Canlılar nasıl çoğalır? Mitoz ve Üreme, Canlıların nesillerini devam ettirebilmeleri için kendilerine benzer canlılar meydana getirmelerine üreme adı verilir. Bazı canlılarda üreme mitoz ile gerçekleşir. Mitoz ile gerçekleşen üreme çeşidine eşeysiz üreme denir.
Ekmek ve pasta gibi yiyeceklerin yapımında bira mayası adı verilen katkı maddesi kullanılır. Bira mayası tek hücreli bir mantar türüdür. Hamura karıştırılan bira mayası kısa sürede çoğalarak hamurun kabarmasını ve yumuşak bir kıvam almasını sağlar.
Canlıların bölünme, tomurcuklanma, vejetatif üreme veya yenilenme şeklinde çoğaldığını öğrenmiştiniz. Bildiğiniz gibi mitoz adı verilen hücre bölünmesi sonucunda gerçekleşen eşeysiz üremede kromozom sayısı sabit kalır. Yani 2n sayıda kromozomu olan bir ana hücrenin mitoz geçirmesi sonucunda oluşan yavru hücrelerin her birinde 2n sayıda kromozom bulunur. Ancak her canlı mitoz ile çoğalamaz.
Bazı canlılarda çoğalma erkek ve dişi üreme hücreleri ile gerçekleşir. Erkek ve dişi üreme hücrelerinin birleşerek yeni bir canlıyı oluşturmasına eşeyli üreme denir.
Erkek üreme hücresine sperm, dişi üreme hücresine yumurta adı verilir. Yumurtanın spermle birleşmesine döllenme, döllenme sonucunda oluşan yavru taslağına zigot denir.
Mitoz, vücut hücrelerinin çoğalmasını, mayoz ise üreme hücrelerinin oluşmasını sağlar. Mayoz sonucunda oluşan üreme hücrelerinde, vücut hücrelerindekinin yarısı kadar (n sayıda) kromozom bulunur.
Eşeyli üreme sırasında yumurta hücresi ile sperm hücresi birleşerek zigotu oluşturur. Her biri “n” sayıda kromozoma sahip olan yumurta ve sperm hücrelerinin birleşmesi ile oluşan zigot “2n” sayıda kromozoma sahiptir. Mayoz, kromozom sayısını yarıya indiren özel bir hücre bölünmesidir. Bu özel bölünme sayesinde bir canlı türünde dölden döle kromozom sayısının artması önlenmiş olur.
Son Yorumlar