İşitme Duyusu Kulak ve Dış orta ve iç kulakta bulunan yapılar

İşitme Duyusu Kulak

Çevremizdeki sesle ilgili uyarıları nasıl algılarız? 

Dış orta ve iç kulakta bulunan yapılar

Başımızın her iki yanında, şakak kemikleri içindeki oyuklara yerleşmiş olan kulaklarımız, işitme duyu organımızdır
Suya atılan bir taşın oluşturduğu dalgalar gibi ses de havada dalgalar şeklinde yayılır. Kulaklarımız dış ortamdan gelen ses dalgalarını kulak kepçesi ile toplayarak kulak yoluna iletir. Bu ses dalgaları kulaklarımızdaki duyu reseptörleri ile algılanır.

Belirli sınırlar arasında titreşim yapabilen seslerin geldiği yönü bulabilmek ve daha net duyabilmek için bir kulak yeterli değildir. Çünkü her bir kulak kepçesi, daha çok açık olduğu yönden gelen ses dalgalarını toplamaktadır. Kulak ayrıca vücudumuzun dengesinin sağlanmasına da yardımcı olan bir organdır.

Kulak; dış kulak, orta kulak ve iç kulak olmak üzere üç bölümden meydana gelmiştir.

Dış kulak; Kulak kepçesi, dış kulak yolu ve kulak zarından meydana gelmiştir. Kulak kepçesi sesleri toplar ve topladığı ses dalgalarını dış kulak yolu yardımıyla kulak zarına iletir. Dış kulak yolunda salgı üreten bezler ve kıllar bulunur. Sizce bu kılların ve salgılanan sıvının görevi ne olabilir? Tartışınız.

Bunların görevi kulağı korumaktır.

Dış kulak yolu ile orta kulağın birleştiği yerde kulak zarı bulunur. Dış kulağın görevi ses dalgalarını toplamak ve onları yönlendirerek orta kulağa iletmektir.

Orta kulak; Kulak zarı ile iç kulağın başlangıcı olan oval pencere arasında kalan kısımdır. Orta kulak içerisinde çekiç, örs ve üzengi kemikleri bulunur. Bu kemikler sesin orta kulaktan iç kulağa iletilmesinde görev alır. Kulak zarından gelen ses dalgaları orta kulaktaki kemiklerde iletilirken yaklaşık 20-25 kat kuvvetlendirilerek oval pencereye aktarılır. Orta kulak, östaki borusu ile yutağa bağlıdır. Östaki borusu, orta kulak ile dış ortam arasındaki basınç farkını dengeleyerek kulak zarının yırtılmasını önler.

Çok yüksek şiddetli ses çıkaran silahlar veya patlamalar oluşturdukları basınç yüzünden kulak zarının yırtılmasına neden olabilir. Kulak sağlığımızı korumak için böyle ortamlarda ağzımızı açmamız gerekir. Böylece kulak yolundan ve östaki borusundan gelen basınçlar dengelenerek kulak zarı zarar görmez.

İç kulak; İç kulakta hem işitme hem de denge duyusu ile ilgili yapılar bulunur. Oval pencere ile başlayan iç kulakta kendi aralarında bağlantılı olan kanallardan oluşmuş salyangoz bulunur. Salyangozun içi sıvı ile doludur ve içinde ses uyarılarını algılayan reseptörler bulunur. iç kulakta yer alan bir diğer yapı yarım daire kanallarıdır. Yarım daire kanallarında vücudun dengesini sağlamada görevli olan duyu reseptörleri bulunur. Bu reseptörler denge ile ilgili algıadıkları uyartıları ilgili merkezî sinir sisteminin olduğu beyinciğe iletir ve buradaki değerlendirmenin sonucuna göre hareket eder.

İşitme olayı

Dış kulağa gelen ses dalgaları kulak yolundan geçerek kulak zarını titreştirir. Kulak zarındaki titreşimler orta kulakta bulunan çekiç, örs ve üzengi kemikleri yardımı ile kuvvetlendirilerek oval pencereye iletilir. Oval pencere zarındaki titreşimler salyangoz içindeki sıvıda dalgalar hâlinde ilerleyerek iç kulaktaki işitme duyusu reseptörlerini uyarır. Burada oluşan uyartı, işitme sinirleri ile beyne iletilir ve ses olarak algılanır.

Hadi Paylaş!