Memduh Şevket Esendal, Türk öykücüsü ve romancısı (Çorlu, 1883-Ankara, 1952). Rumeli’den Çorlu’ya göçen bir ailenin çocuğu olan Memduh Şevket Esendal, kısa süren bir öğrenim döneminden sonra kendi kendini yetiştirdi. 1906’da İttihat ve Terakki Cemiyeti’ne girerek siyasal yaşama atıldı; bunun yanı sıra, 1907’de babası ölünce çiftçilikle uğraşmaya başladı. 1908’de İttihat ve Terakki’de aldığı müfettişlik görevini, 1912’de yerleştiği […]
Muhsin Ertuğrul, Türk tiyatro ve sinema yönetmeni, tiyatro oyuncusu (İstanbul, 1892-İzmir,1979). TİYATRO ÇALIŞMALARI Tefeyyüz Mektebi, Dârüledep, Soğukçeşme ve Toptaşı rüştiyeleriyle Mercan İdadîsi’nde öğrenim gören Muhsin Ertuğrul, sahne yaşamına, Burhaneddin Kumpanyası’nm oynadığı bir oyunda rol alarak başladı (1909). Bir süre, Reşat Rıdvan’ın tiyatro topluluğunda da çalıştıktan sonra, oyuncu arkadaşı Vahram Pa- pazyan’ın öğütlerine uyarak Paris’e gitti (1911). […]
Mengü Ertel Türk afiş ve grafik sanatçısı (İstanbul, 1931). Güzel Sanatlar Akademisi Dekorasyon Bölümü’nü bitirdikten sonra belli bir süre, sinema ve tiyatro dekorlarıyla ilgili çalışmalar yapan ve bu arada bir reklam ajansı kuran Mengü Ertel, ilk kişisel sergisini, Türk Alman Kültür Merkezi’nde, çoğunluğu basılmamış çalışmalarından oluşan tiyatro afişleriyle açtı (1969); bu sergiyi. Ankara ve İzmir’de açtığı sergiler izledi. […]
Türk ressamı (Akçakoca, 1928). Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’nü bitirdikten (1957) sonra, Bolu Öğretmen Okulu ve Bolu Lisesi’nde resim öğretmenliği yapan Orhan Ersoy, yaklaşık on yıl süren bu görevinden sonra 1968’de İstanbul Resim ve Heykel Müzesi’ne ressam ve restorasyon uzmanı olarak atandı. Çeşitli grup sergilerine, bu arada özellikle Devlet Resim ve Heykel Sergileri’ne katılan Orhan […]
Türk ozanı (İstanbul, 1873-İstanbul, 1936). Dört yaşındayken, Fatih’te, Emir Buharî Mahalle Mektebi’nde öğrenime başlayan Mehmet Akif Ersoy, Fatih Medresesi müderrislerinden olan babası Mehmet Tahir Efendi’den arap- ça, Fatih Camisi başimamından din dersleri aldı; daha sonra farsça öğrendi; bir yandan da, fransızca çalıştı. Fatih Merkez jRüştiyesi’nden sonra, Mülkiye Okulu’nun lise bölümünü bitirdi; yüksek bölüme geçmişken babasının […]
Türk ressamı (Milas, 1927).İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Resim Bölümü’nde Bedri Rahmi Eyüboğlu atölyesinde öğrenim gördüğü sırada Nedim Günsür, Orhan Peker gibi atölye arkadaşlarıyla “On’lar Grubu’nun kuruluşuna katılan Turan Erol, 1947’de ilk sergisini Akademi’nin yemekhanesinde açan bu grubun etkisinde kaldı (büyük ölçüde Bedri Rahmi’nin, nakış beğenisine bağlı yöresel değerlerle çağdaş Batı sanatının büyük ustalarına dikkati çeken […]
Alman asıllı Fransız ressamı, heykelcisi ve ozanı (Brühl, Rheinland, 1891-Paris, 1976). Birkaç tablo yaptıktan sonra, Mac- ke,’ Genç Rheinland grubu ve Arp’la tanışan, ahi hastalarının sanat ürünlerini inceleyen, bu arada da Alman romantik yazarlarının yapıtlarım okuyan Max Ernst, sonunda resim yapmaya karar verdi. Birinci Dünya savaşından sonra, 1919 yılında Köln Dada Grubu’nu kurdu (ilk kolaj’larım, […]
Türk film yönetmeni (Çanakkale, 1929). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü’nü bitiren (1952) Metin Erksan, öğrenim gördüğü yıllarda çeşitli gazete ve dergilerde sinema sanatı üstüne yazılar yayımladı; film eleştirileri yaptı. 1950’de Yusuf Ziya Örtaç’m Binnaz adlı manzum oyununu senaryo haline getirdi; 1952’de de Karanlık Dünya/Âşık Veysel’in Hayatı adlı filmle yönetmenliğe başladı; ama bu film, […]
Türk bestecisi (İstanbul, 1906-Anka- ra, 1972). Küçük yaşta piyano çalmaya başlayan ve Galatasaray Lisesi’nde okurken Adinolfi’den ders alan Ulvi Cemal Erkin, 1925 yılında Milli Eğitim Bakanlığı sınavını kazanarak Paris Konservatuvarı’nda ve Ecole Normale de Musique’te okudu. (1925-1930). 1930’da yurda dönünce Ankara Musiki Muallim Mektebi’n- de piyano ve armoni dersleri verdi. Aynı yıl ilk beste çalışmalarını […]
Türk yazarı ve çevirmeni (İstanbul, 1915-İstanbul, 1982). Orta öğrenimini Brüksel’de tamamladıktan (1934) sonra 1939’da Ankara Üniversitesi Dü ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’ni bitiren Azra Erhat, aynı Fakülte’nin Klâsik Filoloji Bölümü’nle asistanlık, doçentlik yaptı. 1947’de üniversiteden ayrılmak zorunda kalınca, Yeni İstanbul ve Vatan gazetelerinde (1949-1956) gazeteci olarak, Uluslararası Çalışma Bürosu’nda da kitaplık memuru olarak çahştı. 12 Mart döneminde […]
Son Yorumlar