Meclis’in, İstanbul’da ya da başka bir yerde toplanması uzun tartışmalara yol açmıştı.Müdafaayı Hukuk Heyet-i Merkeziyeleri, komutanlar ve İstanbul’daki milliyetçi aydınlarla uzun yazışmalar, görüşmeler yapıldı. Genel eğilim, Meclis’in İstanbul’da toplanması doğrultusundaydı. Mustafa Kemal Paşa ise, düşman işgali altmdaki bir kentte toplanacak Meclis’te ulusal iradenin gerçekleşemeyeceği görüşündeydi. Bu konudaki tartışmalar Kasım (1919) ayında sonuca bağlanarak, Meclis’in İstanbul’da […]
AMASYA ANLAŞMASI Mustafa Kemal Paşa, Rauf ve Bekir Sami Beylerle birlikte Amasya’ya geldi. Görüşmeler 20 Ekimde başladı. İstanbul temsilcisi Salih Paşa ile Anadolu ulusal hareketinin önderleri arasında iki protokol imzalandı. Birinci protokolda hükümetin otoritesine saygılı davramlacağı, milletvekili seçimlerinin serbestçe yapılacağı, askerin siyasetle uğraşmayacağı gibi ulusal hareketin önderleri için ödün sayılabilecek maddeler yer alıyordu. İkinci protokolsa, […]
Sivas Kongresi’nin başarıyla sonuçlanması ve Ali Galip olayı, ulusal hareketin İstanbul’a karşı güç ve haklılığını artırmış bulunuyordu. Bu gelişmelerden yararlanmak amacıyla Heyet-i Temsiliye, İstanbul hükümetini sıkıştırmaya başladı. Elde edilmek istenen sonuç, hükümetin istifasını sağlamak, ulusal harekete karşı olan yönetici ve komutanları etkisiz hale getirmek ve hükümetin, ulusal harekete karşı almış olduğu önlemleri etkisiz kılmaktı. Sivas […]
Ağustos sonuna doğru bazı delegeler Sivas’a gelmeye başlamışlardı. Mustafa Kemal Paşa da, 29 Ağustosta Erzurum’dan hareket etti. Erzurum’da, Sivas Kongresi için delege seçimi gerçekleşememişti.Bunun üzerine Mustafa Kemal Paşa, Erzurum’dan Hoca Raif Efendi’yi ve yolu üstündeki Erzincan’dan da Şeyh Fevzi Efendi’yi alarak Sivas’a geldi. İki aydan beri heyecanla beklenen Sivas Kongresi’ne, tüm çabalara karşı pek az […]
AMERİKAN MANDASI GÖRÜŞÜ Türkiye’nin kurtuluşu için üç ayrı görüş savunuluyordu. Birinci görüş, kadere rıza gösterip teslim olmaktı. Padişah ve çevresi bu uysal siyaseti öngörüyordu. Bunlar, kurtarabileceklerin elde tutulması için de, İngiliz himayesini zorunlu görüyorlardı. İkinci görüş, Mustafa Kemal Paşa’mn görüşüydü: Tam bağımsızlık için direnmek ve savaşmak. Üçüncü görüşse, çoğunluğu İstanbul’da bulunan milliyetçi aydınların, aralarında ünlü […]
Erzurum Kongresi, Doğu Anadolu adına toplanan bir kongre olduğu halde uyandırdığı yankılar ve sonuçları bakımından çok önemli bir Müdafaayı Hukuk Kongresi’dir. Erzurum Kongresi’nce hazırlanan Müdafaayı Hukuk ilkeleri ve örgüt tüzüğü, Sivas Kongresi’nde, Anadolu ve Rumeli Müdafaayı Hukuk Cemiyeti adıyla bütünleşen ulusal örgüt tarafından aynen kabul edilmiştir. Erzurum Kongresi’nin çok önemli bir özelliği de, Mustafa Kemal […]
Yukarıda söz edilen komitenin hazırladığı ve Mustafa Kemal Paşa’nm “gizli beyanname” diye nitelediği Amasya Bildirisi şu ilkeleri içeriyordu: Vatanın bütünlüğü, ulusun bağımsızlığı tehlikededir. Hükümet sorumluluğunu kavramış değildir. Ulusun bağımsızlığını gene ulusun azim ve karan kurtaracaktır; Ulusun sesini dünyaya duyurmak ve yazgısını belirlemek için, her türlü etki ve denetimden uzak bir ulusal kongre toplanması şarttır; Bu […]
19 Mayısta Samsun’a çıkan Mustafa Kemal Paşa, ordu müfettişi olarak öncelikle bütün orduyla bağlantıya geçmişti. Kolordu komutanlarına, birliklerin yerlerini ve güçlerini belirleyerek gerekli düzenlemelerin yapılması, değişik yönlerden gelebilecek düşman saldırılarına ve işgallere karşı gerekli önlemlerin alınması, en önemli olarak da komutanların ulusal örgütlenme düşüncesine hazırlanmaları konularında gerekli uyarıda bulunmaktaydı. Mustafa Kemal Paşa, bütün bunları çok […]
“Kuvayı Milliye” deyimi, Milli Mücadele’de iki anlamda kullanılmıştır. Birincisi, “ulusal kuvvetler”, yani “milis-halk ordusu” anlamındadır. Öteki anlamıysa geniş kapsamlı olup, Milli Mücadele’yi bir bütün olarak belirtir. Silahlı halk kuvvetleriyle birlikte Müdafaayı Hukuk ve Reddi İlhak kuruluşları, heyeti milliyeler, kongreler, Ankara’da kurulmuş olan Millet Meclisi ile, bunlara yardımcı olan bütün organlar ve ordu, Ulusal Kuvvetler, yani […]
Yunan ordusu, İzmir’in işgalinden bir hafta sonra Anadolu içlerine doğru ilerlemeye başlayacaktı. Ama bu küçük devletin, hak iddia ettiği Batı Anadolu topraklarını ilhaka hiç de hazır ve layık olmadığı daha ilk günden açıkça anlaşümıştı. Yunanlılar işgal ettikleri yerlere yeni bir düzen değil, kin ve zulüm getirmişlerdi. Bu nedenle Türk-Yunan savaşı son derece çetin ve kıyıcı […]
Son Yorumlar