Anayasa Nasıl değiştirilir? Değiştirilme Yöntemleri, Anayasaların değiştirilmesi, anayasal düzen, «istikrar» isteyen bir düzendir. Anayasalar sık sık değiştirilmemelidir. Toplumsal gereksinmeler, anayasalarda değişiklik yapılmasını da gerektirebilir. Bu nedenle anayasaların, zaman içerisinde değiştirildikleri görülür.
Anayasada değişiklik yapacak organ ve izlenecek yöntem, ülkelerin özelliklerine veya o ülkede egemen olan devlet sistemine göre değişiklikler gösterebilmektedir. Anayasada değişiklik yapılması yöntemine ilişkin kurallar, genel olarak anayasalarda yer almıştır. Bunlar iki kümede toplanabilir:
a) Anayasada değişiklik yapmaya yetkili organ olarak, anayasayı yapmış olan organ öngörülebilir. Bu sistemde, anayasa yapmakla, anayasada değişiklik yapma arasında fark yoktur. Örneğin, Anayasa Kurucu Meclis tarafından yapılmış ise, anayasada değişiklik yapma yetkisi yine Kurucu Meclise verilebilir.
b) Anayasada değişiklik yapma yetkisi, anayasayı yapmış olan organdan farklı bir organa verilebilir. Örneğin, Kurucu Meclis tarafından yapılmış olan bir anayasa, yasama organı tarafından, değişiklik için öngörülen yönteme uygun olarak değiştirilebilir.
Ülkemizde, Kurucu Meclis tarafından yapılmış ve halkoyuna sunulmuş olan 1982 Anayasasında değişiklik yapma, belli koşullar altında, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne tanınmıştır. Buna göre, Anayasada değişiklik yapılabilmesi, Meclis üye tam sayısının en az üçte birinin yazılı önerisine ve önerinin de Meclisin üye tam sayısının beşte üç çoğunluğu ve gizli oyla kabul edilmesine bağlıdır.
Cumhurbaşkanı, Meclisin kabul ettiği Anayasa değişikliğini bir kez daha görüşülmek üzere Meclise geri gönderebilir. Anayasanın 175. maddesinde, Anayasa değişikliğinin hangi durumlarda halkoylamasına sunulacağı ayrıntılı bir biçimde düzenlenmiştir.
Son Yorumlar