Çatalhöyük için söylediği İnsanın evcilleşmesinin beşiğidir sözü ne anlatıyor

İngiliz arkeoloğun Çatalhöyük için söylediği “İnsanın evcilleşmesinin beşiğidir.” sözünden neler anlıyorsunuz?

Çatalhöyük, Konya’nın Çumra ilçesi sınırları içerisinde bulunmaktadır, ilçenin 10 km doğusunda, farklı büyüklükteki iki tepeden oluşmaktadır. Çatalhöyük, 1958 yılında ortaya çıkarılmıştır. 1961, 1963 ve 1965 yıllarında burada yapılan kazılar sonucu 13 yapı kalıntısı ortaya çıkarılmıştır, ilk yerleşme örneği olan yapılarda kerpiç, ağaç ve kamışın kullanıldığı belirlenmiştir.

Eski yerleşim yerlerine ait kalıntılardan da anlaşıldığı gibi Anadolu’da tarih öncesi dönemlerde pek çok uygarlığın bulunduğu görülmektedir. Bu uygarlıklardan biri de Çatalhöyük’te kurulmuştur. Çatalhöyük, Anadolu’daki en eski yerleşim kültürlerini oluşturur. Bu bölgede kazı çalışması yapan Ingiliz arkeoloğ Prof. Lan Hodder, Çatalhöyük için “İnsanın evcilleşmesinin beşiğidir.” demiştir.

Bu sözün anlamı Çatalhöyük ile beraber insanoğlu yerleşik hayata geçmiş, tarım ile uğraşmaya başlamıştır. İnsan evcilleşmiş bir hayvan gibi kendine bir ev yapmış, bir mülkiyet edinmiştir. Daha önce avcılıkla geçinmektedir. Buradan çıkan kalıntılara göre insanlar, bezelye, buğday, arpa yetiştirmeye başlamıştır. Çatalhöyük tespit edilen en eski yerleşim yeridir. Nüfusu 10000 dolayında olduğu tahmin edilmektedir. Çatalhöyük yerleşik hayata geçiş için bir beşik olmuştur.

Günümüzden yaklaşık 9000 – 10 000 yıl öncesinde Çatalhöyük’te insanlar, İlk Çağ insanlarından daha farklı bir yaşama geçtiler. Avcılık yerine hayvancılık, toplayıcılık yerine ise tarıma yöneldiler. At, koyun, sığır gibi hayvanları evcilleştirdiler. Arpa, buğday yetiştirmeye, belirli yerlere yerleşmeye başladılar, böylece ilk yerleşim birimleri oluştu. Çamurun güneşte sertleştiğini fark ettiler, buna bağlı olarak kerpiç evler yapmaya başladılar. Kilin pişirilmesiyle çanak çömlek üretir oldular.

Araştırmacılar, Çatalhöyük’ün ileri bir tarım kültürüne sahip yerleşim yeri olduğu sonucuna var mışlardır. Yapılan kazılar buranın nüfusunun çok kalabalık, büyük bir köy olduğunu ortaya koymaktadır.

Hadi Paylaş!