Makimsiler, Omurgalı hayvanların primatlar takımından memeli hayvanlar alttakımı. İlkel primatlar arasında yer alan makimsiler (Lemuroidea) alttakımı. biraz maymun görünümünde olan, ama böcekçillere özgü bazı özelliklerini koruyan, ağaçla yaşayan memelileri kapsar.
Makimsilerin ortaya çıkış tarihi ancak 70 milyon yıl öncesine raslar. ama Avrupa’da ve Kuzey Amerika’da, daha sonra da Tarihöncesi dönemlere kadar, gorile benzeyen Megaladapis gibi dev yapılı türlerin bulunduğu Madagaskar’da farklı biçimlerde gelişme göstermişlerdir. Günümüzde makimsilerin evrim kolu, maymunlarmkinder. iyice ayrılmıştır ve gerileme halinde olduğu sanılmaktadır. Bu hayvanlar, Madagaskar’da maki (Lemur cinsi) ve ay-ay (Daubenlonia madagascariensis] olmak üzere iki özel tiple, Kara Afrika’da galagolar ve pottolarla, tropikal Asya’da da lorilerle temsil edilirler.
Makimsilerin çeşitli tipleri, birbirlerinden, az belirgin anatomi ayrıntılarıyla (dişleri, çenenin ve kulak davulunun yapısı) ayırt edilirler, ama tümü de birbirine benzer görünümdedir; sivri burunları ve birbirine yakın iri gözleriyle maymun ve kedivi anımsatırlar.
Bu hayvanlar, tropikal ormanlarda ağaçlar üstünde yaşarlar; hatta bazıları burada yapraklardan büyük yuvalar yapar. Genellikle gece hareket eden bu hayvanlara hareketlerinin yavaşlığından dolayı uykucu adı verilmiştir. Makimsilerin elleri ve ayakları tutucu tiptedir, besinlerini oluşturan meyve ve böcekleri ustalıkla yakalamaya yarar. Tüyleri çoğunlukla esmer renkli ve kısadır ama bazı Madagaskar türlerinin siyah ve beyaz desenli uzun tüyleri, bazılarının geniş bir yakalığı ve sorguç biçiminde bir kuyruğu vardır. Makimsilerin toplumsal yaşamı koku alma, ses çıkarma ilişkileriyle düzenlenmiştir. Sesleri oldukça güçlüdür, geceleri tropikal ormanda çınlar; sesin, topluluk halinde yaşayan türlerin bir araya toplanmasında, yalnız yaşayan türlerinse, yaşam bölgelerini korumada ve çiftleşme döneminde dişili çağırmada önemli bir rolü vardır. Yalnız yaşayan türler, kişisel yaşam bölgelerini, koklamayla tanınabilen özel işaretlerle belirlerler. Sözgelimi galagolar, ayak tabanlarına birkaç damla sidik sürerler; makiler de kuyruklarını koltuk altlarında bulunan koku bezlerinden geçirerek bulundukları yerleri kokuyla belirtmiş olurlar.
Cadı Maki
Cadımakiler alttakımı, makimsiler alttakımıyla aynı zamanda ve aynı yerde, yani Batı Avrupa ve Kuzey Amerika’da ortaya çıkmıştır. Bu kol, gece yaşamına uymuş olmasıyla öbürlerinden hemen ayrılmıştır ve günümüzde yalnızca, Malezya adalarının ormanlarında yaşayan Tarsius cinsiyle temsil edilir. Cadı maki, ince uzun bir kuyrukla son bulan yuvarlak görünümü, tarazlanmış tüyleri ve kendini gözleyenlere, merakla uzun uzun bakan koyu renkli iri gözleriyle oldukça garip küçük bir ağaç hayvanıdır. İnce parmaklarıyla ağaç kabuklarının yarıkları arasında yaşayan böcekleri çıkarıp yer.
Son Yorumlar