Hava taşımacılığı sık kullanılan bir taşıma yolu oluşturur. Havayolu kuruluşları pazarlarını, gerek taşıma fiyatlarını azaltarak (hava otobüsü, dev uçaklar, charter’ların kullanılması), gerek uçuşlardaki yolculuk koşullarını iyileştirerek (yemek, sinema, televizyon, iç dekorasyon, hava hosteslerinin psikolojik etkisi), gerekse uçuş süresini azaltarak (ses üstü uçaklar) genişletmeye çalışırlar. Havayolları kuruluşları ulusal (THY, Air France, vb.) ya da özel olabilir. […]

Yer atmosferini oluşturan gaz karışımı. Eski Yunan’da hava, her zaman yaşamın sürmesini sağlayan, canlıların ve maddenin oluşumuna katkıda bulunan (Anaksimenes’e göre) temel öğe olarak kabul edilirdi. Hava, İ.Ö. V. yy’da Empedokles tarafından geliştirilen kuramın “dört öğesinden” biri olarak görülüyordu ama, kimyasal yapısıyla ilgili ilk yaklaşımlar Scheele (1771), j.Priestley (1774), H. Cavendish’in (1784) deneyleri sonucunda ancak […]

Güzel yazı yazma sanatı. Hat sanatı, canlı tasvirin yasak sayıldığı İslam ülkelerinde, yazıya dönüşen çizgi yoluyla duygu ve düşüncelerin anlatıldığı canlı bir sanat kolu halinde gelişmiş ve özellikle de Türk-İslam kültürü içinde özgün bir kimlik ve kişilik kazanarak büyük hat ustalarının (hattat] yetişmesine yol açmıştır. İslam kültürünün ilk dönemlerinde olduğu kadar, daha sonraki dönemlerde de […]

Coğrafya ve buna bağlı dalların verilerinden yararlanarak harita yapımını ve basımını konu edinmiş grafik sanat ve teknik. Harıtacılığın Tarihi Haritacılığın temellerinin Yunanlılar tarafından atıldığı sanılır: Eratosthenes (İ.Ö. 276-196) Syene’nin (günümüzdeki Assuan) meridyeninin 1 derecelik yayım ölçtü; Hipparkhos (Î.Ö. 120’ye doğru) bir yerin konumunu belirleyebilmek ve arazilerin çizimini yapabilmek için bir meridyen ve paralel taslağı hazırladı; […]

Bir ressamın ya da herhangi bir yaratıcının, yapıtını gerçekleştirirken yaptığı zorlamasız ve doğal el-kol hareketine ağırlık veren sanat anlayışı. Ruhsal Yaşamın Özgür Anlatımı 1945’ten sonra A.B.D’nde gelişen hareketsel resim anlayışında, yaratıcının çalışırken her türlü teknik zorunluklardan bağımsız olarak yaptığı el-kol hareketinin, tuvale, insanın ruhsal yaşamının derinliklerindeki hareketleri yansıttığı kabul edilir. Soyut lirizmin ilk gösterisini action […]

Bir yerden bir başka yere geçen ve bir başka cisme ya da cismin bir bölümüne göre olan konumu zamanla değişen bir cismin ya da cismin bir bölümünün eylemi. Hareketin Bağıllığı Hareket kavramına bağlı iki temel özellik vardır. Bir yandan, hareket bir cismin kendine özgü bir niteliği değildir: Bir cismin ancak, başka bir cisme göre hareketi […]

İlk olarak A.B.D’li sanatçı Kaprovv tarafından 1959’da sanatsal bir “olay’a izleyicilerin de etkin biçimde katılmasını belirtmek için kullanılan terim. Kaprovv için happoning (İngilizce to happeıı’dan “oluvermek, ansızın oluşmak”) önceleri, plastik bir anlatım yöntemi, ressamın bir sorununa, gene ressamın getirdiği bir çözümdü. Ressamın sorunu şuydu: İzlenen şeyle, yani sanatçının yapıtıyla, o yapıta bakan kişi arasındaki sınır […]

İmparatorluk Çini’nin ikinci ve en uzun ömürlü sülalesi (İ.Ö. 206-İ.S. 220). Bu sülale, İmparatorluk Çini’ne, günümüzdeki Çin topraklarını ve kısaca mandarinlik olarak anılan düzenin temellerini getirdi. Vang Mang’ların zorbalıkla yönetime geçmeleri, Han sülalesinin önceki Hanlar sülalesi (İ.Ö. 206-İ.S.8) ve sonraki Hanlar sülalesi (İ.S. 25-220) olarak ayrılmasına yol açtı. İmparatorluk Düzeni Çin’de ilk olarak birliği sağlayan […]

Eski Almancada dernek, ortaklık anlamına gelen Hansa terimi önceleri, yabancı topraklarda yerleşmiş tüccarların ödedikleri vergileri belirtmek için kullanılıyordu, daha sonra yabancı ülkelere yerleşmiş tüccar toplulukları için kullanılmaya başlandı: Londra’daki Hollanda Hansa’sı (XII. yy), Londra’daki Alman Hansa’ sı (XIII. yy.) gibi. Buna koşut olarak, başka yerlerde olduğu gibi, Almanya’ da da kent birlikleri oluşturuldu. Bu iki […]

Hanoi kenti (3 100 000 nüfuslu; 1992 tahmini), denizden 140 km kadar içerde, Song Koi’nin (Kızıl Irmak) sağ kıyısında yer alır. Saygon’un düşmesinden hemen sonra (Nisan 1975) yeni birleşik Vietnam’ın başkenti olmuştur. Hanoi (Vietnam dilinde “akarsularla çevrili il” anlamına gelir), setlerle desteklenmiş, aşın kalabalık bir deltanın ortasında yer alan ve karmaşık bir kanallar ve su […]