İktisadi Faaliyetleri
Jamaika iktisadi ve mali bağımsızlığını sağlamaya yetersiz olan başlıca üç tip geleneksel etkinliğe ağırlık vermiştir. Etkin nüfusun % 31’ini (1992) geçindiren tarımda en büyük pay şeker kamışınınken, besin ürünlerine, gün geçtikçe daha çok yer ayrılması, şeker kamışı tarımına ayrılan alanların 1993’te toplam tarım topraklarının %4’üne düşmesine yol açmıştır (1992’de şeker kamışı üretimi 2 milyon tona yaklaşmıştır); ama, işlenmeye elverişli topraklar ülke yüzölçümünün ancak dörtte biri kadardır. Küçük tarım işletmeleri, temel besin maddeleri tarımına (mısır, manyoka, patates, vb.), bunun yanı sıra dış satıma yönelik ürünlerin (şeker kamışı, muz, kahve) üretimine ayrılmıştır.
Sanayi kesiminde başlıca ulusal gelir kaynağı boksittir. Jamaika boksit üretiminde dünyada dördüncü sırada yer alır. Boksit yataklarını işleten A.B.D. ve Kanada şirketleri (Koyser, Reynolds, Alcan), alümin üretim fabrikaları da kurmuşlardır. Böylece söz konusu kaynaklar bu yolla giderek daha çok miktarlarda yurtdışına gönderilmeye başlanmıştır. Petrol rafinerileri, gübre fabrikaları, vb. kurulması ülkede sanayinin belirli bir ölçüde gelişmesini sağlamıştır. Jamaika’nın bir başka döviz kaynağını da turizm sanayisi oluşturur. Sözgelimi 1976’da ülkeye gelen 396.000 turist büyük bir döviz girdisi sağlamıştır. 1977 ve 1978’deki belli bir durgunluğa karşın, turizm 1979’dan sonra yeniden canlanmaya başlamış ve 1992’de turizmden 740 milyon dolar gelir elde edilmiştir. Ama, bütün bunlara karşın, iktisat sistemi, ülkede baş gösteren ağır sorunlardan hiç birinin çözümlenmesine olanak vermemektedir. Gerçekten de bir yanda büyük toprak sahipleri ve yeni sanayi burjuvazisi, öte yanda da yoksul köylüler ve kentli işsiz yığınları (nüfusun % 25’ini oluşturur) arasındaki uçurum kapanamamaktadır. Ayrıca ülkenin iktisadi bağımlılığı hâlâ en büyük sorun olarak varlığını sürdürmektedir. Bu yüzden de 1980 yıllarının ortalarından başlayarak, iktisadi durum gün geçtikçe bozulmuş, işsizlik oram 1992’de % 20’yi bulmuş, enflasyon oranı % 14’e yükselmiş, devletin dış borçları 4,5 milyara (1991) yaklaşmıştır.
Son Yorumlar