6. Sınıf Sosyal Bilgiler Haklarımız Var Konu İçi Soru Cevapları sayfa 142 ve 143
Yandaki ifadeleri günlük hayatınızda ne kadar kullanıyorsunuz? Bu ifadelerle birer cümle kurunuz.
Bu ifadeleri günlük hayatımızda çok kullanıyoruz.
Kesinlikle aynı fikirdeyim. Doğru söylüyorsun. Okulun çok yararlı bir yer olduğu konusunda seninle kesinlikle aynı fikirdeyim.
Kararsızım. Bilmiyorum seninle beraber tiyatroya gitme konusunda karasızım.
Aynı fikirdeyim. Titanik filmi sürükleyici bir film seninle aynı fikirdeyim.
Kesinlikle karşıyım. Matematik dersinin gereksiz olduğu sözüne kesinlikle karşıyım.
Karşıyım. Eve yeni bir televizyon alınmasına karşıyım.
Düşünüyorum, o hâlde varım. Descartes (Dekart)
Bu sözden ne anlıyorsunuz? Sözün anlamını demokrasi ve insan hakları açısından değerlendiriniz.
İnsanlar düşünen varlıklar oldukları için olaylar karşısında tepkilerini koyabilirler ve fikirlerini ortaya koyabilirler.
İnsanların temel hak ve özgürlüklerini elde etmek için verdikleri mücadelenin demokratik yönetim anlayışını ortaya çıkardığını biliyorsunuz. Bu temel hak ve özgürlükler; anayasalar, sözleşmeler ve çeşitli bildirgelerle yasal güvence altına alınmıştır. Anayasa’da da yer alan bu temel hak ve özgürlüklerden bazıları şunlardır:
• Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı
• Zorla çalıştırma yasağı
• Kişinin hürriyeti ve güvenliği
• Özel hayatın gizliliği ve korunması
• Yerleşme ve seyahat hürriyeti
• Din ve vicdan hürriyeti
• Düşünce ve kanaat hürriyeti
• Düşünceyi açıklama ve yayma hürriyeti
• Bilim ve sanat hürriyeti
• Toplantı hak ve hürriyetleri
• Mülkiyet hakkı
Size göre temel hak ve özgürlüklerin Anayasa tarafından güvenceye alınmasının sebebi ne olabilir? Cevabı burada
Anayasa’nın 12 ve 14. maddeleri ile bu haklara ve özgürlüklere bazı sınırlamalar getirilmiştir. Sizce bu sınırlamalar neden gerekli olmuştur?
Toplum düzeni ve güvenliğini sağlamak için hak ve özgürlükler kısıtlanabilmektedir.
Bizim özgürlüğümüz başkalarının özgürlük alanını kısıtlarsa nasıl bir tutum sergilemeliyiz? Tartışınız.
Bizim özgürlüğümüz başkasının özgürlüğünün başladığı yerde biter, başkalarının özgürlük alanını kısıtlamamalı, bir zarar vermişsek bu zararıda telafi etmeliyiz.
Yargıtay binası önündeki kadın heykeli neyi temsil ediyor? Açıklayınız.
Heykele bakacak olursak, heykelde gözlerin bağlı olması, tarafları görmediğini, tanımadığını ve tarafsız karar vereceğini göstermektedir. Elindeki terazi, tartarak adaleti sağladığını temsil eder. Heykelin elindeki kılıç, verdiği kararları uygulamak için güç ve kudretinin olduğunu, ayağının altındaki yılan da toplumdaki kötülükleri bertaraf ettiğini vurgulamaktadır.
MARTİN LUTHER KING (Martin Luter King)
Martin, henüz bir ilkokul öğrencisiydi. Babası, kendisine ayakkabı almak için onu bir mağazaya götürdü. Ayakkabı satıcısı, mağazada beyazlara ayrılan yere oturdukları için onlara hizmet etmedi. Küçük Martin ve babası, almak istedikleri ayakkabıları alamadan mağazayı terk etmek zorunda kaldılar.
Martin şaşkındı. Hayatında ilk kez böyle bir durumla karşılaşıyordu. Ancak Amerika Birleşik Devletleri’nde bu ve buna benzer olaylar, küçük Martin’in başına sık sık geldiği gibi, hayatını şekillendirecek pek çok olayın da başlangıcı oldu.
Yukarıdaki metinde demokrasi ilkelerinden hangisi ihlal edilmiştir?
Burada vatandaşların eşit haklara sahip olduğu ilkesi çiğnenenmiştir.
Martin, 4 Nisan 1968’de beyaz bir Amerikalı tarafından vuruldu. Vurulduğunda 39 yaşındaydı. Amerika Birleşik Devletleri’nde kölelik 19. yüzyılda kalktı. Zenci yani siyah derili insanların eşit haklara sahip olma süreci ise uzun yıllar devam etti. Martin Luther King de bu mücadelenin öncülerindendi. Şiddet karşıtı yöntemlerle demokratik haklar talep eden Martin Luther King’e 1964’te Nobel Barış ödülü verildi.
Sizce 1964’te Martin Luther King’e Nobel Barış Ödülü niçin verilmiştir?
Demokrasi ve eşitlik için verdiği mücadele sebebiyle kendisine ödül verilmiştir.
İlk ve Orta Çağ’dan 19. yüzyılın sonlarına kadar insanlar, köle olarak kullanılmaktaydı. Bir mal ya da eşya gibi alınıp satılmaktaydı. Daha önceki konularda gördüğünüz gibi demokrasideki gelişmelerle herkes eşit haklara sahip olmaya başladı. Yaşama ve kişi dokunulmazlığı haklarına kavuştu.
• Yandaki görselde demokrasi ve insan haklarına aykırı neler görüyorsunuz?
Bir insan kendini diğer çalışan insanlardan üstün kabul etmekte, onları çok ağır şartlarda istediği her işte çalıştırabilmektedir.
• Günümüzde böyle bir durumla karşı karşıya mıyız? Araştırınız.
Günümüzde kölelik sistemi yoktur. İnsanlara yapamayacağı ağır işler verilmemektedir.
Son Yorumlar