Karadeniz Bölgesi Bitki Örtüsü
Karadeniz bölgesinde bitki örtüsü üstünde iklim özellikleri etkisini gösterir. Bol yağış ve uygun sıcaklık, ağaçların gelişmesine olanak sağlamıştır. Deniz düzeyinden başlayarak 600-800 m’ye kadar bodur gövdeli ve yayvan yapraklı ağaçlardan oluşan nemcil nitelikli etek ormanları yer alır. Yağışların az olduğu (Trabzon çevresi) ya da zeminin fazla geçirimli olduğu (Zonguldak) yerlerde, bu orman, kurakçıl bir nitelik taşır ve Akdeniz maki bitki örtüsü özelliklerini gösterir. Doğu Karadeniz’de etek ormanlarında ormangülü, eğreltiotu, yabani asma ve çeşitli sarmaşık türleriyle yayvan yapraklılardan meşe, kestane, gürgen ve fmdık görülür. Etek ormanlarının üstünde, 600- 1200 m’ler arasmda daha çok yayvan yapraklı ağaçlardan oluşan kayın, gürgen, kızılağaç toplulukları uzanır. 1 200-1 600 m’ler arasında yayvan ve iğneyapraklı ağaçlardan oluşan karışık ormanlar görülür. 1 600 m’den sonra iğneyapraklı ağaçların meydana getirdiği orman baüda 1900 m’ye, doğuda 2 000 m’ye kadar sürer. Başlıca iğneyapraklı ağaçlar ladin, köknar, sarıçamdır. Ormanın sona erdiği yükseltiden başlayarak 1200-2400 m’ye kadar nemcil dağ çayırları görülür. Dağların iç sıralarında orman kurakçıl bir özellik kazanır. Meşeler artar; iğneyapraklılar arasmda sarıçam ve karaçam daha çok görülür. Dağ sıraları arasında yer alan çukur ovalarda ve vadi tabanlarında ağaçlı bozkır, yer yer de yalnızca bozkır görünümleri vardır.
Karadeniz Bölgesi Akarsuları ve Gölleri
Karadeniz bölgesi ülkemizde akarsu ağının en sık olduğu bölgedir. Yağışların bol olmasının ve mevsimler arasmda az çok düzenli dağılmasının da bunda etkisi vardır. Akarsuların bir bölümü kıyı dağlarının denize bakan yamaçlarından iner (Trabzon’un doğusunda Değirmendere); bir bölümü de kıyı dağlarının gerisinden doğarak denize ulaşmak için bu dağları enine aşar (Melet. Devrekâni, Harşit, Çoruh, Kelkit, Filyos). Kızılırmak ve Yeşilırmak’ın Çekerek kolu bölge dışından doğarak bu bölgeden denize dökülürler. Sakarya ırmağı da bölge dışından doğar, ama bölgenin güneybatısında küçük bir kesimden geçerek Marmara bölgesinden denize dökülür. Bölgenin akarsuları, yağmurlarla beslenmelerine karşın, arazinin dağlık olması yüzünden düzensiz akımlı sellere benzerler. Şiddetli yağmur ve kar erimeleriyle düzeyleri yükselir; en yüksek düzeye ilkbahar aylarında ulaşılır; yağmurlar kesilince ve kar erimesi durunca da su düzeyi azalır.
Karadeniz bölgesinde büyüklük bakımından önemli göl yoktur; ama bölgenin bitki örtüsü bakımından zengin olması göllerin doğal güzelliklerini artırarak, turizm açısından önem kazanmasını sağlamıştır. Batı Karadeniz bölümü göller bakımından oldukça zengindir. Bolu ili sınırları içinde Abant gölü, çevresi çam ağaçlarıyla süslü küçük bir göldür; ulaşım olanaklarının kolaylığı, çevresinde dinlenme tesislerinin bulunması, bu gölü hafta sonları çok sık gidilen bir yer durumuna getirmiştir. Aynı ilin sınırları içinde bulunan ve Yedigöller adı verilen göller grubu, bölgenin turizm açısından önem taşıyan gölleridir.
Büyük göl, Derin göl, Nazlı göl, Sazlı göl bunlar arasındadır. Birkaç küçük göl mevsimlere göre su bulundurur. Batı Karadeniz bölümünün gölleri arasında Bolu ile Gerede arasında Çağa gölü, Düzce ovasının kenarında Efteni gölü sayılabilir. Orta Karadeniz bölümünde Amasya ili sınırları içinde Borabay gölü, çevresindeki tesislerle çevre halkının dinlenme gereksinmesini karşılar. Kızılırmak deltasında Balık gölü, Yeşilırmak deltasında Semenlik gölü yer alır. Doğu Karadeniz bölümünde Sera gölü, Trabzon-Akçaabat arasmda 1950’de bir yer kayması sonucunda oluşmuştur. Tortum gölü, gölden çıkan suların oluşturduğu Tortum şelalesiyle birlikte bölgenin doğal güzelliklerinden birini oluşturur. Bölgenin gölleri arasında Doğu Karadeniz bölümünün buzul gölleri sayılabilir. Buzul gölleri içinde en büyüğü Kaçkar dağı üstündeki Yıldız gölüdür; Karagöl dağı üstünde Elmalı göl ve Camili göl bu tür göller arasında sayılabilir.
Son Yorumlar