Ayın gözlem takviminde gördüğünüz evrelerini temsil eden bir model hazırlayarak, sınıfınızda sununuz.
Yukarıdaki ay gözlem takvimi bulunuyor. Bu takvimi dikkate alarak bir model hazırlayacağız. Aşağıda size örnek olsun diye bazı model resimleri yüklenmiştir.
Dünyadan ay sürekli aynı şekilde görünmez. Ay, farklı şekillerde görünmesi belli aralıklarla tekrarlanır. Ay’ın belirli zaman aralıklarında yuvarlak görünüşü oluşur. Ay’ın Dünya etrafında dolaşırken oluşturduğu farklı görüntüler, belli bir sırayı takip eder. Ay’ın bu farklı görüntüleri, düzenli olarak tekrarlanır. Ay’ın Dünya’nın etrafında dönmesi sonucu Ay’da oluşan farklı görüntülere Ay’ın evreleri denir. Ay bulunduğu evreye göre bazı adlar alır. Ay dünya etrafında dolanırken aynı zamanda kendi etrafındada döner. Ay bu hareketlerine sürekli devam eder çünkü Ay Dünya’nın uydusudur.
Büyük boyutlu bir model üzerine tıklayarak gerçek boyutlarında görebilirsiniz.
Düz zemin üzerine yapılmış bir model.
Ay’ın Evreleri
YENİ AY
Ay, Dünya ile Güneş arasındayken oluşan evredir. Güneş, Ay’ın Dünya’dan görünmeyen yüzünü
aydınlatır. Bu nedenle Ay görünmez. Ay’ın görünmediği evreye yeni ay denir.
DOLUNAY
Güneş, Ay’ı tam karşıdan aydınlatır. Bu nedenle Ay, yuvarlak görünür. Bu evreye dolunay denir.
İLK DÖRDÜN
Ay, Dünya etrafında çeyrek tur döndüğünde yarım daire şeklinde görünür. Bu evreye ilk dördün denir. Ay’ın sağ tarafı aydınlıktır.
SON DÖRDÜN
Ay‚ Dünya etrafındaki turunun dörtte üçünü tamamlamıştır. Bu sırada ilk dördünde de olduğu gibi‚ yarım daire şeklinde görünür. Bu evreye son dördün denir. Sol taraf aydınlık görünür.
Hilal evresindeki Ay’ın konumu nasıldır? Aşağıdaki tabloyu inceleyiniz. Bu evrelerinin hangisinden sonra Ay’ın hilal evresi oluşur?
Ay hilal halini son dördünden sonra alır.
Yorum: 05.12.2019
Ayın safhaları 4 değil 5 tir.
İlk dördün, son dördün tâbirleri yanlıştır.
Dolunay ayın tam yuvarlak hâli ise;
– İlk çeyrek, son çeyrek yâni dörtte bir de ne demek?
Bir diğer konuda kavuşum.
BSTS diyor ki:
{BSTS / Gökbilim Terimleri Sözlüğü
kavuşum anlamı Osm. ictimâ’
Kavuşma konumuna gelme eylemi.}
GTS diyor ki:
{Güncel Türkçe Sözlük
kavuşmak anlamı
(-e) 1. Ayrı kalınan, sevilen bir kimseyle bir araya gelmek, onu yeniden görmek: “Biz 1923’te bir Mustafa Kemal’e kavuşmasaydık, gelecek zamanlara doğru yollarımızı tıkayan aşılmaz setleri yıkamazdık.” -F. R. Atay. 2. Yokluğu çekilen veya çok istenen bir şeye erişmek, onu elde etmek: “Vakitsiz kötürümleşen ruh, onun mucizesiyle ısındı, kımıldandı, doğruldu; bir sağlığa kavuşuyordu.” -R. E. Ünaydın. 3. Katılmak: “Fırat ve Dicle gibi yan yana akıyorlar, sonra birbirine kavuşuyorlar.” -Y. K. Beyatlı. 4. (nsz) Bir araya gelmek, birleşmek: Ceketin önü kavuşmuyor. 5. (nsz) Güneş batmak. 6. Varmak, ulaşmak.}
Kavuşma, birleşmeyi, bire bir yakın olmayı ifade ediyor.
Hiç kavuşum bu açıklamalara uyuyor mu?
Birisi sallamış. Diğerleri de onun peşine takılmış.
Ne oluyor?
Ay küre, dünyanın etrafında dönerken her devrinde,
GÜNEŞ-AY-DÜNYA bir hizâda, bir doğrultuda bulunuyorlar.
Buna dedem hatt-ı içtimâ derdi.
Nerede kavuşmak?
Güneş’in merkeziyle Dünya’nın merkezi arasındaki uzaklık 149,5 milyon km ya da 92,8 milyon mil’dir.
Birbirine kavuşsalar; güneşin sıcaklığından dünya ve ay ve üzerindekiler:
ERİR.