Tarikat Nedir? Arapça’daki tarik (yol) kelimesinin çoğulu olup yollar anlamına gelir. Bu kavram Allah’a ulaşma gayesini güdenlerin izledikleri özel tarz, yol, metot, hareket biçimi demektir. Müslümanlıkta tarikat ve şeriat birbirinden ayrı, birbirine zıt anlamda düşünülemez. Dinin zahiri (dıştan görünen) hükümlerinin tümünü oluşturan kavramşeriattır. Şeriat insanlığı ilgilendiren ana yol, geniş ana caddedir. Bunun içinde, bir kısım […]
Mezhep Nedir? Diğer büyük dinlerde olduğu gibi İslâm’da da, kuruluşunu takip eden asırlarda birtakım olumlu olumsuz görüş inanç ayrılıkları ve hatta bazı sapmalar olmuştur. Kelam alimlerinin üzerinde önemle durdukları bir hadiste, Ümmetim benden sonra 73 fırkaya ayrılacaktır. Bunların biri müstesna, diğerleri cehennemliktir. Kurtulacak olanlar benim ve ashabımın yolunda gidenlerdir buyurulmaktadır. Gerçekten İslam dünyasında, birçok mezhepler […]
İslam Kültürüne Göre Millet Anlayışı Nedir? İslâm kültürü çerçevesinde bu kavramın anlamı da Batıdakine uymaz. İslâm’da din ve millet aynı şeydir. Bu yüzdendir ki Müslümanlar din kardeşlerini toprağa verirken, Bismillah, alâ millet-i Resulullah (Allah’ın adıyla, peygamberin milleti üzerine) derler. Bize ve İslam dünyasına Batılı anlamda millet kavramının girişi 19. asrın ikinci yarısından sonradır.
Ümmet Nedir? Batı’daki millet kavramından daha geniş olarak ümmet kavramı, lslami dünya görüşünde ve İslam’ın peygamberinin manevi şahsiyeti etrafında birleşmiş Müslüman toplumunun adıdır. Bu itibarla dil, renk, iklim, ırk ve sınır tanımayan evrensel bir kavramdır. Hatta İslami inanışa göre, bütün insanlık Hazret-i Peygamber’in ümmeti durumundadır. Müslüman olanlara Ümmet-i icabet (Çağrıya olumlu cevap vermiş olanlar); gayri […]
Şeriat Nedir? İslam dinindeki uygulamaya dair hükümlerin tümüne, bir bütün ve sistem olarak Şeriattır. Şeriatın bu buyrukları, doğrudan doğruya dini alanda, ibadetle ilgili kurallarla, İslâm dünya görüşünün hukuka, ekonomiye, devlet idaresine, ticarete vesaireye ait dünyevi kaideleri olarak iki ana bölüme ayrılır. Bundan da anlaşılacağı üzere şeriat, aptesle, namazla, oruçla ilgili din hükümleri şeriatın bir parçası […]
Din Nedir? Kelime Anlamları Nelerdir? İnsanın Allah’la, yaratıcı ile, kutsal olanla ilişkisini belirleyen inanışların bütünü. Bu inanışların her birinin ibadetlerinin tümü. İman, inanış, manevi bağlılık, İslam dini, Hıristiyan dini, Musevi dini gibi. Din kavramı uygarlık boyunca oluştu. İlkel denilen halkların ya da eski uygarlıkların hiçbirinin dilinde, ne Yunanca nede Latince’de, bu gün din denilen şeyi anlatan […]
Devran Nedir? Nasıl Uygulanır? Kadiriye, Rifaiye, Halvetiye ve Mevleviye tarikatlarında dervişlerin bir halka teşkil ederek dönmek suretiyle yaptıkları zikir, sema, ayin. Toplu veya tek tek dönerek yapıldığı için bu şekildeki tarikat ayinine devran veya deveran denir. Devran sırasında ayini, halkanın ortasındaki şeyh idare eder. Devran da, o tarikatın usullerine göre ya Hu, hu, Ya hay […]
Derviş Nedir? Kimlere Denir? Farsça bir kelime. Kapı arayan, dilenci anlamında. Çeşitli anlamları şöyle: Bir tarikata bağlanmış, onun törelerini, kurallarını benimsemiş kimse. Yoksulluğu, çilekeşliği benimsemiş kimse. Herşeyi hoşgörü ile karşılayan, alçakgönüllü, uysal, sakin adam. Sufi, mutasavvıf gibi anlamlara gelir. Derviş kelimesi, önceleri bir şeyhin terbiyesine giren mürid manasında iken, zamanla mürid veya şeyh olsun, tarikat […]
Dergah Nedir? Farsça kapı önü, eşik anlamında. Genel anlamda ise tekke, asitane, zaviye. Tarikatlarda şeyh ve dervişlerin yatıp kalktıkları yer. Mevlevi dergahı, Kadiri dergahı gibi. Bir tarikata mensup dervişlerin tarikat törelerini uyguladıkları yer. Büyüklerine asitane, küçüklerine zaviye denir. Asitaneler, aynı zamanda, tarikat kurucularının türbelerinin bulundukları yerlerdir. Dergahlarda ibadet, zikir, eğitim, barınma gibi işler için özel […]
Tasavvufta Dede Ne Demektir? Nasıl Dede Olunur? Bazı tarikatlarda bir mertebe. Mevlevilikte 1001 gün süren çileyi tamamlayan derviş dede unvanını alır ve hücre sahibi olur. Dedelik Mevlevilikte, şeyh efendiden sonra ikinci rütbedir. Dede olan kimse isterse yetiştiği tekkede kalır, şeyhin verdiği görevleri yapar, müridleri yetiştirir, isterse başka bir tekkeye gider. Şeyhlik makamı açıldığında, tarikatın başı […]
Son Yorumlar