Fransız siyaset adamı Marat, (Boudry, İsviçre, 1743 – Paris, 1793).
Sardinyalı bir hekim ile Cenevreli bir Protestan kadının oğlu olan Jean-Paul Marat, Fransa’nın Bordeaux ve Paris kentlerinde öğrenim gördükten sonra, 1765-1776 yıllarında İngiltere’de hekimlik yaptı. Orada Fransız Devrimi sırasında da destekleyeceği temel savlarını içeren, özellikle halkı soylular sınıfının komplolarına karşı sürekli uyanık ve dikkatli tutmanın gerekliliğini vurgulayan The Chains of Slavery (Köleliğin Zincirleri, 1774) adlı yapıtım yayımladı.
Eylül 1789’da L’Ami de Peuple (Halkın Dostu) adlı gazeteyi çıkarmaya başladı; burada yazıp yayımladığı, Jirondenlerin ihanetlerini kınayan yazıları, 1792 Eylül kıyımlarına yol açacak olan ortamı yarattı. Fransız Devrimi’nin zaferi için gerekli olduğuna inandığı diktatörlüğe özlem duymakla suçlandı. Olağanüstü bir güven duyduğu geniş halk kitlelerine büyük bir tutkuyla bağlılığını vurguladığından Paris halkı üstünde önemli bir saygınlık sağladı ve böylece Konvansiyon yönetimine seçildi. Danton ve Robespierre ile birlikte Montanyarların başına geçti. Kısa bir süre sonra Jirondenlerle aralarında çıkan çatışmada onların “ihanetler”ini kınamayı sürdürdü, jirondenler de bu duruma, Marat’yı Devrim Mahkemesi’ne vererek karşılık verdiler. 24 Nisan 1793’te serbest bırakılan Marat, Jirondenlerin devrilmelerinde önemli bir rol oynadı (31 Mayıs – 2 Haziran 1793 ayaklanmaları).
Ancak Marat, Montanyarların bu zaferinden yararlanamadan, 13 Temmuz 1793’te jirondenlere bağlı, Charlotte Corday adında bir kadm tarafından evinin banyosunda öldürüldü. XVII. yy. sosyalistlerinin öncüsü sayılan Marat, Konvansiyoncularm büyük bir çoğunluğuna oranla halk kitlelerinin sorunlarına karşı daha çok duyarlıydı, ama yaşadığı dönemin insanı olarak burjuva toplumunun dışında bir toplum biçimi tasarlamıyordu. Sonraki kuşaklar Marat’yı niteliklerinden daha çok, devrimci aşırılıkların simgesi olarak değerlendirdiler.
Son Yorumlar