Isaac Newton (1642 – 1727) Hayatı ve Dinamometreyi Nasıl Buldu? Isaac NEWTON (Ayzek Nivtın), elektriğin henüz icat edilmediği, gecelerin koyu karanlık olduğu günlerden biriydi. Gökyüzünde beliren ışıklı cismi gören köylüler dehşete düştüler. Herkes köy meydanına toplandı. Kalabalığın şaşkınlığı, Newton’un fark edilmesiyle son buldu. Küçük Newton, kuyruğuna fener bağladığı uçurtmasını uçuruyordu. Heyecanlı bakışların yerini homurdanmalar aldı. […]

Norveçli romancı (Garmostraeet, Lom yakınları [Gudbrandsdal vadisi], 1859-Nörholm, Grimstad yakınları, 1952). Açlık Romanı Çocukluğunu ve ilk gençliğini Nordland’da geçirdikten sonra, A.B.D’ne göç edip, iki yıl sonra geri dönen ve 1886’da yeniden A.B.D’ne giden Knut Hamsuıı, Avrupa’ya dönüşünde Kopenhag’a yerleşti. Yaşamı serüvenler içinde geçti, Norveç’te öğretmenlik, yol işçiliği, tezgâhtarlık, kapıcılık yaptı; A.B.D’nde tarım işçisi, tramvay sürücüsü, […]

Türk ressamı, müzecisi, arkeologu ve sanat eğitimcisi (İstanbul, 1842—İstanbul, 1910). Öğrenimine Beşiktaş’ta başlayan Osman Hamdi, 1856’da Maarif-i Adliye’ye geçti; daha bu okulda öğrenciliği sırasında karakalem resimler yaparak sanata olan ilgisini ortaya koydu.Babası Edhem Paşayla birlikte, Belgrad’a ve Viyana’ya giderek müzeleri gezdi. 1857’de babası tarafından hukuk öğrenimi için Paris’e gönderildi. Burada kaldığı 12 yıl içinde hukuk […]

Hollandalı ressam (Anvers, 1580’e doğru?— Haarlem, 1666). Haarlem’de Carel van Mander’in öğrencisi olan Frans Hals, daha çok portreci olarak adını duyurdu. Doğmakta olan gerçekçilik akımı doğrultusunda çalışan ressamın, 1630’a kadar gerçekleştirdiği tablolarda, o dönemde Utrecht’te çok beğenilen Caravaggio’nun estetik anlayışından etkilendiği açıkça görülür. Gündelik yaşamdan esinlenerek işlediği yapıtları (Şarkıcılar, Neşeli İçkici], bir renk ve bir […]

Türk halkbilimcisi (Sivas, 1899- Ankara, 1963). İstanbul Konservatuvarı’nda öğrenim gördükten sonra, Ankara Devlet Konservatuvarı Folklor Arşivi şefi olan (1938) Muzaffer Sarısözen, Anadolu’da yapılan halk müziği derleme çalışmalarına katıldı, Ankara Radyosunda “Yurttan Sesler” programını yönetti. Başlıca yapıtları şunlardır: Seçme Köy Türküleri (1941); Yurttan Sesler (1952); Türk Halk Musikisi Usulleri (1963).

Türk yazarı ve halkbilimcisi (Erzincan, 1910-Ankara, 1978). Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdikten (1939) sonra, çeşitli illerde edebiyat öğretmenliği yapan Cahit Öztelli, daha sonra Milli Folklor Enstitüsü’nün müdürlüğüne getirildi. 1966’da kurulan Çankaya Lisesi’nde öğretmenlik yaptı (1970-1972). Emekli olduktan sonra Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde halk edebiyatı dersleri verdi. […]

Türk halkbilimcisi (Sivas, 1927- Ankara, 1980). Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakül- tesi’ni bitirdikten (1954) sonra Almanya’da Tübingen Üniversitesi’nde dinler tarihi ve etnoloji alanında doktora yapan (1956-1960) Sedat Veyis Örnek, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi’nde etnoloji doçenti (1966) ve profesörü oldu (1971). Başlıca yapıtları şunlardır: Anadolu Folklorunda Ölüm (1971); Etnoloji Sözlüğü (1971); Budunbiiim Terimleri Sözlüğü […]

Türk masal yazarı ve halkbilimcisi (Hekimhan, 1896-İstanbul, 1981). Sivas Sultanisi’ni bitirip (1918), sınavla edebiyat öğretmenliği hakkını elde ettikten sonra çeşitli illerde edebiyat öğretmenliği yapan Eflatun Cem Güney, daha sonra Topkapı müzesinde yöneticilik (1950), İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü’nde müdür yardımcılığı (1956) ve Halk Eğitimi başkanlığı görevlerinde bulundu (1961). Halk hikâyeleri, masal ve efsane derlemeleri yaparak bu […]

Türk halkbilimcisi (Yunanistan, Florina, 1912). İstanbul Yüksek Öğretmen Okulu Türk dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdikten (1939) sonra, bir süre liselerde edebiyat öğretmenliği yapan Şükrü Elçin, daha sonra Kitab-ı Mensur, Realist Türk Halk Hikâyeciliği (1949) adlı teziyle doktorasını verdi. Anadolu Köy Orta Oyunları (1964) adlı çalışmasıyla doçent oldu (1962) ve 1969’da Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari […]

Türk yazarı ve halkbilimcisi (Zile, 1917-Ankara, 1981). Erzurum Öğretmen Okulu’nu (1937) ve Gazi Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümünü bitirdikten (1939) sonra, çeşitli illerde edebiyat öğretmenliği yapan Hikmet Dizdaroğlu, Gazi Eğitim Enstitüsü’nde Türk dili ve edebiyatı dersleri verdi (1965- 1971). Başlıca yapıtları şunlardır: Halk Şiirinde Türler (1969); Tümce bilgisi (1976); Ziya Gökalp Üzerine Araştırmalar (1981).