İstiklal Marşı Nedir? Ne Zaman Kabul Edilmiştir? Türkiye Cumhuriyeti’nin ulusal marşı. 10 kıtanın tamamını görmek için sayfaya gidebilirsiniz.
Türkiye’de, ulusal marş yazılması önerisi, önce 1920 yılında İsmet Paşa’dan (İnönü) geldi, Maarif Vekâleti de bu öneriyi dikkate alarak bir yarışma düzenledi. O günlerde Türk Kurtuluş Savaşı en heyecanlı günlerini yaşıyordu; toplumda ulusal bilinci pekiştirecek, ulusçuluk duygusunu daha da canlı kılacak bir marşa gereksinme duyuluyordu. Yarışmada ayrıca güfteyi yazacak olana 500 TL, besteyi yapacak olana da 1000 TL ödül verileceği duyuruldu. Yarışmaya katılan 724 şiirden hiçbiri başarılı bulunmadı. Mehmet Akif (Ersoy), böyle bir ödülden rahatsızlık duyduğu için yarışmaya katılmamıştı. Dönemin Maarif vekili Hamdullah Suphi (Tanrıöver), Mehmet Akif’e mektup yazıp, kendisi için sakıncalı gördüğü konularda güvence verdikten sonra Mehmet Akif, 48 saat gibi kısa bir sürede marşın güftesini yazıp imzasız olarak Maarif Vekâleti’ne gönderdi. T.B.M.M ’nin 1 Mart 1921 tarihli toplantısında okunan bu şiir, 12 Mart 1921 tarihli toplantıda da ulusal marş olarak kabul edildi. Mehmet Akif, İstiklal Marşı için “ onu milletime ve kahraman ordumuza hediye ettim. Zaten o milletin eseridir, milletin malıdır. Ben yalnızca gördüğümü yazdım.” demiş ve bu şiirim Safahat adlı şiir kitabına almamıştır.
Bu şiirin marş biçiminde bestelenmesi için de bir yarışma açıldı ve yarışmaya aralarında Ali Rifat Çağatay, Hüseyin Saadettin Arel, Lemi Atlı, Mehmet Baha (Pars), Rauf Yekta, Sadettin Kaynak, Zeki Üngör’ün de bulunduğu besteciler katıldı. Ancak savaşın şiddetlenmesi üzerine kesin bir seçme yapılamadı; marşın farklı bestelerle okunması birtakım sakıncalar yarattığı için, 1924’te Maarif Vekâleti’nde oluşturulan bir kurul tarafından Ali Rifat Çağatay’ın bestesi resmen kabul edildi, marş bu beste ile 1930 yılma kadar çalınıp söylendi. 1930’da yeni bir emirle Cumhurbaşkanlığı Orkestrası şefi Zeki Üngör tarafından yeniden bestelenen marşın armonik düzenlemesi Edgar Manas, bando düzenlemesi de İhsan Servet Künçer tarafından yapıldı.
İstiklal Marşı, 41 dizeden oluşur; dokuz bölüm dörtlük, 10. bölümse beşliktir. Aruzun “feüâtün (fâilâtün)/fei- lâtün/feilâtün/feilün(fa’lün)” kalıbıyla yazılan şürde uyaklar tamdır ve her bölüm kendi içinde belirleyici bir uyak izlemektedir. Türk Kurtuluş Savaşı’nın en çetin günlerinde yazılan bu marşta Mehmet Akif, Kurtuluş Savaşı’na tanık olan bir ozanın duyarlığını aktarmıştır: Tarih boyunca özgür ve bağımsız yaşayan Türk ulusunun, kutsal değerlerinden olan bayrağına, yurduna, kültür ve tarih mirasına yönelik sömürgeci eylemler karşısında takındığı (ve takınması gereken) tavrı azimli, inançlı ve gür bir sesle adeta haykırmaktadır. Türk ulusu, tarih boyunca özgür ve bağımsız yaşamıştır, bundan sonra da sonsuza değin özgür ve bağımsız yaşamak hakkına sahiptir. İlk iki dörtlüğü, bütün resmi törenlerde çalınıp söylenmekte olan İstiklal Marşı, bayrak gibi Türk ulusunun simgesidir.
Son Yorumlar