Abdullah Han Kimdir? Türkistan Şeybani (Özbek) hanedanının en büyük hükümdarı (1533 -1598). İskender Hanın oğlu. 21-22 yaşında iken memleketi hücuma uğramış, babası İskender Han Amuderya’dan öteye kaçmıştı; Abdullah Han babası yerine ülkenin düşmanlarıyla savaştı ve onları geri püskürttü. 1557’de Buharafyı aldı, başkent yaptı. Adına hüküm sürdüğü ve bütün özbeklere han olarak tanıttığı (1560-1561) babası ölünce tahta çıktı (1583).
Belh, Semerkant, Taşkent şehirleriyle Fergana’yı ele geçirdi. Bozkırlara girdi ve Kazakistan’a kadar ilerledi. Bedahşan ve Horasan’dan başka 1593’te Harizm’i de topraklarına kattı. Doğu Türkistan’a sefer yaptı. Son yılları Belh’te hükümdarmış gibi davranan oğlu Abdülmümin’in çıkardığı gailelerle geçti. Abdullah Han yaşlılığına rağmen hükumet ve idareye kudretle hakim oldu, oğlunu itaate mecbur etti. Ancak bu iç anlaşmazlık konar göçerlerin ülkeye saldırmasına fırsat hazırla geçti.
Ülkenin idaresinde, para sistedı ve Abdullah Han bunlara karşı savaşırken öldü. Oğlu Abdülmümin de altı ay sonra öldürülünce memleket idaresi başka bir hane yönetiminde yeni nizamlar koymuş, köprü, çeşme, kervansaray, cami, v.b. birçok eser yaptırtmıştır.
Son Yorumlar