Ülkemizde Sanayi Kolları Nelerdir?

Ülkemizde Sanayi Kolları Nelerdir? Türkiye’de tarım ürünlerine dayalı sanayi kolları daha fazla gelişmiştir. Ülkemizdeki sanayi dallarını başlıklar altında, yurdumuzun hangi bölgesinde veya kentinde hangi sanayinin bulunduğununa bakalım.

Ülkemizde Gıda Sanayi

Un fabrikaları, ilk sırayı alır. İç Anadolu (Konya) başta olmak üzere ülkemizin her tarafına dağılmış durumdadır. Gıda sanayisi içinde konservecilik, gelişen bir sanayi koludur. Konserve fabrikaları hızla çoğalmaktadır. Bursa, İstanbul, İzmir, Balıkesir gibi illerimizde meyve, sebze, bakliyat konserveleri, marmelat, reçel ve salça fabrikaları vardır. İstanbul, İzmir, Trabzon, Ordu, Çanakkale ve Balıkesir gibi denize kıyısı olan illerimizde balık konserve fabrikaları vardır. Kars, Erzurum, Ağrı, Van ve Malatya’da et kombinaları bulunmaktadır.

Bursa ve Kayseri gibi illerimizde meyve suyu fabrikaları kurulmuştur. Marmara ve Ege başta olmak üzere Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerimizde zeytinyağı üretimi evlerdeki küçük imalathanelerde ve fabrikalarda yapılır. Ayçiçeği yağı fabrikalarının çoğu, Marmara Bölgesi’nde toplanmıştır.

Tereyağı ve peynir üretimi de, besin sanayisinin bir koludur. Süt, peynir ve tereyağı, hayvancılığın yoğun olduğu yörelerimizden elde edilir. Buralar, Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleriyle Karadeniz Bölgesi’nin doğusu ve Trakya Yarımadası’dır. Şanlıurfa ve Diyarbakır’da hayvansal yağ üretimi yapılır. Edirne, Bolu, Van, Ağrı ve Kars’ta peynir üretimi fazladır.

Cumhuriyet Döneminde ilk kez Uşak’ta Şeker fabrikası kurulmuştur. 40’a yakın şeker fabrikası, yurdumuzun şeker pancarı üretiminin yoğun olduğu yerlere kurulmuştur.

Çay fabrikaları, Karadeniz Bölgesi’nin doğusunda kurulmuştur. Buralar, çay üretimi yapılan yerlerdir.

Ülkemizde Dokuma deri ve giyim sanayisi

Ülkemizde en yaygın ve en gelişmiş sanayi kolu dokuma, deri ve giyim sanayisidir. Pamuklu dokuma, ipekli dokuma, yünlü dokuma fabrikaları ile deri fabrikaları bu sanayi kolu içinde yer alır.

Ülkemizde Maden sanayisi

Ülkemizde gelişmiş olan diğer sanayi kollarından biride maden sanayidir. Demir, çelik, bakır, krom fabrikaları maden sanayi içinde yer almaktadır.

Bu alanla ilgili ülkemizde Karabük (Kardemir), Ereğli (Erdemir), İskenderun (İsdemir)’da demir ve çelik fabrikaları kurulmuştur.

Bunların dışında Seydişehir’de alüminyum Elâzığ ve Antalya’da ferro-krom Samsun, Ergani ve Murgul’da bakır Keban’da kurşun ve çinko üretim tesisleri bulunmaktadır.

Kimya Sanayisi

Kimya sanayisinden elde edilen ürünlerin bir kısmı, doğrudan, sabun, deterjan, ilaç, boya gibi, bir kısmı da, başka sanayi dallarında ham madde olarak kullanılır. Fosfat ve azot gübre yapımında, sentetik iplik ise dokuma sanayisinde kullanılmaktadır.

Ülkemizde diğer bir sanayi kolu olan kimya sanayisi, petro-kimya tesislerinin kurulmasıyla gelişme göstermiştir. İlk olarak Batman’da bir rafineri kurulmuştur. Bunu İzmit, İzmir, Mersin, Kırıkkale rafinerileri izlemiştir. Buralarda ham petrolden; benzin, gaz yağı, motorin, fuel-oil, solvent, nafta, sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) ve jet yakıtı üretilir.

Ayrıca boya, sabun, ilaç ve gübre fabrikalarıda bu sanayi kollarındadır.

Ülkemizde cam, seramik, çimento, tuğla, kiremit fabrikaları toprak ürünleri sanayi kolu içerisinde yer almaktadır. Çimento fabrikaları ülkemizde hemen her bölgede bulunur.

Orman Sanayisi

Kâğıt, kereste ve mobilya fabrikaları bu sanayi kolu içinde yer almaktadır. Bu sanayinin ham maddesi ağaçtır, yani ağaç kütüğüdür. Ormanlarımızın yakacak odun dışında kereste sanayi odunu ihtiyacını karşılar. Elde edilen orman
ürünlerinden çok sayıda insan geçimini sağlar. Bu nedenle ormanların korunması ve geliştirilmesi gerekmektedir.

Ülkemizde günümüzde ormanlar yüzölçümümüzün %25’ni kaplamaktadır. Ancak orman alanlarımız her geçen gün daralmaktadır. Sizce bunun nedenleri neler olabilir?

İnsanların bilinçsizce ormanları kesmeleri yok etmeleridir.

Ülkemiz coğrafi konumu, iklimi ve yer şekillerinin etkisi ile zengin göl, deniz ve akarsu potansiyeline sahiptir. Özellikle enerji üretimi sulama ve içme suyu sağlama bakımından akarsularımız büyük önem taşır. Ayrıca bazı akarsularımızda su sporları yapılmaktadır. Bunların dışında deniz ve göllerimizde balıkçılık, tuz üretimi, turizm gibi alanlarda da faydalanılmaktadır.

Ülkemiz Gelirleri İçerisinde Sanayi Kollarının Dağılımı

Hadi Paylaş!