Termometreler ısının madde üzerindeki hangi etkisinden yararlanılarak yapılmıştır? Günlük hayatta hepimiz termometrelerden, sıcaklıkları ölçmek için yararlanırız. İlk termomotreyi 1600’lerin başında İtalyan bilim insanı Galileo Galiei (Galile Galilei)’nin yaptığı sanılmaktadır. Yukarıda resmi görülen Galileo termometresi olarak anılan bu termometre, bugün süs eşyası olarak da kullanılmaktadır. Musluk suyu ile doldurulmuş bir çaydanlık ocakta ısıtılacak olursa bir süre sonra […]
Erime ve buharlaşma sırasında madde dışarıdan ısı aldığı halde sıcaklık niçin değişmez? Bir maddenin katı halden sıvı hale geçmesine erime, sıvı halden gaz haline geçmesine ise buharlaşma adı verilir. Erimenin gerçekleşebilmesi için maddeyi oluşturan tanecikler arasındaki bağların zayıflatılması ve taneciklerin birbirinden uzaklaştırılması gerekir. Bunun için taneciklerin hızı artırılmalıdır. Isı alan maddenin taneciklerinin hızlandığını biliyorsunuz. O halde […]
Eşit kütleli farklı cins maddelerin hal değişimi sırasında aldıkları ya da verdikleri ısı miktarı eşit olabilir mi? Isı alan maddenin sıcaklığı artar, ısı kaybeden maddenin sıcaklığı ise azalır. Erime, donma, buharlaşma ve yoğunlaşma gibi hal değişimleri de ısı alışverişi ile gerçekleşir. Maddelerin hal değişimi sırasında aldıkları ve verdikleri ısı ayırt edici bir özelliktir. Kütleleri eşit olsa da […]
Hal değişimi sırasında maddenin sıcaklığı niçin değişmez? Normal koşullarda doğada katı, sıvı ve gaz halde bulunan maddelere ısı vererek ya da maddelerden ısı alarak fiziksel hallerini değiştirebiliriz. Biliyorsunuz ki maddenin en düzenli hali katıdır. Katı maddeyi oluşturan moleküller arasındaki bağların sıvı ve gazlara göre daha sağlamdır. Katı maddeyi eritmek ve buharlaştırmak için maddeyi oluşturan moleküller arasındaki […]
Aynı miktarda ısı alan farklı maddelerin sıcaklık değişimi nasıl olur? Farklı maddelere eşit miktarda ısı verilse de sıcaklık artışı eşit olmaz, sıcaklık değişimi maddenin cinsine yani öz ısısına (ısınma ısısı) bağlıdır. MADDE Öz ısısı (cal/g°C) Öz ısısı (J/g°C) Su 1 4,18 Etil Alkol 0,6 2,508 Su Buharı 0,5 2,090 Buz 0,5 2,090 Demir 0,113 0,472 Cam 0,109 […]
Termometre Nasıl Yapılır? Basit bir termometre yaparak termometrenin nasıl yapıldığına çalışma prensiplerine bakalım. Termometre yapmak için gerekli araç ve gereçler • cam şişe (küçük boy erlenmayer) • ince cam boru • delikli lastik tıpa • beherglas (Geniş bardak olabilir.) • ısıtıcı (ocak) • gliserin • buz parçaları Termometre yapımı işlem basamakları • Cam şişeyi içinde hava boşluğu […]
Isı ve sıcaklık kavramları arasında nasıl bir ilişki vardır? Günlük hayatımızda bazen ısı ile sıcaklık karıştırılarak bu kavramlar birbiri yerine kullanılabilir. Örneğin: ‘Yarın ısı 17°C olacak.”, “İnsanların vücut ısısı 36,5°C,tur.”, “Kar yağdı ısı düştü.” Oysa bu ifadeler, “Yarın sıcaklık 17°C olacak.”, “İnsanların vücut sıcaklığı 36,5°C,tur.”, “Kar yağdı sıcaklık düştü.” şeklinde olmalıdır. Bir maddenin ısısını ölçemeyiz, […]
Isı yalıtımı nedir? Isı yalıtımı hangi maddelerle yapılır? Maddelerdeki ısı akışını yavaşlatmak için yalıtkan malzemeler kullanılmasına, ısı yalıtımı denir. Binalarda yalıtım yapılması içerideki ısının dışarı, dışarıdaki ısının da içeri girmesini önlemek için önemlidir. Plastik köpüğün (strafor köpük) yapısında da hava boşlukları bulunur. Bu nedenle plastik köpük de ısı yalıtkanı olarak kullanılır ve ısı yalıtımı sağlanır. Yalıtım Malzemeleri ve Özellikleri Plastik […]
Isının yayılma yolları nelerdir? Isı bir enerjidir. yayılması 3 farklı şekilde gerçekleşebilir. Işıma, iletim ve konveksiyon yolları ile enerji iletilebilir. İletim yolu ile ısının yayılması Maddeyi oluşturan taneciklerin birbirine çarparak ısıyı yaymaları iletim yoluyla yayılmaya örnektir. İletim yoluyla yayılma dokunmayla gerçekleşir. Kızgın demire dokunduğumuzda demirin ısısı elimize iletim yoluyla geçer. Şekilde tavanın sapının sıcaklığını hissetmemiz bu […]
Erime sıcaklığı nedir? Bir maddenin yeterli ısı alarak katı halden sıvı hale geçmesine erime denir. Katı bir maddenin ısı alarak sıvı hale geçtiği sıcaklığa erime sıcaklığı (erime noktası) denir. Erime sıcaklığında bulunan 1 g katı maddenin, aynı sıcaklıkta 1 g sıvı hale dönüşmesi için gereken ısı miktarına erime ısısı denir. Erime ısısı Le ile gösterilir ve […]
Son Yorumlar