İngiliz kâşifi (Blantyre, İskoçya, 1813-Chitambo, Zambiya, 1873).
Bir Misyoner-Hekim
On yaşından itibaren bir pamuk ipliği fabrikasında çalışmaya başlayan David Livingstone çocukluğunda hiçbir okula düzenli olarak devam edemedi, ama okumayı çok sevdiği, zeki ve özenli olduğu için erişkin yaşa gelince eğitim yapmaya karar verdi. Büyük bir inanç adamı olarak daha on dokuz yaşındayken Afrika halklarına İsa’nın öğretisini benimsetmek gereğini duydu ve bu bakış açısından yola çıkarak, misyoner olmak amacıyla Glasgovv Üniversitesi’nde tıp derslerini izledi. 1838’de Londra Misyonerler Örgütü’ne katıldı ve 1841’de Kap’ta (Capetown) kısa bir süre kaldıktan sonra Beçuanaland’a (günümüzde Botsvana) gönderildi. Bu misyoner-hekimlik görevi 1849’dan sonra Orta ve Güney Afrika’yı keşfetmesini sağlayan büyük bir gezgincilikle bütünleşti; aynı yıl Kalahari çölünü geçti ve Ngami gölüne ulaştı (aynı yolu 1850, 1851 ve 1853 tarihlerinde de aştı). Zenci köle ticaretini keşfettiği 1851’deki seferinde Zambezi ırmağına uzandı; 1853’te gene bu ırmak boyunca batıya doğru ilerleyip, Atlas Okyanusu kıyılarına ulaştı, Luanda’ya (Angola) vardı; daha sonra ters yönde yol alarak yeniden Zambezi’ye döndü ve ırmağın Hint Okyanusu’ndaki deltasına dek indi. Bu arada Victoria çağlayanım keşfetti. Böylece, Güney Afrika’yı batıdan doğuya doğru dolaşmış oluyordu.
1858-1864 yıllarındaki büyük gezisinde Zambezi ırmağının Shire ile kesiştiği noktaya kadar ilerledi, daha sonra Shire’i izleyerek Nyassa gölüne uzandı ve yöredeki bölgeleri keşfetti. 1866’da Zengibar’dan hareket ederek yeniden Nyassa gölüne ve oradan da Tanganyika gölüne ulaştı; böylece Nil ırmağının buradan kaynaklanmadığını da kanıtlamış oldu. 1871’de kâşif Stanley ile bu gölün kıyısında buluştu. 1873’te Nil’in kaynağını bulmak üzere yeniden yola çıkmak üzereyken 30 Nisanı 1 Mayısa bağlayan gece, Tanganyika kıyılarındaki Chitambo’da dizanteriden öldü.
Westminter’e Gömülüş
Yaptığı keşiflerle köle ticaretinin korkunçluğunu ortaya çıkartan misyoner-hekim Livingstone İngiliz kamuoyunu zenci köle ticaretine karşı ayağa kaldırabilmek için çok çaba harcadı; özellikle 1856’da İngiltere’de geçirdiği günlerde verdiği konferanslarla ve yaptığı yayınlarla kamuoyunun ve İngiliz hükümetinin dikkatlerini Güney Afrika’ya çekmeyi başardı. Bu nedenle bir insanlık örneği haline geldiği için de Londra’da VVestminster Kilisesi’ne gömüldü. Livingstone’un yolculuk araştırmaları ve anılarıyla ilgili olarak yayımladığı yapıtlar arasında şunlar sayılabilir: Missionary Travels and Rese a rches in South Africa (Bir Misyonerin Güney Afrika Yolculukları ve Araştırmaları. 185 7). Narrative of an Expedition to the Zambesi and İts Tributaries (Zambezi ve Kollarının Keşfinin Öyküsü, 1865); The Last Journals of David Livingstone (David Livingstone’un Son Günlüğü; ölümünden sonra 1874’te yayımlandı).
Son Yorumlar