S.S.C.B’li devlet adamı (Kalinovska, Kursk [ Ukrayna sınırı yakınları], 1894 – Moskova, 1971).
Köylü bir ailenin çocuğu olan Nikita Sergeyeviç Kruşçev köy okulunda sınırlı bir öğrenim gördükten sonra on yedi yaşında işçi olarak çalışmaya başladı. Aralık 1917’de, Bolşevik Komünist Partisi. üyesi olmadan, milletvekili seçildi; devrimi izleyen iç savaş sırasında Ukraynalı partizanların sayfalarında görev aldı ve savaştan sonra Harkov Üniversitesi’ne yazıldı. 1918’de Komünist Partisi’ne üye olan Kruşçev, Kaganoviç sayesinde parti içinde yükseldi (kendisiyle aynı yaşta olan Kaganoviç parti içinde daha eskiydi ve Ukraynalı partizanları yönetmişti). 1934’te Komünist Partisi’nin Moskova bölgesi sekreterliğine getirildi, 1938’de Ukrayna Komünist Partisi Merkez Komitesi sekreteri oldu, 1939’da Politbüro üyeliğine kabul edildi. İkinci Dünya savaşı sırasında, Ukrayna’daki partizanların mücadelesini yönetti.1947’de Ukrayna Bakanlar Kurulu başkanı oldu, aynı yıl Ukrayna Komünist Partisi birinci sekreterliğine seçildi. 1949’da Moskova bölgesi parti başkanlığına atandı ve başkent çevresinde bulunan ama pek büyük olmayan kolektif çiftliklerin birleştirilmesi konusunda çaba harcadı. Stalin’in ölümünden (Mart 1953) sonra, Eylül 1953’te Sovyetler Birliği Komünist Partisi Merkez Komitesi birinci sekreteri oldu ve parti içindeki rakiplerini yavaş yavaş safdışı bırakmaya başladı. Stalin döneminin etkili kişilerinden biri olan Beria’yı tutuklattı (Beria Aralık 1953’te idam edildi).Şubat ıy55’te Malenkov başbakanlık görevinden ayrıldı ve yerine Bulganin getirildi. Şubat 1956’da yapılan Komünist Partisi XX. Kongresi’nde Stalin dönemindeki uygulamaları eleştirdi, yetkilerin tek kişide toplanmasını ve Stalin’in kişiliğine tapma siyasetini şiddetle eleştirdi. Kongrenin ardından stalinciliğin tasfiyesi hareketi başladı. Bu sırada patlak veren Macar devrimi, Sovyet birliklerinin gönderilmesiyle bastırıldı. Haziran 1956’da Polonya’da başlayan karışıklıkların ardından, bu ülkede parti yöneticiliğine Gomulka’nın getirilmesi Kruşçev tarafından da onaylandı. Temmuz 1957’de Kruşçev, Molotov, Kaganoviç, Malenkov, Şepilov gibi eski stalincileri yenilgiye uğratarak onları Parti Yüksek Prezidyumu ile Parti Merkez Komitesi’nden uzaklaştırdı. Daha sonra, mareşal jukov’un savunma bakanlığından, Bulganin’in de başbakanlık görevinden alındığı görüldü. Parti birinci sekreterliğinin yanı sıra Bakanlar Kurulu başkanlığını da üstlenen Kruşçev“ barış içinde birlikte yaşama” siyasetini gütmeye başladı. Çin Komünist Partisi’yle arasında anlaşmazlık çıkmasına karşın, Batı dünyasıyla yakın ilişkiler kurmaya çalıştı, Üçüncü Dünya ülkeleri, A.B.D.. Avusturya. Fransa ve daha birçok ülkeye geziler yaptı. Bu arada özellikle A.B.D. başkanı Kennedy ile bir yakınlaşma siyaseti güttü. Ekim 1962’de A.B.D’nin kararlı davranışı karşısında Küba’daki Sovyet füzelerini kaldırmayı kabul etti. Ağustos 1963’te Beyaz Saray ile Kremlin arasında bir telefon bağlantıs: kuruldu ve iki ülke arasında, nükleer silahlanmanın durdurulması konusunda bir anlaşma yapıldı. S.S.C.B’nin A.B.D. ile barış içinde birlikte yaşama siyaseti Çin tarafından gitgide daha sert bir biçimde eleştirilmeye başlandı. Kruşçev’in izlediği iç ve dış siyaset parti içinde de bazı eleştirilere uğradı. Ülke iktisadında, özellikle de tarım alanında ve tüketim mallarının üretiminde karşılaşılan güçlükler artıyordu. 14 Ekim 1964’te yapılan Parti Merkez Komitesi toplantısında Kruşçev’in görevden alınması istendi ve 15 Ekimde Kruşçev hem Parti birinci sekreterliğinden, hem de başbakanlıktan istifa etti ve siyaset yaşamından tümüyle çekildi. Rahatsızlanarak kaldırıldığı hastanede bir kalp krizi sonucu öldü (11 Eylül 1971).
Son Yorumlar