İskan siyasetinin devlete sağladığı ekonomik fayda nedir? Metinden yararlanarak belirtiniz. Türklerin Rumeli’ye geçişleri ve yerleşmeleri sistemli bir şekilde olmuştur. Fetihlerle beraber sınırlar genişledikçe bu verimli ve boş topraklar Anadolu’daki Türkleri buraya çekmeye başladı. Osmanlı Devleti bu göçleri destekledi. Osmanlı fetihleri daha önce baskı, sıkıntı içinde yaşayan Hristiyan halkı düzen, adalet ve barışa kavuşturdu. Böylece Osmanlı idaresi benimsendi ve kalıcı hale geldi. Osmanlı’nın aldığı haraç daha önce onların Bizans’a ödedikleri vergiden daha fazla değildi. Rumeli’de fetihler ilerledikçe arkada kalan bölgelerde şehirler yükselmeye kasabalar oluşmaya, köyler yayılmaya ve ıssız, harap, işlenmemiş topraklar şenlenmeye başladı. (Feridun Emecen, Osmanlı Klasik Çağında Siyaset, s.74-75.)
Osmanlı iskan politikası sayesinde fetih yaptığı yerlerde sürekli kalabilmiştir. I. Murat, Filibe ve Gümülcine’yi alarak buralara Anadolu’dan getirdiği Türkleri yerleştirdi.
Osmanlı Devleti iskan adı verilen bu yerleştirme işlemini rastgele değil, belli kurallara göre yapıyordu. Devlet, fethettiği yerleri elinde tutabilmek için buralarda Türk nüfusunu arttırması gerektiğini biliyordu. Bu amaçla Anadolu’da konargöçer şekilde yaşayan Türk topluluklarını Balkanlarda fethettiği bölgelere getirip iskan ediyordu. Özellikle ordunun geçiş yollarının, geçitlerin ve önemli şehirlerin bulunduğu bölgelerin Türkleştirilmesine ayrı bir önem veriyordu. Böylece ordunun güvenli biçimde ilerleyerek fetihlerine devam etmesini sağlamak istiyordu.
Osmanlı Devleti iskan sırasında başka konulara da dikkat ediyordu. Örneğin; göçmenleri, uyum sağlamalarını kolaylaştırmak için, geldikleri yerler ile benzer iklim özelliklerine sahip bölgelere yerleştiriyordu. Ayrıca aralarında anlaşmazlık bulunan iki aileden birini göç ettirerek kavgaları önlemeye çalışıyordu. Bu arada göçmenlere yerleştirildikleri bölgelerde tarım için gereksinim duydukları araç ve gereçleri veriyor, onlardan belli bir süre vergi almıyordu. Buna karşılık göçmenlerin yerleştirildikleri yerlerden izinsiz olarak ayrılmalarına da müsaade etmiyordu.
Osmanlı Devleti iskan siyasetini uygularken Müslüman olmayan yerli halkı da incitmemeye özen gösteriyordu. Onları dillerinde, dinlerinde, gelenek göreneklerinde serbest bırakıyordu. Ayrıca önceki döneme göre vergileri düşürerek Balkanlardaki yerli halkı kendi yönetimine ısındırmayı amaçlıyordu.
Son Yorumlar