CAHİLL Thaddeus Kimdir?
Amerikalı mucit (İowa, Mount Zion 1867-New York 1934). 1892‘de Columbia üniversitesi hukuk bölümünü bitirdi. Birkaç yıl avukatlık yaptıktan sonra Washington’da mekanik üstüne çalışmaya başladı. Daha sonra bu konularda (1902’den sonra) Holyoke’da ve (1911’den sonra) New York’ta çalıştı. En önemli icatları: elektrikli daktilo makinesi ve elektrik gücüyle uzağa müzik yayınına yarayan bir âlet (telharmonium).
CAHOURS (Auguste) Fransız kimyacısı (Paris 1813-ay.y. 1891) Bineau ile birlikte, atmosfer basıncı altındaki buhar yoğunluklarını belirledi; genleşme kanununun, sıcaklık yükselince, soygazlarınkine yaklaştığını gösterdi. 1847’de fosfor pentaklorürün çözüşmesini inceledi. Daha çok organik kimya ile ilgili çalışmalar yaptı. 1845’te, biberden piperidin elde etti ve 1846’da. ilk asit klorürü olan asetil klorürü buldu. Amil alkolü ye çeşitli yağ esanslarını, ayrıca, Pelouze ile birlikte Pennsylvania petrollerinin bileşimini inceledi. Allilen türevlerine yönelen çalışmalardan sonra, doymuş karbürler için ortaya konan yer değiştirme kuralını doymamış karbürlere de uyguladı. Birçok bildirilerden başka, Lecons de Chimie Generale Elementaire (Genel Kimya Dersleri) [1855] adlı bir eser yazdı.
CAHUN David Leon Kimdir?
Fransız yazarı ve tarihçisi (Haguenau, Alsace 1841-Paris 1900) işe yazarlıkla başladı, Fransa’nın birkaç ünlü dergisinde incelemeler yayımladı. Sonra, 1870 Prusya Fransız savaşına gönüllü olarak katıldı. 1876’da Mazarine kütüphanesinin müdürlüğünü yaptı. Fransız Millî Eğitim bakanlığınca 1878, 1880, 1881 yıllarında, Doğu ülkelerine inceleme gezilerine gönderildi. Bu yıllarda Türk Moğol dili ve edebiyatı alanlarında geniş çaplı çalışmalar yaptı. Doğu bilimleri kongrelerine bildiriler sundu. Doğuda yaptığı gezilerde, daha çok Türk tarihi, Türk dili ve özellikle Orta Asya Türkleri ile ilgili araştırmalarda bulundu. Bu inceleme ve araştırmalarını introduction â l’Histoire de l’Asie, les Turcs et les Mongoles (Asya Tarihine Giriş, Türkler ve Moğollar) adı altında yayımladı (1896). Ayrıca Türkler üstüne Hassan le Janissaire (Yeniçeri Hasan) 11891], La Banniere Bleue, Aventures d’une Musulman, d’un Chretien et d’un Paien â l’Epoque des Croisades et de la Conquete des Mongoles (Mavi Sancak. Haçlı seferleri ve Moğol Saldırısı Zamanında bir Müslüman, bir Hıristiyan ve bir Putperestin Başından Geçenler), iki roman yayımladı. Bu eserlerin İkincisi 1912’de Gök Sancak adıyla Necip Âsim. 1933’te «Gök Bayrak» adiyle Galip Bahtiyar tarafından Türkçeye çevrildi.
Cahun XIX. yy. sonlarında başlayan ve XX. yy. başlarında hızlanan «Türkçülük- Milliyetçilik-Turancılık» hareketleri üzerinde derin etkiler yaptı. Tarih araştırmaları dışında başlıca romanları: Les Aventures du Capitaine Magon ou une Exploration Phenicienne Mille Ans cıvan t l’Ere Chretienne (Kaptan Magon’un Serüvenleri veya İsa’dan Bin Yıl önce Fenikelilerin bir Araştırma Gezisi) [1875], Les Pilotes d’Ango (Ango Kılavuzları) [1878], Vovage aux lles Feroe (Froyer Adalarına Gezi) [1879], Voyage en Syrie et dans la Montagne des Ansaries (Suriye ve Ansari Dağlarında Gezi) [1879], Excursions sur les Bords de l’E- uphrates (Fırat Kıyılarında Geziler) [1884], La Vie Jıtive (Yahudi Hayatı) [1885], Les Rois de Mer (Deniz Kralları) [1887].
CAİETA Kimdir?
Aeneas’ın sütanasının adı. Onu gezilerinde izledi ve İtalya’ya ulaşırken öldü. Aeneas, Campania kıyısına, bugünkü Geata’nın (latince Caieta’dan türeme) bulunduğu yere onun için bir’mezar yaptırdı.
CAİLLAUX Joseph Kimdir?
Fransız siyaset adamı (Le Mans 1863-Mamers 1944). Eugene Caillaux’nun oğlu. 1888’de maliye müfettişi, 1898’de Sarthe milletvekili, 1899’da Waldeck Rousseau kabinesinde maliye bakanı oldu. Ortanın sağından radikalizme doğru kayarak Clemenceau hükümetinde maliye bakanlığına geçti (1906-1909) ve adıyla anılan gelir vergisinin konulmasına ön ayak oldu. 1907’de hazırladığı proje, 1914-1917 arasında gerçekleştirilen dolaysız vergi reformunun temeli oldu. Haziran 1911’den ocak 1912’ye kadar hükümet başkanı, sonra içişleri bakanı oldu. Dışişleri bakanı J. de Selves ile arasının açılması ve senatodaki muhalefet, hükümetin düşmesine yol açtı. Solun büyük bir bölümünce desteklenen Caillaux, bir süre radikal partinin başkanlığını yaptı ve aralık 1913’te Doumergue kabinesinde yeniden maliye bakanı oldu. Barthou ve Poincare’nin kışkırtmalarıyla aleyhine zorlu bir kampanya açan Figaro gazetesinin direktörü Calmette’in Bayan Caillaux tarafından öldürülmesinden doğan gergin hava içinde görevinden ayrıldı (mart 1914). Birinci Dünya savaşı sırasında Caillaux görevle Güney Amerika’ya (1914), sonra İtalya’ya
(1917) gönderildi. Almanya ve Avusturya ile arabuluculuk yapabilecek birçok dost veya tarafsız milletlerin yetkili kişileri ile ilişki kurdu. Birçok rüşvet ve casusluk işlerine karışmış olan Almereyda le Bonneı Roııge gazetesi ve «Bolo Paşa» lakabı ile anılan maceracı Bolo ile ilişkileri yüzünden dile düşünce Clemanceau hükümetinin isteği üzerine aralık 1917’de kovuşturmaya uğradı. Floransa’da bir kasada les Responsables ve Le Rubicon başlıklı özel notlarının ele geçmesi düşmanlarını çoğalttığı gibi durumunu da ağırlaştırdı. Santo hapishanesinden çıkarılarak Neuilly’de göz altında tutuldu ve 1920’de Yüksek Adalet divanında yargılandı. Divan düşmanla işbirliği suçunu kabul etmediyse de. Caillaux ilişkileri, sözleri ve siyasi muhalefetiyle bilmeyerek yaptığı yardım dolayısıyla üç yıl hapis cezası yedi. 1 Ocak 1925’te affedildi. Painleve tarafından maliye bakanlığına getirildi (nisan ekim 1925). Ekim 1925’te senatör seçildi. 1940’a kadar maliye encümeni başkanı olarak bütçe konusunda hakemlik ve denetçilik yaptı. 1935’te Bouisson kabinesine alınışı hükümetin düşmesine yol açtı, ilgi değer anılar (Memoires) [1942-19471 bıraktı.
Son Yorumlar