki, mutlak söyledi.
Son Yorumlar