7. Sınıf Sosyal Bilgiler Nüfusumuz Metin İçi Soruların Cevapları

Ülkemizin önemli üniversitelerinden birisi olan İstanbul Üniversitesinin 2013 yılı öğrenci sayısı yaklaşık 109 bin idi. Günümüzde bazı il merkezleri­nin nüfusları, İstanbul Üniversitesinin öğrenci sayı­sından daha azdır. Sizce bunun sebepleri neler olabilir?

Ülkemizde baz illerde nüfus mikatarı azdır. Örneğin bir Artvin’de yaşayandan daha çok diğer illerde Artvinli vardır. Ekonomik, iklim, yeryüzü şekilleri gibi sebeplerden bu illerde nüfus artamamış, diğer illere göç gitmiştir. İstanbul’un nüfusu 13 milyonu aşmış, en büyük üniversitesi İstanbul Üniversitesi de bu büyüklüğe ulaşmıştır.

Bulunduğunuz yerleşim yerinin nüfusu hakkında neler biliyorsunuz? Ülkemizin tüm bölgelerinde farklı nüfus dağılışı olduğunu aşağıdaki haritadan görebilirsiniz. Bu dağılım, bölgenizde de çeşitli nedenlerden dolayı farklıdır.
Aşağıdaki haritayı lejant bölümündeki değerleri göz önünde bulundurarak inceleyiniz.

Yukarıdaki haritaya göre;

Nüfusun yoğun olduğu bölgelerin özellikleri ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?

Nüfusun yoğun olduğu bölge, Marmara bölgesi özellikle İstanbul şehridir. Bu bölgelerde yeryüzü şekilleri ve iklimi insan ve ekonomik faaliyetler için uygundur. Sanayi gelişmiş, önemli yolların geçtiği kesişim bölgesindedir.

Nüfusun seyrek olduğu bölgelerin özellikleri ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?

Nüfusun seyrek  olduğu bölgelerin yükseltisi fazla, olumsuz iklim özellikleri vardır. Dağlık olup kışlar çok uzun geçmektedir. Ekonomik faaliyetler zor yapılmaktadir.

Nüfus dağılışı hangi bölgede diğer bölgelere göre daha düzensizdir? Bunun nedenleri neler olabilir?

Nüfus dağılışı Karadeniz Bölgesinde daha düzensizdir. Yeryüzü şekilleri dağınık bir yerleşim meydana getirmiştir.

Daha önceki yıllarda da nüfusun dağılışına etki eden birçok sebebin olduğunu öğrenmiştiniz. Bu sebepleri iki ana grupta toplayabiliriz. Bunlar doğal ve beşerî faktörlerdir. Aşağıda yer alan tablo bu faktörleri göstermektedir. Beşerî faktörlerin baş tarafına “B”, doğal faktörlerin baş tarafına “D” yazı­nız.

Yanda yer alan tabloda “Örnek iller” sütununa nüfusun dağılışına neden olan faktörlerden etkilenen birer il adı yazınız. “Bunları biliyor muydunuz?” bölümü­nü okuduktan sonra Türkiye fiziki haritası üzerinde kıyı bölgelerimizi inceleyiniz. Nüfus yoğunluğunun sebepleri üzerinde tartışınız.

Kıyı bölgelerinde nüfus yoğunluğunun yüksek olmasının sebebi, turizm faaliyetleri turistlerin çok gelmesi gelir bırakması, İklim koşullarının yaşamak için çok uygun olması, iklimin ve yeryüzü şekillerinin tarımsal faaliyetler için uygun olmasıdır.

Bunları biliyor muydunuz?
iklimin insan hayatı için uygun oldu­ğu 0-500 m’ler arasındaki kıyı kuşağı­mızda ülke nüfusumuzun % 49’u yaşar. Oysa bu sahalar toplam yüz ölçümü­müzün % 28’i kadardır.

insanların yaşamında doğal ve beşerî fak­törlerin ne derecede etkili olduğunu yukarıda­ki tablodan anlıyoruz. Buna göre kutup bölge­lerinde ya da çöllerde yaşamın zorluğunu dü­şününüz. Sağdaki tablolarda yer alan illerden nüfu­su en fazla olan ilk beş ve en az olan son beşili belirleyerek iki grup oluşturunuz. Bu illeri 175. sayfadaki Türkiye idari haritası üzerine işaretleyiniz. Her grup içinde illerin hangi yön­lerden benzerlikler gösterdiklerini belirlemeye çalışınız.

İller yüzey şekilleri ve iklim özellikleri olarak benzerlikler göstermektedir.

Ülkemizin farklı bölgelerinde yer alan altı il ile ilgili verileri inceleyiniz. Bu illerdeki nüfusun yoğun­luğunu etkileyen nedenleri ve bunların sonuçlarını sınıfınızda tartışınız.

İSTANBUL
Nüfusu: 14.160.467 kişi
İklimi: Akdeniz iklimi
Yüz ölçümü: 5313 km2
Deniz seviyesinden yüksekliği: 91 m

İstanbul’da nüfus yoğunluğu sebebi, yeryüzü şekilleri, ortasından boğaz geçmesi ile önemli su yolu geçişinin üstünde olması, sanayinin ve pazarlamanın gelişmesi olabilir.

Fotoğrafa göre İstanbul’da nüfusun yoğun olması ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?

Fotoğrafa göre İstanbul boğazı İstanbul’un önemli bir yer olması ve nüfus yoğunluğunu etkilemektedir. Boğaz iki kıtayı birbirine bağlar ve çok önemli bir su yoludur.

KOCAELİ
Nüfusu: 1.676.202 kişi
İklimi: Karadeniz ve Akdeniz iklimi
Yüz ölçümü: 3623 km2
Deniz seviyesinden yüksekliği: 3 m

Yukarıdaki boşluğa Kocaeli’deki nüfusun dağılımını gösteren bir fo­toğraf yapıştırınız veya resim çiziniz. Kocaeli’deki nüfusun dağılımı ile ilgili neler söyleyebilirsiniz?

Kocaeli körfezi olan sanayinin çok geliştiği bir ildir. Bu sanayinin gelişimi nüfusu arttırmştır. Nüfus yoğunluğu çok yüksektir.

ANTALYA
Nüfusu: 2.158.265 kişi
iklimi: Akdeniz iklimi
Yüz ölçümü: 20.909 km2
Deniz seviyesinden yüksekliği: 37 m

Antalya’nın deniz kenarında bir şehir olması nüfus yo­ğunluğunu etkileyebilir mi? Neden?

Antalya’nın deniz kenarında olması nüfus yoğunluğunu etkilemektedir. Deniz merkezli turizm gelişmiştir. İklimi ve sahillerinin uygunluğu sebebiyle çok turist çekmekte, turistik tesisler gelişmiştir. İklim şartlarından dolayı seracılık da gelişmiştir.

KARS
Nüfusu: 300.874 kisi
İklimi: Karasal iklim
Yüz ölçümü: 9939 km2
Deniz seviyesinden yüksekliği: 1768 m

Kars ilinde büyükbaş hayvan yetiştiriciliğinin yapılması bu şehrin nüfusunun fazla olmasına etki etmiştir.

Bir şehrin sınırları içerisinde dağlık alanların fazla olması o şehrin nüfusunun az olmasına neden olabilir.

ŞIRNAK
Nüfusu: 475.255 kişi
İklimi: Karasal iklim
Yüz ölçümü: 7203 km2
Deniz seviyesinden yüksekliği: 1400 m

ŞANLIURFA
Nüfusu: 1.801.980 kişi
İklimi: Karasal iklim
Yüz ölçümü: 19.451 km2
Deniz seviyesinden yüksekliği: 518 m

Fotoğrafa göre tarımın Şanlıurfa’nın nüfusu­na etkisi konusunda neler söyleyebilirsiniz?

Elverişli tarım arazileri Şanlıurfa’nın nüfusunu yoğun kılmaktadır.

Hadi Paylaş!