Bir edebiyat yapıtında yazardan okura güçlü bir biçimde iletilen kişisel duyguların anlatımdaki esin ve coşkunluk. Yalnızca lirik şiirle sınırlanmayan lirizm ateşli bir duygunun esin kaynağı olduğu destan, dram, hatta düzyazı türündeki (sözgelimi, söylev) yapıtlarda da bulunabilir. Lirik Şiir Adını eski Yunanlılarda lir eşliğinde söylenmesinden alan lirik şiirde şarkı bölümü büyük bir olasılıkla tümüyle şiire bağımlıydı […]
İtalyan ressamları: Fra Filippo (Floransa, 1406-Spoleto, 1469) ve oğlu Fi- lippino (Prato, 1457’ye doğru- Floransa, 1504). Fra Filippo Lippi Masaccio, Paolo Uccello ve Piero della Francesca’nın çağdaşı olan Filippo Lippi, sekiz yaşında Floransa’daki Karmelitler Manastırı’na girdi ve 1421’de andiçerek rahip oldu; bu mesleği seçtikten on yıl sonra kendini ressam olarak kanıtladı, aynı sıralarda Masolino (1383-1447) […]
Çinli ozan (Sı-çuan, 701-?, 762). Başardı bir öğrenim yaşamı olan Li Po, değişken düşünce yapısı yüzünden resmi göreve giremedi. Başıboş bir biçimde, Çin’i baştan başa dolaşırken gördüğü halkın yoksulluğu onu derinden etkiledi (Li Po’nun bu “toplumsal” yönü Çin halkının ona en azından kültür devrimine kadar büyük saygı duymasını sağladı). Bununla birlikte, siyasal hırslarla dolmakta gecikmedi. İmparator […]
Hayvan ve bitki dokularında bulunan yüksek molekül kütleli yağ asitleri esterlerinin ortak adı. Canlı maddenin temel öğelerinden olan lipitler fizyolojik olarak, iki sınıfta toplanabilirler: 1. Temelde trigliseritlerden oluşan ve organizmada değişken miktarda bulunan yedek lipitler ya besinlerdeki yağlardan (dış kökenli) ya da glüsitler ve besin kökenli protitlerin değişime uğramasıyla organizmanın kendi içinde (iç kökenli) oluşmaktadırlar. […]
İsveçli doğabilimci (Raashult, 1707-Uppsala, 1778). Lund ve Uppsala üniversitelerinde tıp ve doğabilim öğrenimi gören Carolus Linnaeus (asıl adı Cari Linne’ydi, soyluluk unvanını alınca adını Cari von Linne, sonra da çağın geleneğine uyarak latince Carolus Linnaeus yaptı), bir süre Hollanda, İngiltere ve Fransa’da yaşadıktan sonra İsveç’e dönerek kralın bitkibilimcisi, Stockholm Akademisi başkanı ve Uppsala Üniversitesi’nde profesör […]
A.B.D’li devlet adamı (Big South Fork, Kentucky, 1809-Washington, 1865). Gençlik yılları çeşitli güçlüklerle geçen ve hukuk öğrenimini sürdürebilmek için, odunculuk, Mississippi ırmağında kayıkçılık, postacılık gibi birçok işte çalışan Abraham Lincoln daha sonra avukatlık mesleğini yürüteceği Springfield’e (Illinois) yerleşti. 1834’te Whig Partisi üyesi olarak Illinois Meclisi’ne milletvekili oldu, Meksika savaşının sona erdiği 1846’da da Washington Kongresi’ne […]
Bir canlının morfoloji, eğilim, yetenek gibi özelliklerinin döllenme sırasında dişi ve erkek kromozomlarıyla kuşaktan kuşağa aktarılması. Kromozomlara kayıtlı ya da kayıtsız olan aktarılabilir özelliklerin tümü, kalıtımsal bütünü oluşturur. Gen, kalıtımsal öğe denen, belli bir özellikten sorumlu kalıtımsal birimdir. Kökenler: Soyaçekim Eski doğacı, hekim ve felsefecilerin karışık bir kalıtım anlayışları vardı. Kalıtımı, soyaçekim olarak adlandırılan ve […]
Türk bestecisi (Kosova, 1919). 1930’da Ankara Devlet Konservatuvarı’na girerek Haşan Ferit Alnar’ın öğrencisi olan Sabahattin Kalender, 1943’te Kompozisyon, Orkestra Şefliği ve Piyano Bölümlerini bitirip aynı okulda kontrapunto ve çalgıbilgisi dersleri verdi. Bu arada orkestra için bestelediği İntermezzo ve Konser Uvertürü, 1944’te Riyaset-i Cumhur Flarmonik orkestrası tarafından seslendirildi. Besteci, aynı yıllarda bir de piyano için Süit […]
Birinci Zaman’ın (Paleozoyik) iki bölümünde gerçekleşen ve Silüryen’in sonunda doruk noktasına ulaşan jeolojik hareketler. KALEDONYEN HAREKETLERİN ÖZELLİKLERİ Avrupa, Sibirya, Kuzey Amerika ve Grönland’dan oluşan kıta bütününün kuzeyini etkileyen Kaledonyen hareketler, güneye doğru uzanarak Ural- lar, Apalaşlar, Orta Asya ve Orta Avrapa’ya yayıldılar; buralarda Her- sınyen dağoluşla yeniden harekete geçtiler. Kaledonyen hareketler, Avrupa’da, Hebrides kalkanım (İngiltere’nin […]
Bir dayanak noktası alınarak yük kaldırmada kullanılabüen, tahta ya de metalden sert çubuk. İşleyiş Düzeni ve Özellikleri Kaldıraç, üstünde iki kuvvetin etki ettiği, bir nokta ya da bir eksenin (dayanak noktası ya da ekseni) çevresinde hareket eden sert bir parçadan oluşur: Kuvvetlerden birine direnç kuvveti, karşıtına da hareket ettirici kuvvet denir. Hareket ettirici kuvvet, direnç […]
Son Yorumlar