Osmanlı Meşrutiyet Dönemi, Tanzimat döneminin yetiştirdiği devlet adamları ve aydınlar, imparatorluğun kurtuluşunu, Batılı anayasa biçimlerinin benimsenmesinde görmüşler ve bu yönde çaba harcamışlardır. Meşrutiyet düşüncesi, Padişah Abdülaziz ve V. Murat dönemlerinde, içte ve dışta güç kazanmaya başlamıştır. Hatta V. Murat döneminde Mithat Paşa tarafından hazırlanan küçük bir anayasa taslağı Bakanlar Kurulunda benimsenmemiş ve padişahın yetkilerinin kısıtlanması […]
Hukuk
Osmanlı Meşrutiyete Doğru, Abdülmecit’in ölümü üzerine tahta, Abdülaziz çıkmıştır. Padişah Abdülaziz (1861-1876) tahta çıkarken, 1839 ve 1856 Fermanlarına sadık kalacağını belirtmiş ve her iki fermanda yer alan vaatleri tekrarlamıştır. Vaadlerini kısa bir süre sonra unutan Abdülaziz, izlediği yönetim biçimi ve siyaset ile kısa sürede mutlakiyet ve istibdada yönelmiştir. Bu durum, Meşrutiyeti getirmek isteyenlerde, padişahın tutumuna […]
Tanzimat önemi Anayasacılık Hareketleri Gülhane Hattı Humayunu ve Islahat Fermanı Gülhane Hattı Humayunu II. Mahmud’un ölümü üzerine, tahta Abdülmecit (1839- 1861) geçmiştir. 19. yüzyılda, anayasacılık hareketlerinde en önemli adım, Mustafa Reşit Paşanın etkisi ile Padişah Abdülmecit tarafından 3 Kasım 1839 tarihli Gülhane Hattı Humayunu ile atılmıştır. 18. yüzyılın başlarından beri devam edegelen ıslâhat hareketlerini, Osmanlı […]
Osmanlı Islahat Hareketleri, Osmanlı İmparatorluğu, Kanuni Sultan Süleyman’ın son yıllarından itibaren, çökme dönemine girmiştir. Onsekizinci Yüzyıldan başlayarak, Osmanlı İmparatorluğu’nda Batı uygarlığının etkisi ile, bazı ıslahat hareketlerinin yapıldığı görülür. On sekizinci Yüzyıl sonlarında başlayan ıslahat hareketlerinin kökeninde, birbirini izleyen askeri yenilgilerden doğan kuşku yer alır. Bu nedenle, ilk girişimler askerlik alanında olmuştur. Nizamı Cedit Islahat harketlerini […]
Osmanlı Devletinin Siyasi Yapısı ve Devlet Özellikleri Nelerdir? Osmanlı Devletinin iki temel özelliği vardır. Bunlardan biri, monarşik, diğeri de teokratik devlet oluşudur. Osmanlı Devleti kuruluşundan yıkılışına kadar, bu iki özelliğini korumuştur. Bunun yanında Osmanlı Devleti, batıdan farklı, kendine özgü bir feodal yapıya sahip bir devlet olmuştur. Osmanlı Devletinin Monarşik Devlet Olması Osmanlı Devleti, monarşik bir […]
Osmanlı Dönemi Anayasacılık Hareketleri Nelerdir? Anayasacılık deyimi ile, devletin yönetim düzeninin, yurttaşların hak ve özgürlüklerinin, yazılı belgelerde saptanması amacına yönelik çabalar anlatılmak istenir. Anayasacılık hareketleri, 18. yüzyılın ikinci yarısında, Batı Avrupada başlamış ve dünyaya yayılmıştır. Bu hareketin yoğunluk kazanması, mutlak hükümdarlıktan, anayasalı hükümdarlığa geçiş 19. yüzyılda, hükümdarlıkların yerini cumhuriyete bırakması da, daha çok 20. yüzyılda […]
Özgürlüklerin Sınırlanması Nedir? Korunması Nasıl Gerçekleşir? Özgürlüklerin kullanılabilmesi, düzenlenmesine bağlıdır. Bunun bir istisnası düşünce özgürlüğüdür. Özgürlüklerin var olabilmesi, kişiler tarafından kullanılabilmesi için, sınırların ve kullanma yönteminin belli olması gerekir. Her düzenleme, bir tür kısıtlamadır. Her kısıtlama, özgürlüklerin korunması sorununu ortaya getirir. Özgürlüklerin sınırlanması Anayasa ile belirlenmiş olan özgürlüklerin, yasama organınca ve yasa yolu ile sınırlanması, […]
Faşizmde Özgürlük Anlayışı Nasıldır? Totaliter bir ideoloji olan faşizmde, esas olan devlettir. Devlet, hukuktan öncedir; hukukun ve özgürlüklerin yaratıcısıdır; kamu yararının temsilcisidir. Kişinin devlet karşısında, hiç bir anlamı olmadığı gibi, hak ve özgürlük isteği de olamaz. Hak yoktur; ödev vardır. Faşizm hem çoğulcu demokrasiye, hem de marksizme karşıdır. Faşizm, kişiyi devlet içinde değerlendirir. Özgürlüklerin verilmesi, […]
Marksist Demokraside Özgürlük Anlayışı Nasıldır? Markisizm de, özgürlükten yanadır. Marksizmin özgürlük anlayışı ve özgürlüğe ulaşmak için izlediği yol, çoğulcu demokrasilerdekinden farklıdır. Marksizme göre, özgürlük, insanın insan olmaktan dolayı, doğuşla sahip olduğu bir şey değil, belli bir tarihsel gelişmenin ürünüdür. Kişinin özgürlüğü, içinde bulunduğu toplumun koşulları ile sıkı sıkıya ilişkilidir. Özgürlüklerin kullanılabilmesi, belli bir ortamın yaratılmasına, […]
Çoğulcu Demokraside Özgürlük Anlayışı Nasıldır? özellikleri ve Tarihi Çoğulcu Demokraside Özgürlük Anlayışı Doğuşu ve gelişimi İnsanın, salt insan olarak, doğuştan bazı hak ve özgürlüklere sahip olduğu, Devletin bunlara hiç bir zaman dokunamayacağı düşüncesinin sistemli bir biçimde öğreti olarak ortaya çıkışı, 17. yüzyıla rastlar. Bu öğretiye, «bireysel haklar öğretisi» denir. Bu öğretiyi kısaca özetlemek gerekirse denilebilir […]
Son Yorumlar