Çoğulcu Demokrasinin Gelişimi Nasıl Olmuştur? Çoğulcu demokrasi, tüm toplumsal kurumlar gibi, sürekli bir gelişme içindedir. Çoğulcu demokrasinin temel esaslarında, toplumsal ve ekonomik etkenlerle bazı gelişmeler olmuştur. Çoğulcu demokrasinin uygulandığı ülkelerde, liberal devletten, sosyal devlete doğru bir akım başlamıştır. Bunun sonucu olarak, klâsik temel hak ve özgürlüklerle beraber, ekonomik ve sosyal haklar doğmuş, devlet bu yeni hakların koruyucusu olmakla kalmamış, kişi haklarının da koruyucusu olmuş ve ekonomik yaşama etkin bir biçimde karışmaya başlamıştır.
Ekonomik ve sosyal hakların doğması
Zaman içerisinde, klâsik temel hak ve özgürlüklerin yanında, bazı ekonomik ve sosyal haklar gelişmiştir. Bunlar arasında, sosyal güvenlik hakkı, dinlenme, adaletli ücret, çalışma, toplu sözleşme gibi ekonomik ve sosyal haklar yer almaktadır. 19. yüzyılın özgürlük anlayışının, bireyin devlete karşı korunmasının yeterli olmadığı anlaşılmış, ekonomik ve toplumsal açıdan güçsüz olan bireyin devletçe korunması yönünde gelişmeler olmuştur.
Devletin ekonomik yaşama girmesi
Bilindiği gibi sosyal devletin amacı, bireylere ekonomik eşitlik sağlamak olmayıp, ekonomik eşitsizliğin birey hayatında ve toplumda yarattığı dengesizlikleri gidermektir. Bu nedenle sosyal devlet anlayışı, kişiyi ekonomik yaşamında yalnız bırakmayan, kapitalizmin doğurduğu aksaklıkları giderme yönünde çaba harcayan bir düşüncedir. Bu düşünce de, devletin ekonomik yaşama karışmasına neden olmuş ve devleti ekonomik yaşamın içine çekmiştir. Bu anlayış devleti, ekonomik yaşama karışan, işletmeci ve üretici duruma getirmiştir. Bunun doğal sonucu olarak da, devletin ekonomik yetkilerle donatılması yoluna gidilmiştir. Buna karşılık, «özelleştirme» denen yeni bir akımının başladığı, devletin ekonomik alandan çekilmesi, başka bir deyişle devletin küçültülmesi, klasik görevlerine ağırlık verilmesi konusunda, bazı önemli gelişmeler dikkati çekmektedir.
Devletin kişi haklarının koruyucusu olması
Çoğulcu demokrasideki gelişmeler, devleti yalnız ekonomik ve sosyal hakların koruyucusu olarak bırakmamış, devlete karşı korunan bazı kişi haklarında da, devleti koruyucu durumuna getirmiştir. Bazı durumlarda devlet, bireyin yanında yer alarak, onun temel hak ve özgürlüklerinin koruyucusu olmuştur. Bu gibi durumlara, örneğin siyasal partiler ve basın özgürlüğü alanında rastlanmaktadır.
Yürütmenin güçlenmesi
Liberal devletten, sosyal devlete geçme, devletin ekonomik yaşama girmesi, yürütmenin güçlendirilmesini gerektirmiştir. Yürütmenin yetkilerinin artırılması için yeni yollar aranmaktadır. Yürütmenin güçlendirilmesi, diğer yandan da yasamanın belli ölçüde güç kaybetmesine neden olmaktadır.
Son Yorumlar